چکیده: منابع شیعی پر است از مطالبی و سخنان ارزشمند امام رضا(علیهالسلام)، سخنان حکمانهای که گویایی دریایی فضائل و کمالات اخلاقی ایشان است. این درحالی است که نه تنها منابع شیعی بلکه منابع اهل سنت نیز معترف به بزرگی و عظمت این امام همام بودهاند.
مقدمه:
امام علیبن موسیالرضا(علیهالسلام) امام هشتم شیعیان است؛ که ولادت این امام همام در منابع تاریخی روز یازدهم ذیالحجه، سال148هجری معرفی شده است.[1] این امام متقی علاوه بر جایگاه ممتاز و ولایت امری که در میان اهل تشیع دارند در منابع اهل سنت نیز به نیکی و بزرگی از ایشان یاد میشود دراین نوشتار سعی داریم به طور اختصار به این موضوع اشاره کنیم.
سندی بر امامت امام رضا(علیهالسلام)
قبل ازآنکه به گوشهای دریای فضائل و کمالات دینی و اخلاقی امام علیبن موسیالرضا(علیهالسلام)اشاره کنیم لازم به ذکر است که حتی منابع اهل سنت نیز گواه و شاهد بر امامت امام رضا (علیهالسلام) بوده است؛ چرا در این خصوص ابنصباغ مالکی از مخزومی روایتی را نقل میکند که گواه براین مطلب است. او مینویسد: مادرش از اولاد جعفر بنابیطالب بود. موسی کاظم(علیهالسلام) را به نزد ما فرستاد آنگاه فرمود: آیا میدانید که برای چه جهت شما را جمع کردهام؟ گفتیم خیر. حضرت فرمود: «اشهدوا ان ابنی هذا – واشار الی علی بن موسی الرضا- هو وصیی و القائم بامری و خلیفتی من بعدی...؛[2] شهادت دهید که این فرزندم –اشاره کرد به علی بن موسیالرضا(علیهالسلام)- همان وصی ومن و قائم به امر من و خلیفه بعد از من است...».
بهشت پاداش زوار امام رضا(علیهالسلام)
حموینی به سندش از رسول خدا(صلیاللهعلیهواله) نقل کرده که فرمود: «ستدفن بضعه منی بخراسان، لایزورها مؤمن الا اجب الله له الجنه، و حرم جسده علی النار؛[3] زود است که پارهای از تن من در خراسان دفن شود، هیچ مؤمنی او را زیارت نمیکند جز آن که خداوند برای او بهشت را واجب کرده و جسد او را برآتش حرام کند».
اعتراف اهل سنت به بزرگی و کمال امام رضا(علیهالسلام)
1- ابن حجر هیتمی در خصوص عظمت امام رضا(علیهالسلام) مینویسد:
«وکان اولاد موسی بن جعفر حین وفاته سبعه و ثلاثین ذکراً و انثی، منهم علی الرضا و هو أنبههم ذکراً و اجلهم قدراً؛[4] اولاد موسی بن جعفر هنگام وفاتش 37 نفر دختر و پسر بودند؛ که ازآن جمله علیالرضا است که از همه جلیلالقدرتر بود».
2- سمهودی مینویسد:
«علیالرضا بن موسی الکاظم، کان اوحد زمانه، جلیل القدر، اسلم علی یده ابو محفوظ معروف الکرخی؛[5] علیالرضا فرزند موسای کاظم بهترین فرد زمانش و مردی جلیل القدر بود و معروف کرخی به دستش اسلام آورد».
3-ابن حجر عسقلانی میگوید:
«کان الرضا من اهل العلم و الفضل مع الشرف النسب؛ رضا(علیهالسلام) از اهل علم و فضل و همراه با شرف نسب بود».
4-ذهبی میگوید:
«الامام السید ابو الحسن الرضا.. و کان من اهل العلم والدین و السؤدد بمکان؛[6]امام ابو الحسنعلیالرضا(علیهالسلام)... او از اهل علم و دین داری و دارای مرتبهای عالی از علم بود».
5-خیرالدین زرکلی مینویسد:
علیبن موسیالکاظم فرزند جعفر صادق، ابوالحسن، ملقب به رضا هشتمین نفر از دوازده امام نزد امامیه است. او از اجلای سادات اهل بیت و فضلای آنان است».[7]
6- یوسف بن اسماعیل نهبانی مینویسد:
«علیالرضا فرزند موسای کاظم فرزند جعفر صادق، یکی از بزرگان امامان و چراغان امت و از اهل بیت نبوتند، آنان معادن علم و عرفان و کرم و مردانگی بودند. او عظیم القدر و مشهور به ذکر بود. دارای کراماتی بود، از جمله این که به مردی صحیح و سالم فرمود: آماده آنچه برایش چارهای نیست باش او بعد از سه روز از دنیا رفت».[8]
سخنآخر
منابع شیعی پر است از مطالبی و سخنان ارزشمند امام رضا(علیهالسلام)، سخنان حکمانهای که گویایی دریایی فضائل و کمالات اخلاقی ایشان است. این درحالی است که نه تنها منابع شیعی بلکه منابع اهل سنت نیز معترف به بزرگی و عظمت این امام همام بودهاند.
______________________
پینوشت
[1] .طبرسی، اعلام الوریباعلام الهدی، ص313؛ شیخ مفید، الارشاد، ص304.
[2]. الفصولالمهمه، ص226.
[3]. فرائدالسمطین، ج2، 188.
[4]. الصواعق المحرقه، ص122.
[5]. به نقل از جواهر العقدین، ص353.
[6]. مرجعیت دینی اهل بیت(علیهالسلام) وپاسخ به شبهات، ص529.
[7]. اعلام، ج5، ص 26.
[8]. جامعکرامات الاولیاء، ص311.
نظرات
با عرض سلام و تشکر بابت مطلب زیبایی که قرار دادید، یه انتقاد داشتم و اون اینکه نقل قولهای اینچنینی که خواه ناخواه با عکسالعمل اهلسنت مواجه خواهد شد، بدون اینکه با سندهای دست اول همراه باشه که بشه با اونها به محاجه پرداخت، عملا برای مقاصد علمی و در مقام مجادله قابل استفاده نیست! تجربه حقیر نشون داده که زحمت بیشتر و استخراج نقلقولهای اینچنینی از منابع دستاول اهلسنت میتونه برای معرفی حضرات معصومین (علیهمالسلام) برای عامه اهلسنت بسیار پر فایده باشه. متاسفانه عدم اهتمام ما به منابع دست اول، عمدتا باعث چنین کوتاهیهایی میشه، در حالیکه اهلسنت روی منبع معتبر و دستهاول بیش از ما حساس هستن و هر حرفی رو به راحتی قبول نمیکنند!
اگر لحن حقیر یه کمی تند بود معذرت میخوام اما حقایقی است که به شخصه با مواجههی با اهلسنت به اون رسیدم و خواستم این تجربه رو هم به حضرتعالی انتقال بدم.
ماجور باشید انشاءالله