برخی گمان میکنند که کسانی که وارد حوزه علمیه میشوند تحصیلات مناسبی ندارند و اصولا هوش بالایی برای تحصیل علوم دینی نیاز نیست. این تصور غلط در اثر تبلیغات منفی دشمنان در راستای جداکردن مردم از روحانیت در قالب پروژه روحانیت هراسی صورت میگیرد.
مقدمه: برخی گمان میکنند کسانی که وارد حوزه علمیه میشوند تحصیلات مناسبی ندارند و اصولا هوش بالایی برای تحصیل علوم دینی نیاز نیست. این تصور غلط در اثر تبلیغات منفی دشمنان در راستای جداکردن مردم از روحانیت در قالب پروژه روحانیت هراسی صورت میگیرد. عدم آشنایی با حوزه های علمیه بروز چنین تصور اشتباهی را تشدید مینماید. برای این که این برداشت نادرست اصلاح گردد، برخی توضیحات ارائه میگردد.
قبل از بررسی درستی یا نادرستی ادعای مطرح شده باید توجه داشت که مطابق آموزههای دینی، فراگیری علوم دینی و نشر آن وظیفه همگانی مسلمانان است. خداوند در قرآن کریم میفرماید:«وَ ما کانَ الْمُؤْمِنُونَ لِیَنْفِرُوا کَافَّةً فَلَوْلا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَ لِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ[توبه/۱۲۲] شایسته نیست مؤمنان همه (بسوى میدان جهاد) کوچ کنند، اما چرا از هر گروهى از آنان، طایفهاى کوچ نمىکند (و طایفهاى در مدینه بماند) تا در دین (و معارف و احکام اسلام) آگاهى یابند و به هنگام بازگشت به سوى قوم خود، آنها را بیم دهند؟! شاید (از مخالفت فرمان پروردگار) بترسند، و خوددارى کنند».
مطابق آیه قرآن، عدهای که توانایی تحصیل علوم دینی و نشر آنها را دارند، مکلف به انجام آن هستند و اگر چنین افرادی از انجام وظیفه شان کوتاهی نمایند، همه اعضای جامعه گناهکار خواهند بود. پس عدهای که دارای شرایط هستند مکلف به تحصیل علوم دینی و نشر آنها هستند و بقیه اعضای جامعه موظف به حمایت از ایشان میباشند.
برخلاف تصور نادرست در مورد آسان بودن دروس حوزوی، باید دانست که طلاب میبایست در چند سال ابتدایی ورود به حوزه با ادبیات عرب آشنا شوند که خود، صرف وقت زیاد و داشتن همت بالا را میطلبد. فراگیری علومی مانند فقه، اصول، منطق، فلسفه، کلام، حدیث، تفسیر، و ... نیز نیازمند تواناییهای نسبی ذهنی و عقلی است.
به دلیل تغییرات در متون درسی و گسترش عرصه علوم دینی، علاقمندان به تحصیل در حوزههای علمیه ترجیح می دهند با اندوخته علمی بالاتر اقدام به تحصیل علوم دینی نمایند. در این میان برخی نیز پس از گذراندن مدارج علمی دانشگاهی و بر اساس علاقمندی خود وارد حوزه علمیه میشوند. حتی برخی از طلاب حوزه علمیه دارای مدرک کارشناسی ارشد و دکترای دانشگاهی میباشند.[1] همچنین تنوع رشتههای تحصیلی علاقمندان به تحصیل علوم دینی نیز در نوع خود جالب توجه بوده و رشتههای مختلفی از قبیل برق، کامپیوتر، حقوق، شیمی و حتی پزشکی را شامل میشود.[2]
برخی علاقمندان نیز در کنار دروس حوزوی به فراگیری علوم دیگری مانند: نجوم، ریاضیات، زبانهای خارجی، طب سنتی و ... میپردازند. همچنین بعضی از طلاب در کنار تحصیلات دینی به فراگیری رشتههای دانشگاهی مانند حقوق، روانشناسی، علوم تربیتی، اقتصاد، مدیریت و ... اشتغال دارند.
نتیجه: تحصیل علوم دینی و نشر آن به عنوان وظیفه عمومی مسلمانان، کاری بزرگ است که عدهای با انگیزه الهی بر عهده میگیرند. امروزه افراد با تحصیلات عالی و دانشگاهی برای تحصیل علوم دینی وارد حوزههای علمیه میشوند و در کنار دروس حوزوی به فراگیری علوم مورد نیازی مانند: زبانهای خارجی و علوم انسانی میپردازند.
----------------------------------------------------------------
پی نوشت:
[1]. http://www.hawzah.net/fa/magazine/view/6435/7158/87308/
[2]. http://zolfaqar.ir/?p=1766