«حجاب» مقتضای ایمان به خداست

احتمالا شاهد موضع‌گیری برخی انسان‌های جاهل در برابر دستورات دینی بوده‌اید. وقتی صحبت از نماز می‌شود، می‌گویند: خدا چه نیازی به نماز ما دارد؟ دل‌مان باید پاک باشد، نمازخوان‌ها آدم‌های درستی نیستند و هزار بهانه دیگر؛ وقتی صحبت از حجاب می‌شود، می‌گویند: چرا زن باید خودش را از مردها بپوشاند؟ چرا مرد مراقب نگاهش نباشد؟ دلیل پوشاندن بدن زن چیست؟ و هزار سوال دیگر برای فرار از حجاب.

حتما در این بحث‌ها مشارکت داشته‌اید و یا در این زمینه تحقیقاتی انجام داده‌اید. در این‌ نوشتار قصد تکرار این مباحث را نداریم و از منظر دیگری به این مساله نگاه خواهیم کرد. ما به عنوان انسان دارای عقل، مکلف به تشخیص مسیر درست زندگی و پیمودن آن از راه تحقیق و بررسی و مطالعه هستیم.

دین، برنامه‌ای کامل برای زندگی بشری است که از سوی خداوند متعال و به وسیله پیامبرانش در اختیار انسان قرار می‌گیرد. بر این اساس پذیرش اصول عقیدتی دین، باید بر اساس تحقیق و پذیرش عقلانی صورت گیرد. یعنی عقیده به توحید، نبوت، معاد، عدل و امامت باید مبتنی بر تحقیق فرد باشد. اگر اصول دین را با تحقیق پذیرفتیم در فروع دین می‌توانیم بر اساس اعتماد به اصول پذیرفته شده عمل کنیم. یعنی در مواردی مثل نماز، روزه، خمس و ... می‌تواند از عالمی تقلید کرد، اما در اصول دین خیر، خودمان باید به آن‌ها برسیم.

از سویی مؤمن به کسی گفته می‌شود که خدا، فرشتگان، فرستادگان الهی، کتاب‌های آسمانی و روز قیامت (آخرت) و غیب را پذیرفته باشد. چنان‌چه خداوند می‌فرماید: «الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ [بقره/3] کسانی که به غیب (آنچه از حس پوشیده و پنهان است) ایمان می‌آوررند».

وقتی ایمان آوردیم به خالقی که حکیم است یعنی بیشتر از ما می‌داند و ظالم نیست، پس دستوراتش باید اطاعت شوند. هر چند سوال از دلیل احکام بر اساس حس کنج‌کاوی طبیعی است، ولی نباید اطاعت را منوط به آن کرد؛ چرا که عقل ما قادر نیست همه مصالح و علل آن‌ها را درک کند. در حقیقت فهم حکمت یا برخی علل دستورات دینی امکان دارد و نه همه آن‌ها ولی پذیرش خداوند در مرکز هستی مشکلات بعدی را حل کرده است.

بنابراین کسانی که در مرحله اطاعت کنجکاوی طبیعی را به عنوان مشکلی جدی مطرح می‌کنند، یا به مقتضای ایمان که همانا پذیرش دستورات است پایبند نیستند و یا در خود ایمان به صورت صحیح عمل نکرده‌اند.

لازم است با بازنگری جدی در این دو مقوله تکلیف خودمان را روشن کنیم و از یک بام و دو هوای عقیدتی خارج شویم. اگر خداوند دستور به حجاب زن و نگاه مرد می‌دهد، با اعتماد به حکیم بودن او پذیرش دستوراتش آسان می‌گردد. البته جسجتوی حکمت دستورات خدا ممنوع نیست، ولی اطاعت را نباید منوط به آن کرد.