چکیده: امام حسین(علیهالسلام) از دوران نوجوانی كه شاهد انحراف حكومت اسلامی از مسیر اصلی خود بود، از موضعگیریهای سیاسی پدر خود پیروی و حمایت میكرد؛ چنانكه نقل شده در زمان خلافت «عمر بن خطاب» روزی وارد مسجد شد و دید عمر بر فراز منبر نشسته است، با دیدن این صحنه، بالای منبر رفت و به عمر گفت:
سومین امام معصوم، در سوم (یا چهارم) شعبان سال چهارم هجری در شهر مدینه دیده به جهان گشود. او دومین ثمره پیوند فرخنده امیرالمومنین و حضرت فاطمه زهرا (علیهماالسلام) بود.
امام حسین(علیهالسلام) در دوران عمر خود به شجاعت، آزادگی و ایستادگی در برابر ظلم و ستم شهرت داشت.
مراحل زندگی حسین بن علی(علیهالسلام)
حضرت حسین بن علی(علیهالسلام) مدت شش سال از دوران كودكی خود را در زمان جد بزرگوار خود سپری كرد و پس از آن حضرت، مدت سی سال در كنار پدرش امیرالمومنین(علیهالسلام) زندگی كرد و در حوادث مهم دوران خلافت ایشان به صورت فعال شركت داشت. پس از شهادت امیرالمومنین(علیهالسلام) (در سال 40هجری) مدت ده سال در صحنه سیاسی و اجتماعی در كنار برادر بزرگ خود امام حسن(علیهالسلام) قرار داشت و پس از شهادت امام حسن مجتبی(علیهالسلام) (در سال 50 هجری) به مدت ده سال، در اوج قدرت معاویه بن ابی سفیان، بارها با وی پنجه درافكند و پس از مرگ وی نیز در برابر حكومت پسرش یزید قیام كرد و در محرم سال 61 هجری در سرزمین كربلا به شهادت رسید.
آخرین بخش زندگی امام حسین، یعنی دوران امامت آن حضرت، مهمترین بخش زندگی او به شمار میرود و در این نوشتار بیشتر پیرامون همین بخش سخن خواهیم گفت.
مبارزات امام حسین بن علی(علیهالسلام) در دوران قبل از امامت
امام حسین(علیهالسلام) از دوران نوجوانی كه شاهد انحراف حكومت اسلامی از مسیر اصلی خود بود، از موضعگیریهای سیاسی پدر خود پیروی و حمایت میكرد؛ چنانكه نقل شده در زمان خلافت «عمر بن خطاب» روزی وارد مسجد شد و دید عمر بر فراز منبر نشسته است، با دیدن این صحنه، بالای منبر رفت و به عمر گفت: از منبر پدرم پایین بیا و بالای منبر پدرت برو!
عمر كه قافیه را باخته بود، گفت: پدرم منبر نداشت! آنگاه او را در كنار خود نشانید، و پس از آنكه از منبر پایین آمد، او را به منزل خود برد و پرسید: این سخن را چه كسی به تو یاد داده است؟ او پاسخ داد: هیچ كس».[1]
در جبهههای نبرد با ناكثین و قاسطین
امام حسین(علیهالسلام) در دوران خلافت پدرش امیرالمومنین(علیهالسلام) در صحنههای سیاسی و نظامی در كنار آن حضرت قرار داشت. او در هر سه جنگی كه در این دوران برای پدر ارجمندش پیش آمد، شركت فعال داشت.[2]
در جنگ جمل فرماندهی جناح چپ سپاه را بر عهده داشت[3] و در جنگ صفین، چه از راه سخنرانیهای پرشور و تشویق سپاهیانن خود جهت شركت در جنگ، و چه از رهگذر پیكار با قاسطین، نقشی فعال داشت [4]در جریان حكمیت نیز یكی از شهود این ماجرا از طرف امیرالمومنین(علیهالسلام) بود.[5]
امام حسین(علیهالسلام) پس از شهادت پدر خود در كنار برادر خویش، رهبر و پیشوای وقت، امام حسن مجتبی(علیهالسلام) قرار گرفت، و هنگام حركت نیروهای امام حسن(علیهالسلام) به سمت شام، همراه آن حضرت در صحنه نظامی و پیشروی به سوی سپاه شام حضور داشت، و هنگامی كه معاویه به امام حسن(علیهالسلام) پیشنهاد صلح داد، امام حسن(علیهالسلام) او و عبدالله بن جعفر را فراخواند و درباره این پیشنهاد، با آن دو به گفتوگو پرداخت[6] و بالاخره پس از متاركه جنگ و انعقاد پیمان صلح، همراه برادرش به شهر مدینه بازگشت و همانجا اقامت گزید.[7]
--------------------------------------------------------------------
پینوشت
[1]. ابن حجر العسقلانى، الاصابه فى تمییز الصحابه، ط1، بیروت، دارحیأ التراث - العربى، 1328 ه.ق، ج1، ص -333 حافظ ابن عساكر، تاریخ دمشق، (جلد مربوط به شرح حال حسین بن على)، تحقیق: شیخ محمد باقر محمودى، ط 1، موسسه المحمودى للطباعهو النشر، 1398 ه.ق،ص 141
[2]. ابن حجر، همان كتاب، ص 333.
[3]. حافظ ابن عساكر، همان كتاب، ص 164.
[4]. نصر بن مزاحم، وقعه صفین، ط 2، قم، مكتبه بصیرتى، صفحات: 114 و 249 و 530.
[5]. نصر بن مزاحم، همان كتاب، ص 507.
[6]. ابن اثیر، الكامل فى التاریخ، بیروت، دارصادر، ج 3، ص 405.
[7]. ابن حجر، همان كتاب، ص 333.
بر گرفته از مهدي پيشوایی- سيره پيشوايان، ص143