مادرم به بهانه واهي با ازدواج من مخالفت مي كند چکار کنم؟

بنده از لحاظ مادي و شرائط آمادگي لازم براي ازدواج را دارم، امّا مادرم به بهانه واهي با ازدواج من مخالفت مي كند و هر كس كه من براي ازدواج معرفي مي كنم، بدون هيچ دليل منطقي رد مي كند در ضمن برادرم هم به دليل همين رفتار مادرم مجرد مانده است و اكنون كه 40 سال از زندگي او مي گذرد موفق به ازدواج نشده است، مادرم با هيچ كس سر سازگاري ندارد لطفا مرا راهنمايي نمائيد؟

پاسخ:

از مراحل مهم زندگي فرد، مرحله گزينش همسر است كه فرد بايد تقريبا تا پايان عمر، پيامدهاي انتخاب خود را بپذيرد، برخي از مسايلي كه در اين مرحله براي فرد مطرح است از اين قرار است:
ملاك هاي گزينش همسر، چگونگي رعايت نظريات والدين در عين حفظ استقلال در تصميم گيري و آمادگي و رشد و پختگي لازم براي ازدواج.(1)
شايد بتوان مسئله گزينش همسر را، يكي از فشارزاترين رويداد جواني دانست كه فرد را معمولا دچار نوعي بحران در تعيين ملاك هاي لازم براي همسر مطلوب و تعارض هاي اساسي در تطبيق ملاك ها بر فرد مورد نظر و تصميم گيري نهايي مي كند. ميل و انگيزه هاي جنسي، جاذبه هاي ظاهري، ملاك هاي رواني و اعتقادي و تحميل نظرهايي از سوي والدين و ساير افراد، نيروهايي است كه فرد را دچار تنيدگي شديد مي نمايد.(2)
بدون شك جوان هنگام انتخاب همسر علاوه بر اين كه نظر و ايده خود را مورد توجه قرار مي دهد، به نظرات و ديدگاه هاي ساير افراد دلسوز به ويژه والدين نيز احترام مي گذارد و سعي مي كند در تصميم گيري نظرات آنان را مد نظر بگيرد چرا كه والدين، دلسوز ترين افراد نسبت به جوان هستند و به جز خير و صلاح او به چيز ديگري نمي انديشند. حال اگر بين جوان و والدين او در انتخاب همسر اختلاف نظري پيش آمد، بهتر است جوان با رعايت ادب و احترام در فضايي آرام و آكنده از صميميت با والدين خود به گفتگو بپردازد و به دلايل آنان گوش دهد و چنان چه سخن آنان همراه با منطق محكم و قانع كننده بود، بهتر است سخن آنان را بپذيرد چرا كه والدين جوان، سرد و گرم روزگار را چشيده اند و به قول معروف آنچه جوان در آئينه مي بيند پير در خشت خام مي بيند. امّا اگر سخن والدين گرچه از سر دلسوزي و مهرباني بود ولي منشأ اين سخنان چيزي جز تعصب و پا فشاري بر مسايل و موضوعات غير منطقي نبود، وظيفه جوان چيست و جوان بايد چگونه عمل كند؟ آيا بايد با چشم و گوش بسته به حرف غير منطقي والدين گوش دهد و سخنان و دستورات آنان را بي چون و چرا اجراء كند؟ و يا اين كه در مقابل خواسته آنان موضع گيري كند؟ در زير با ذكر مواردي به بررسي اين موضوع مي پردازيم كه اميدواريم موارد ذكر شده مورد استفاده شما واقع شود:
1. طبق ديدگاه اسلام انسان تحت هيچ شرائطي نبايد به والدين خود به ويژه مادر بي احترامي كند حتي زماني كه والدين وظايف خود را نسبت به فرزند خود انجام نداده باشند و در حق او ظلم كرده باشند. قرآن حقوق والدين را در رديف مسئوليت هاي الهي فرد آورده است.(3) به انسان سفارش كرديم كه شكر گزار من و پدر و مادرت باشد.(4) اگر والدين از فرزند خود ناخشنود باشند، عواقب بسيار نامطلوب دنيوي و اخروي در انتظار او خواهد بود. پرسشگر گرامي هر چند رفتار مادر شما غير منطقي مي باشد امّا به ياد داشته باشيد به هيچ عنوان نبايد به او به احترامي كنيد.
2. در اولين گام بايد علت مخالفت مادرتان با ازدواج شما را با دقت بررسي كنيد. عوامل مخالفت مادرتان را در يك برگه يادداشت كنيد و سعي كنيد با همكاري و هم فكري اقوام نزديك خود اين عوامل را از بين ببريد. آيا او فرد خاصي را براي ازدواج با شما مد نظر دارد و به همين دليل با ازدواج شما مخالفت مي كند؟ آيا ذهنيت او نسبت به خانواده عمو و دايي شما منفي مي باشد؟ آيا مادرتان نگران اين است كه پشتيباني، مهر و محبت شما بعد از ازدواجتان از دست بدهد و به همين دليل براي ازدواج شما بهانه گيري مي كند؟ و... به هر حال مخالفت مادر شما با ازدواج شما هر علتي داشته باشد. بايد در گام اول آن را شناسايي كنيد و سپس با تمام وجود سعي كنيد تا آن را بر طرف كنيد.
3. شما بايد از سرنوشت برادرتان درس بگيريد و به ياد داشته باشيد چنان چه تسليم خواسته هاي مادرتان شويد، سرنوشتي جز سرنوشت برادرتان در انتظار شما نمي باشد. پس بايد با درايت، صبر و حوصله مشكل را ريشه يابي كنيد و به جاي آنكه در برابر آن تسليم شويد، سعي كنيد بر آن غلبه كنيد.
4. يكي از تفاوت هاي انسان با حيوان، قدرت اراده است، انسان با قدرت اراده مي تواند بر تمام مشكلات سر راه خود غلبه كند و به قول معروف نمي توانم، نمي شود در قاموس انسان راه ندارد. شما هم مي توانيد با توكل بر خدا و اتكاء بر قدرت اراده بر مشكل خود غلبه كنيد.
5. براي حل شدن مشكلتان به اهل بيت ـ عليهم السلام ـ به ويژه حضرت جواد الائمه ـ عليه السلام ـ متوسل شويد.
در ضمن خواندن زيارت عاشورا، حديث كساء، ختم ناد علي و... مي تواند راهگشا باشد.
6. چنان چه صحبت هاي شما با مادرتان تأثير گذار و مفيد نمي باشد، از يكي از افراد آگاه، دلسوز و با نفوذ خانواده خود كه مورد قبول مادرتان است، بخواهيد تا با مادرتان صحبت كند و او را در مورد ازدواج شما قانع كند.
7. اگر مادرتان به هيچ عنوان قانع و حاضر به همكاري با شما نشد، بهتر است از رضايت او صرف نظر كنيد و بدون كسب رضايت او اقدام به ازدواج با فردي مؤمن و متدين كنيد در ضمن طبق فتواي مراجع بزرگوار تقليد مادر هيچ گونه ولايتي بر فرزند ندارد.(5)
8. براي اين كه ازدواج شما با كمترين كشمكش و بگو و مگو همراه باشد بهتر مادرتان را در كار انجام شده قرار دهيد و بدون اطلاع او مقدمات ازدواج خود را فراهم كنيد. براي اين كار، در فضايي صميمي و صادقانه به خانواده دختر موضوع را متذكر شويد تا آنان از لحاظ روحي آماده مواجه با رفتارهاي غير منطقي مادرتان باشند.
9. انسان براي رسيدن به هدف خود گاهي لازم است كه با تمام هستي خود تلاش كند و در راه هدف خود ثابت قدم باشد و در برابر ناملايمات و سختي ها به زانو در نيايد.
10. چنان چه پس از ازدواج شما مادرتان باز هم در زندگي مشترك شما دخالت كرد مي توانيد، از شهر و يا روستاي خود هجرت كنيد محل ديگري را براي زندگي خود انتخاب كنيد. البته هر چند وقت يكبار به خانه مادرتان مراجعت كنيد واز او دلجويي كنيد. و... .
11. بسياري از جوانان به دليل بيكاري، نداشتن درآمد مناسب و موانعي از اين دست قادر به ازدواج نيستند. اكنون كه خداوند توانايي ازدواج را براي شما محقق كرده است. قدر اين نعمت را بدانيد و شكرگزار آن باشيد. بديهي است شكر هر نعمتي متناسب با آن نعمت محقق مي شود، بالاترين شكر در برابر امكانات مادي و توانايي ازدواج كه خداوند در اختيار شما قرار داده است، اين است كه بدون هيچ بهانه اي و از دست دادن فرصت، زمينه و مقدمات ازدواج خود را فراهم كنيد.
12. به ياد داشته باشيد در انجام تمام مراحل بالا بايد جانب ادب را نسبت به مادر خود رعايت كنيد و به گونه اي عمل كنيد كه حتي الامكان احترام او حفظ شود.
پرسشگر گرامي در صورت لزوم با شماره 09640 مركز ملي پاسخ گويي و يا 7737217ـ 0251 مركز مطالعات حوزه علميه قم ارتباط برقرار كنيد.

پاورقی:

1. سالاري فر، محمد رضا، خانواده از نگرش اسلام و روان شناسي، تهران، سمت، ص25.
2. همان، ص26.
3. همان، ص86.
4. لقمان : 1.
5. استفتاء شفاهي از دفتر آيت الله العظمي سيد علي خامنه اي دامت برکاته.
منبع: نرم افزار پاسخ - مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات