چکیده: سبک زندگی اسلامی دارای مبدا، مسیر و مقصدی است که مقصد آن هدف اعلای حیات است و مبدا آن عبارت است از آگاهی به روح و استعداد کمال جویی آن در مسیر اعتلاء.
سبک زندگی اسلامی بهره‌مندی از حقیقت زندگی انسانی در پرتو وحی است. چرا که در سبک زندگی اسلامی تلاش می‌شود تا همه استعدادهای عالیه بشری فعلیت پیدا کرده و در جهت هدف نهایی هستی به‌کار گرفته شود. سبک زندگی اسلامی دارای مبدا، مسیر و مقصدی است که مقصد آن هدف اعلای حیات است و مبدا آن عبارت است از آگاهی به روح و استعداد کمال جویی آن در مسیر اعتلاء.
در سبک زندگی اسلامی برای بیان عظمت و ارزشهایی که می‌توانند آدمی را از خودپرستی نجات دهندچند نکته مورد توجه قرار می‌گیرد:
الف ـ تفکر در عالم خلقت
ب ـ توجه به نظم و قانونمندی حاکم برجهان طبیعت و انسان
ج ـ توجه به هدفداری خلقت
د ـ شناخت لذایذ روحی و اینکه لذت منحصر به خوشیهای طبیعی محض نیست.
از همین روست که سبک زندگی اسلامی حرکت در پرتو فرامین الهی و پیروی از روش پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) شکل می‌گیرد و به همین دلیل این حرکت مستند به دلیل روشن است و تکیه گاه آن نه هوا و هوسهای نفسانی است، بلکه این یک فروغی است که همواره در جلوی چشم سالکان الی الله است.
در سبک زندگی اسلامی دنیا مورد بی‌اعتنایی قرار نمی‌گیرد، نه پوچ انگاشته می‌شود و نه به آن دلبستگی پیدا می‌شود. بلکه دنیا بهترین جایگاه صدق و واقع یابی است، دنیا جایگاه زندگی سالم و منطقی است.
مقام معظم رهبری درمورد پیشرفت در سبک زندگی اسلامی می‌فرمایند:
«یکی از ابعاد پیشرفت با مفهوم اسلامی عبارت است از سبک زندگی کردن، رفتار اجتماعی، شیوه‌ی زیستن - اینها عبارةٌ اخرای یکدیگر است - این یک بُعد مهم است؛ این موضوع را می‌خواهیم امروز یک قدری بحث کنیم. ما اگر از منظر معنویت نگاه کنیم - که هدف انسان، رستگاری و فلاح و نجاح است - باید به سبک زندگی اهمیت دهیم؛ اگر به معنویت و رستگاری معنوی اعتقادی هم نداشته باشیم، برای زندگی راحت، زندگی برخوردار از امنیت روانی و اخلاقی، باز پرداختن به سبک زندگی مهم است.» [1]
ازجمله خصوصیات سبک زندگی اسلامی نمی‌توان تنها به فکر نجات خویش بود و درباره دیگران احساس مسئولیت نکرد. زیرا در روایتی پیامبر اکرم می‌فرمایند: «کسی در حال سیری شب را به روز رساند ولی همسایگانش گرسنه باشند به من ایمان نیاورده است.» [2]
در این نوع سبک زندگی می‌توان زندگی مجاهدانه و فداکارانه تا مرز شهادت با اخلاص و معرفت، ارمغان محرم و عاشورای حسینی برای پیروان مکتب ساز حسینی در جامعه اسلامی است را دید و مشاهده نمود.
بر همین اساس مقام معظم رهبری از این سبک و زندگی برای ساختن یک تمدن به این صورت بیان می‌فرمایند:
«بدون مکتب و بدون ایدئولوژی نمی‌توان یک تمدن را به وجود آورد؛ احتیاج به ایمان است. این تمدن دارای علم خواهد بود، دارای صنعت هم خواهد بود، دارای پیشرفت هم خواهد بود؛ و این مکتب، هدایت کننده و اداره کننده‌ی همه‌ی اینها خواهد شد. آن که مکتب توحید را مبنای کار خودش قرار می‌دهد، آن جامعه‌ای که به دنبال توحید حرکت می‌کند، همه‌ی این خیراتی را که متوقف بر تمدن‌سازی است، به دست خواهد آورد؛ یک تمدن بزرگ و عمیق و ریشه‌دار خواهد ساخت و فکر و فرهنگِ خودش را در دنیا گسترش خواهد داد. بنابراین، این مطلب اول، که احتیاج به ایمان است. کشاندن جامعه به بی‌ایمانی، یکی از همان توطئه‌هائی است که دشمنان تمدن‌سازی اسلامی دنبال آن بوده‌اند و الان هم با شدت این را دارند دنبال می‌کنند.» [3]
مقام معظم رهبری ساختن یک تمدن را بر اساس یکی زندگی منطبق بر وحی و ایدوئولوژی می‌دانند که جامعه‌های غربی و استکبار می‌خواهند جامعه ما را به بی‌ایمانی و تغییر در سبک زندگی می‌پردازند و این توطئه دشمن همچنان ادامه دارد.
اما برای پیشرفت کردن و تمدن سازی از یک مقوله خطرناک و آن تقلید کردن از غرب می‌باشد پرهیز نمود و تقلید از غرب در نوع سبک زندگی یعنی عقبگرد و نابودی، مقام معظم رهبری اینطور تصریح می‌فرمایند:
«ما برای ساختن این بخش از تمدن نوین اسلامی، بشدت باید از تقلید پرهیز کنیم؛ تقلید از آن کسانی که سعی دارند روشهای زندگی و سبک و سلوک زندگی را به ملتها تحمیل کنند. امروز مظهر کامل و تنها مظهر این زورگوئی و تحمیل، تمدن غربی است ... تقلید از غرب برای کشورهائی که این تقلید را برای خودشان روا دانستند و عمل کردند، جز ضرر و فاجعه به بار نیاورده؛ حتّی آن کشورهائی که بظاهر به صنعتی و اختراعی و ثروتی هم رسیدند، اما مقلد بودند. علت این است که فرهنگ غرب، یک فرهنگ مهاجم است. فرهنگ غرب، فرهنگ نابودکننده‌ی فرهنگهاست. هرجا غربی‌ها وارد شدند، فرهنگهای بومی را نابود کردند، بنیانهای اساسىِ اجتماعی را از بین بردند؛ تا آنجائی که توانستند، تاریخ ملتها را تغییر دادند، زبان آنها را تغییر دادند، خط آنها را تغییر دادند.» [4]
پس یکی از مقولات مهم برای آینده‌ی روشن و اعتلای جهانی سبک زندگی اسلامی که منطبق با وحی و دستورات اسلامی می‌باشد، که اگر زندگی بر این اساس صورت گیرد مقدمه‌ای برای تمدن سازی و اعتلای جهانی می‌شود. ولی استکبار جهانی و دشمنان این نوع فرهنگ هر روز با حربه های مختلف وارد شده و سعی در تغییر این نوع فرهنگ دارند، پس ما می‌توانیم با سرلوحه قرار دادن و دیدن مشکلاتی که در فرهنگ زندگی غربی وجود دارد هرچه بیشتر به سبک زندگی اسلامی نزدیک شده و خود را با این نوع زندگی مطابق قرار دهیم.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پی نوشت:
[1]. سایت نشر آثار مقام معظم رهبری
[2]. [فَمَا آمَنَ بِي مَنْ بَاتَ شَبْعَاناً وَ جَارُهُ الْمُسْلِمُ جَائِع] بحار الأنوار (ط - بيروت) ، ج 71، ص 151.
[3]. سایت نشر آثار مقام معظم رهبری
[4]. همان