اهل سنت و گریه بر امام حسین

یکی از فضائلی که برای اهل بیت عصمت و طهارت وجود دارد، گریه و زیارت قبر مطهر ایشان و خصوصا امام حسین(علیه‌السّلام) است. ما در این پست می‌خواهیم بدانیم آیا کتب اهل سنت درباره فضیلت زیارت امام حسین(علیه‌السّلام) و گریستن بر خاندان آن حضرت، روایاتی دارد و یا خیر؟

ذکر این نکته لازم و ضروری است که در کتب شیعی، در فضیلت زیارت امام حسین(علیه‌السّلام) و گریستن بر خاندان آن حضرت، روایات زیادی وجود دارد و کتب زیادی مانند «کامل الزیارة» در این باره نوشته شده است که برای نمونه حضرت صادق(علیه‌السّلام) فرمود: «هر که در مرثیه امام حسین(علیه‌السّلام) شعری بگوید و بگرید و بگریاند، حق تعالی او را بیامرزد و بهشت را برای او واجب می‌گرداند».[1]

از ریان بن شبیب نیز روایت شده است که گفته است: «روز اول محرم نزد امام رضا(علیه‌السّلام) رسیدم حضرت فرمودند: ای پسر شبیب اگر بر امام حسین(علیه‌السّلام) گریه کنی و آب دیده‌گان تو بر روی تو جاری شود حق تعالی جمیع گناهان صغیره و کبیره تو را می‌آمرزد خواه اندک باشد و خواه بسیار. ای پسر شبیب: اگر می‌خواهی خدا را ملاقات کنی در حالی که هیچ گناهی نداشته باشی امام حسین(علیه‌السّلام) را زیارت کن. ای پسر شبیب اگر می‌خواهی که در غرفه‌ای از بهشت با رسول خدا و ائمه طاهرین محشور شوی قاتلان حسین(علیه‌السّلام) را لعنت کن.  ای پسر شبیب اگر بخواهی مانند شهدای کربلا باشی و ثواب آنها را داشته باشی هر گاه مصیبت آن حضرت را یاد کردی بگو: "یا لَیتَنی کُنتُ مَعَهُم فَاَفُوزَ فَوزًا عَظیماً؛ ای کاش من با ایشان بودم و رستگاری عظیمی می‌یافتم". ای پسر شبیب اگر می‌خواهی در درجات عالیه بهشت با ما باشی پس برای اندوه ما اندوهناک باش و در شادی ما شاد. بر تو باد ولایت و محبت ما که اگر کسی سنگی را دوست داشته باشد حق تعالی او را در قیامت با آن محشور می‌گرداند».[2]

فضیلت زیارت امام حسین(علیه‌السّلام) و گریستن بر خاندان آن حضرت، در کتب اهل سنت:
روایات فضیلت زیارت امام حسین(علیه‌السّلام) و گریستن بر خاندان آن حضرت، در کتب اهل سنت زیاد است و ما برای نمونه به چند مورد اشاره می‌کنیم:
1ـ محبّ الدین طبری از بزرگان اهل سنت و مورد وثوق ایشان که در قرن هفتم شیخ حرم و محدث حجاز مطرح گشت و معتقد به عقاید اهل سنت و جماعت بود و در علم فقه و حدیث سرآمد دیگران بود؛ در کتاب ذخائر العقبى روایت كرده كه راجع به زیارت قبر مطهّر امام حسین(علیه‌السّلام) از حضرت صادق(علیه‌السّلام) سؤال كردند، ایشان فرمود: پدرم، امام محمد باقر(علیه‌السلام) مى‌‏فرمود: كسى كه قبر مطهّر امام حسین(علیه‌السّلام) را زیارت كند و عارف به حق او باشد، خداى تعالى نام او را در ردیف بهشتیان ثبت خواهد كرد. و باز فرمود: همانا اطراف قبر مطهّر امام حسین(علیه‌السّلام) را هفتاد هزار فرشته كه همگى آنها ژولیده مو و غبارآلودند فراگرفته است و تا روز قیامت بر او مى‌‏گریند. [3]

2ـ «على بن سلطان»  ملقب به نورالدین و معروف به ملا علی قاری هروی مکی حنفی شیخ القراء، إمام، علامه، نویسنده، عالم ، محدث، مفسر، خوشنویس، فقیه، جامع معقول و منقول و عالمی برجسته و توانای اهل سنت و «محب طبری» در روایتی گزارش کرده‌اند که امام حسین(علیه‌السّلام) مى‌‏فرمود: «كسى كه به خاطر حادثه ناگوار و مصیبتی كه براى ما اتفاق مى‏‌افتد، چشمش اشك‏‌آلود شود و یا قطره اشكى از دیدگان او فرو ریزد، خداى متعال بهشت جاویدان را به او مرحمت می‌فرماید». [4]

3ـ شمس الدين ذهبى از علمای بزرگ و به‌نام اهل سنت که  تأليفات زيادى در حديث، رجال و تاريخ دارد، یکی از تألیفات او کتاب تاریخ اسلام است. او معاصر ابن تيميه و شاگرد وی بود. هر چند در برخى مسائل با ابن تيميه مخالفت كرده است. او از علمای متعصب اهل سنت است و درباره گریه بر امام حسین(علیه‌السّلام) در کتاب تاریخ اسلام روایتی را از بزرگ‌ترین و مورد اعتمادترین عالم ا هل سنت یعنی احمد بن حنبل نقل می‌کند و می‌نویسد: «احمد بن حنبل در مسند گفته که: در مسیر جنگ صفین پدر عبد اللّه ابن يحيى‏ همراه امیرالمومنین(علیه‌السّلام) می‌رفت و ظرف آب حضرت را همراه داشت. وقتی به نینوا رسید در حالی که به صفین می‌رفت صدا زد که «یا ابا عبد الله(علیه‌السّلام)» در شط فرات صبر کن. گفتم این چه معنی دارد؟ فرمودند:  نزد رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) رفتم و حال آن‌که دو چشم ایشان مانند چشمه می‌جوشید و گریه می‌کرد به من فرمودند که جبرئیل در کنار من ایستاد و گفت که حسین(علیه‌السّلام) در کنار شط فرات کشته می‌شود و گفت آیا می‌خواهی که بوی تربت وی را احساس کنی؟ گفتم آری، پس کفی از خاک وی را گرفته به من داد، پس نتوانستم که جلوی اشک چشم خود را بگیرم».[5]
این گزارش را ابن کثیر و ابن عساكر و دیگران نیز در کتب خود آورده‌اند.  [6]

در نتیجه: این گزارشات نمونه‌ای از خیل کثیر روایات درباره گریه بر امام حسین(علیه‌السّلام) از کتب اهل سنت بود که از مراجعه به متون تاریخی و روایی در می یابیم كه برپایی مجالس سوگواری، خواندن مرثیه، گریه كردن، بی تابی در فراق امام حسین(علیه‌السّلام) فضیلت داشته و گزارشاتی نیز در این رابطه از دو طایفه شیعه وسنی رسیده است. از سویی دیگر به سر و سینه زدن و اعمال دیگری كه از نشانه های حزن و عزا است امر شایع و متداول بین همه ملتها و مسلمانان بوده و هست و سیره پیامبر اکرم و ائمه(علیهم‌السّلام) و سیره متشرعه و قرآن كریم بر جواز آن دلالت می كند.

_______________________________________
پی‌نوشت
[1]. شیخ عباس قمی، منتهی الآمال، قم، نشر دليل ما، بی تا، ج1، ص539.
[2]. همان، ص541.
[3]. ذخائر العقبى، مکتبه القدسی، سال 1356هـ.ق،‏ ص 151.
[4]. مرقاة المفاتیح، مصر، مطبعة المیمنیة، سال 1309هـ.ق، ص604 ،/ ذخائر العقبى، پیشین، ص 19.
[5]. تاريخ الإسلام، الذهبي، بیروت، دار الكتاب العربى‏، سال چاپ 1409 ق،‏ ج‏5،ص102.
[6]. البداية و النهاية، ابن كثير ، بیروت، دار الفكر بيروت‏ بی تا، ج‏8، ص‏199؛/ تاريخ دمشق، ابن عساكر، بیروت، دار الفكر، ‏سال 1415 ق، ج‏14،ص188.