چکیده: در نامه امام رضا (علیه السلام) به عبدالعظیم حسنی می فرمایند: دوستان ما نباید فرصتهای گرانبهای زندگی و وقت ارزشمند خود را به دشمنی با یکدیگر تلف کنند.
«بسم الله الرحمن الرحمن الرحیم
ای عبدالعظیم! سلام گرم مرا به دوستدارانم برسان و به آنان بگو: در دلهای خویش برای شیطان راهی نگشایند. و آنان را به راستگویی در گفتار و ادای امانت و سکوت پر معنا و ترک درگیری و جدال در کارهای بیهوده و بی فایده فراخوان.
و به صله رحم و رفت و آمد با یکدیگر و رابطه گرم و دوستانه با هم دعوت کن، چرا که این کار باعث تقرب به خدا و من و دیگر اولیاء اوست.
دوستان ما نباید فرصتهای گرانبهای زندگی و وقت ارزشمند خود را به دشمنی با یکدیگر تلف کنند. من با خود عهد کرده‌ام که هر کس مرتکب اینگونه امور شود یا به یکی از دوستانم و رهروانم خشم کند و به او آسیب رساند از خدا بخواهم که او را به سخت‌ترین کیفر دنیوی مجازات کند و در آخرت نیز اینگونه افراد از زیانکاران خواهند بود.
به دوستان ما توجه ده که خدا نیکوکرداران آنان را مورد بخشایش خویش قرار داده و بدکاران آنان را جز، آنهایی که بدو شرک ورزند و یا یکی از دوستان ما را برنجانند و یا در دل نسبت به آنان کینه بپرورند، همه را مورد عفو قرار خواهد داد اما از آن سه گروه نخواهد گذشت و آنان را مورد بخشایش خویش قرار نخواهد داد.
جز اینکه از نیت خود بازگردند و اگر از این اندیشه و عمل زشت خویش بازگردند، مورد آمرزش خواهند بود اما اگر همچنان باقی باشند، خداوند روح ایمان را برای همیشه از دل آنان خارج ساخته و از ولایت ما نیز بیرون خواهد برد و از دوستی ما اهل بیت (علیه السلام) نیز بی بهره خواهند بود و من از این لغزشها به خدا پناه می برم». [1]
جملاتی که در بالا به آنها اشاره شد کلام نورانی امام رضا به عبدالعظیم حسنی (علیهما السلام) می باشد. در این کلمات نورانی امام به نکات جالب اشاره نمودند که عبدالعظیم را سفیر خود در رساندن این پیام و نکات به پیروانشان قرار دادند.
از جمله نکات مورد اشاره حضرت به شرح زیر است:
1 ـ راستگویی و ادای امانت
2 ـ سفارش به صلح رحم
3 ـ بخشش رفتار کنندگان نیکو
4 ـ عفو و بخشش گنهکاران و بدکاران توسط خداوند مگر کسانی که
الف ـ برای خدا شریک قرار دهند
ب ـ دوستان و پیروان حضرت را برنجانند و کینه آنها را در دل داشته باشند
مگر اینکه از عمل و نیت خود برگردند.
5 ـ دوستان ما زندگی خود را نباید به دشمنی با یکدیگر تلف کنند.
یکی از نکاتی که حضرت به آن اشاره کردند غنیمت شمردن فرصت و اینکه وقت خود را به دشمنی با یکدیگر تلف نکنند.
این نکته حضرت را می‌توان یکی از مصادیقی در زمان فعلی بالاخص این چند روز مانده به ایام انتخابات که معمولا هر گروه برای برد در انتخابات تلاش می‌کنند قرار داد، ولی در این بین بعضی افراد به بد اخلاقی های انتخاباتی دست می زنند و موجب تنفر و کدورت و همچنین فاصله بین اقشار جامعه می شوند.
ازجمله کارهایی که می توان در ایام انتخابات به آن اشاره کرد که موجب تنفر در دلها نشود به این شرح می باشد:
الف ـ دعوت به حضور حداکثری زیرا از جمله کارهایی که موجب تقویت کشور و همچنین کور کردن چشم دشمنان می‌گردد، وحدت می باشد. وقتی گروه ها و احزاب باهم مردم را دعوت به انتخابات کنند موجب دلسردی و همچنین محبت، تفاهم، اتحاد و دوری از هر گونه تنفر و بدبینی می گردد.
نمایندگان باید تنها برای رضای خدا و ادای تکلیف الهی به عرصه رقابت قدم بگذارند. پس پیروز شدن یا ناکامی در انتخابات برایشان تفاوتی نمی‌کند؛ زیرا در هر دو حالت، به تکلیف خود عمل کرده اند.
ب ـ عدم زیاده روی در گفتار
بعضی نماینده ها برای اینکه بر کرسی مجلس تکیه بزنند شروع به نسبتهای ناروا به رقیبان خود می زنند و این گونه موارد اگر بدون سند و فقط برای تخریب گردد این عمل موجب درگیری و تنفر دردل طرفداران هر کاندیدا شده و این مصداق همان فرمایش امام رضا به عبدالعظیم حسنی (علیهما السلام) می باشد.
لذا نامزدها باید بکوشند از هوا و هوس و نیرنگ و فریب افراد بپرهیزند و از تجاوز به حقوق دیگر نامزدها و هواداران آنها خودداری کنند؛ زیرا اهانت به هر شکل ممکن، وحدت کلمه را از بین می‌برد و زمینه حق کشی و انحراف را پدید می آورد.
همچنان که امیر المومنین (علیه السلام) در این مورد می فرمایند:
«ستمکارانه ترین روش آن است که از مردم انصاف بخواهی، ولی خودت با آنان به انصاف رفتار نکنی». [2]
یکی از مصادیق انصاف، رعایت حقوق رقیب در بحث انتخابات می باشد.
ج ـ برخورداری از سعه صدر (احترام به سلیقه های مختلف و گوش دادن به انتقادات)
یکی از کم کاریهای هر نماینده شاید این باشد که تا انتقادی به او می شود بجای اینکه به آن انتقاد پاسخگو باشد شروع به تهمت و افترا به منتقدین خود می کند در حالی که این خلاف اخلاق و موجب ایجاد تنفر و فرصت سوزی و از بین رفتن نیروی جذاب انتخابات می گردد
نتیجه:
بنا به سفارشی که امام رضا به عبدالعظیم حسنی (علیهما السلام) داشتند چند نکته گرانسنگ را حضرت به ایشان سفارش نمودند که از میان این سفارشات یکی از مواردی که مناسب جریانات امروز و بحث انتخابات می باشد عدم فرصت سوزی و ایجاد همدلی با تنفر نداشتن نسبت به یکدیگر ایجاد می گردد که با این عمل می توان یک اتحاد و همدلی و اخوت و پیشرفت را در هر زمینه بالاخص انتخابات داشت.
منبع بیشتر برای مطالعه:
پایگاه اطلاع رسانی حوزه
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پی نوشت:
[1]. «رُوِيَ عَنْ عَبْدِ الْعَظِيمِ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا ع قَالَ يَا عَبْدَ الْعَظِيمِ أَبْلِغْ عَنِّي أَوْلِيَائِيَ السَّلَامَ وَ قُلْ لَهُمْ أَنْ لَا يَجْعَلُوا لِلشَّيْطَانِ عَلَى أَنْفُسِهِمْ سَبِيلًا وَ مُرْهُمْ بِالصِّدْقِ فِي الْحَدِيثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ وَ مُرْهُمْ بِالسُّكُوتِ وَ تَرْكِ الْجِدَالِ فِيمَا لَا يَعْنِيهِمْ وَ إِقْبَالِ بَعْضِهِمْ عَلَى بَعْضٍ وَ الْمُزَاوَرَةِ فَإِنَّ ذَلِكَ قُرْبَةٌ إِلَيَّ وَ لَا يَشْتَغِلُوا أَنْفُسَهُمْ بِتَمْزِيقِ بَعْضِهِمْ بَعْضاً فَإِنِّي آلَيْتُ عَلَى نَفْسِي إِنَّهُ مَنْ فَعَلَ ذَلِكَ وَ أَسْخَطَ وَلِيّاً مِنْ أَوْلِيَائِي دَعَوْتُ اللَّهَ لِيُعَذِّبَهُ فِي الدُّنْيَا أَشَدَّ الْعَذَاب» اختصاص، شیخ مفید، ص 247.
[2]. «اَجْوَرُ السّیرةِ اَنْ تَنْصِفَ مِنَ النّاسِ وَ لا تُعامِلَهُم بِهِ» تصنيف غرر الحكم و درر الكلم، عبد الواحد بن محمد تميمى آمدى، ص394.