چکیده: در هر جامعه‌ای، انسان‌های مسئول و مسئولیت پذیر دارای ویژگی خاصّی هستند و آن اعتمادی است که مردم نسبت به آن‌ها پیدا می‌کنند. پس همانا نباید آن اعتماد با بی مسئولیتی از بین برود.
ازجمله مفاهیمی که در طول زندگی بشر همراه او می‌باشد، مسئولیت و مسئولیت‌پذیری است. مسئولیت در لغت به معنای ضمانت و تعهد است. مسئولیت چیزی باکسی بودن، یعنی به گردن او، در عهده او، در ضمان و پایبندی او بودن است. [۱] پس همانا هرزمانی که انسان عهده‌دار انجام کاری شود، درواقع باید مسئولیت انجام آن کار را همراه با نتایجش بپذیرد.
در هر جامعه‌ای، انسان‌های مسئول و مسئولیت‌پذیر دارای ویژگی خاصّی هستند و آن اعتمادی است که مردم نسبت به آن‌ها پیدا می‌کنند. اگر افراد ظرفیت و توانایی خود را در کارها بسنجند و بعد آن کار را انجام دهند، در این هنگام است که می‌توانند متعهد به‌کاری شوند که اعتماد اطرافیان و مردم را نسبت به خود جلب کنند، زیراکسی که کاری را که واقعاً توانایی دارد و از روی حس وظیفه انجام دهد، می‌تواند نتیجه مثبتی را گرفته و مشکل‌گشا برای دیگران شود.
در انتخابات، مسئولیت‌های مختلفی بر دوش افراد جامعه می‌باشد، ازجمله:
الف) رأی دادن و شرکت مردم در انتخابات
ب) ثبت‌نام و کاندیداتوری افراد در انتخابات
در مورد رأی دادن و شرکت مردم در انتخابات باید به سخن رهبر معظم انقلاب در مورد این مسئولیت که بر دوش تک‌تک افراد جامعه است اشاره کرد که فرمودند: «اینکه ملّت ایران بیایند تک‌تک وارد میدان بشوند و رأی بدهند [که] آقا عقیدهٔ من این است، فلانی باید مسئول باشد -حالا چه در ریاست جمهوری، چه در مجلس شورای اسلامی، چه مجلس خبرگان؛ هرکدام از این‌ها جداگانه در جای خود اهمیت فراوانی دارد- هر فردی از آحاد ملّت که این احساس مسئولیت را بکند، خودش یکی از آن عناصر حفظ‌کنندهٔ انقلاب است.» [۲]
امّا در مورد مسئله دوم نکات فراوانی است، امّا نکته بسیار مهم برای کسانی که می‌خواهند در جایگاه یک مدیر و مسئول جامعه قرار بگیرند این است که باید طبق ظرفیت و توانایی خود وارد این عرصه شوند، زیرا اگر غیرازاین باشد، آن‌وقت است که کارها به خوبی انجام نمی‌شود و اعتماد مردم نسبت به‌نظام و مسئولان بی‌اعتماد می‌شود. پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) در رابطه با مسئولیت‌پذیری افرادی که توانایی انجام کار مدیریتی را ندارند، هشدار داده و می‌فرمایند: «هر که ریاست و مسئولیتی را بپذیرد و بداند که أهلیت آن را ندارد، ـ در قبر و قیامت ـ جایگاه او پر از آتش خواهد شد.» [۳]
بنابراین اگر در یک جامعه و در مورد مسائل اجتماعی مثل انتخابات هرکس، مخصوصاً کسانی که می‌خواهند جزء مسئولان نظام شوند، وظیفه خود را به خوبی بشناسند و متعهد کارهایی شوند که واقعاً توانایی انجام آن کار رادارند، جامعه به شکوفایی و پیشرفت خواهد رسید.
=========================
۱. دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج ۱۲، ص ۱۸۴۶۵، دانشگاه تهران، تهران، چاپ اول، ۱۳۷۳ ش.
۲. بیانات رهبر انقلاب در دیدار مردم قم
۳. مَنْ تَوَلّی عملاً وَ هُوَیَعْلَمُ أنَّهُ لَیْسَ لَهُ بِأهْل، فَلْیتُبَّوَءُ مَقْعَدُهُ مِنَ النّارِ. (بحارالانوار، مجلسی، محمدباقر؛ ج ۷۴، ص ۸۰، نشر: دارالحیا و تراث، بیروت)