نظریه «ولایت فقیه» با قدمتی به اندازه ی عمر «جمهوری اسلامی»؟

امان از روزی که عده ای بر موج جهل مردم، سوار شوند و فکر مسموم خود را به آنان تزریق کنند. یکی از این موضوعات، بحث «قدمت نظریه ی ولایت فقیه» است که برخی از افراد بی اطلاع، برای آن، سابقه ای به اندازه ی عمر نظام جمهوری اسلامی یا اندکی بیش از آن تصور می کنند و به همین دلیل، آن را مورد حمله ی همه جانبه قرار می دهند. چنین افرادی به دلیل عدم آشنایی با آثار علما٬ معتقدند که سابقه ی تئوریک ولایت فقیه در آثار علمای شیعه از چهل یا پنجاه سال٬ فراتر نمی رود اما حقیقت اینست که این سابقه از هزار سال هم بیشتر است!

مرحوم شیخ مفید از فقهاى بزرگ تاریخ شیعه در قرن چهارم و پنجم هجرى است. تمام سخنان این فقیه بزرگ جهان اسلام نشان از پذیرش «اصل ولایت فقیه» دارد. آن عالم بزرگوار،  تصریح می کند كه فقها٬ متكفّل زمامدارى امور جامعه‏ى اسلامى در عصر غیبت از سوى امامان معصوم‏ (علیهم السلام) هستند. شیخ مفید در کتاب «مقنعه» در موارد متعددی به شرح اختیارات «ولی فقیه» می پردازد و از کلام این بزرگوار و دیگر علما چنین بر می آید که «اصل ولایت فقیه» امری واضح و بدیهی می باشد و فقط سخن در محدوده و وسعت اختیارات است.

علاوه بر شیخ مفید، علمای دیگری هم در مورد «ولایت فقیه» و حدود اختیارات آن بحث كرده ‏اند. از جمله‏ ى آنها مى‏ توان به شیخ ابوالصلاح حلبى (م 447 ه)، ابن ادریس حلى (م 598 ه)، محقق حلى (م 676 ه)، محقق كركى (م 940 ه)، مولى احمد مقدس اردبیلى (م 990 ه)، جواد بن محمد حسینى عاملى (م 1226 ه)، ملا احمد نراقى (م 1245 ه)، میر فتاح عبد الفتاح بن حسینى مراغى (م 1274 ه)، شیخ محمد حسن نجفى، صاحب جواهر (م 1266 ه)، شیخ مرتضى انصارى (م 1281 ه)، حاج آقا رضا همدانى (م 1322 ه)، سید محمد بحر العلوم (م 1326 ه)، آیة اللَّه بروجردى (م 1382 ه)، آیة اللَّه شیخ مرتضى حائرى (م 1362 ه. ش) و امام خمینى (م 1368 ه. ش) اشاره نمود.