چکیده: شکر نعمت باعث افزایش نعمت میشود. انقلاب اسلامی نعمت عظیمی است که باید شکر و سپاس آن را ادا کرد تا خدا هم بر این نعمت بیفزاید. اما لَئِنْ كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذابي لَشَديدٌ؛ اگر ناسپاسى كنيد، مجازاتم شديد است.
ما انسانها هر روز در حال بهره بردن از نعمتهای الهی هستیم. نعمتهایی که خداوند به ما داده تا بتوانیم زندگی کنیم برای ساختن عالمی والاتر که معتقدین و مؤمنین به دنبال آن هستند. اگر انسان این نعمتها را در مسیر صحیح استفاده کرده و شکرگزار باشد، خداوند هم بر آن نعمت خواهد افزود. پروردگار عالم در قرآن کریم میفرماید: «لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزيدَنَّكُمْ [ابراهیم/7]؛ اگر شکرگزارى کنید (نعمت خود را) بر شما خواهم افزود». این جمله حضرت رب به صراحت دلالت دارد که اگر انسان شاکر باشد نعمت او بیشتر خواهد شد.
انقلاب اسلامی یکی از این نعمتهای الهی است که به خاطر رهبری وارسته و مردمی از خود گذشته به دست آمد. این نعمت آنچنان عظیم است که نمیتوان به آن کمنظیر گفت بلکه نظیری برای آن در طول تاریخ وجود ندارد. انقلاب اسلامی ایران نعمتی است که با خون جوانان پاک و مؤمن حاصل شد. نعمتی که امروز ایران اسلامی را به عزت و استقلال رسانده است.
حال چگونه باید از این نعمت پاسداری کرد؟ به صراحتِ فرمودهی حضرت رب با شکر؛ مقصود حاصل میشود. اما این شکر باید چگونه باشد؟ ما امروز چه کاری باید انجام دهیم و از چه کاری دوری کنیم تا شکر کرده باشیم؟ امروز این وظیفهی ماست که قدردان باشیم؛ اما چگونه باید قدردانی کنیم؟ چگونه باید سپاسگزار باشیم تا این نعمت باقی باشد و زیادتر شود؟ «فَکَیْفَ لى بِتَحْصیلِ الشُّکْرِ؛ چگونه مىتوانم شکر تو را بجاى آورم»[1].
«شكر تنها تشكر زبانى يا گفتن الحمد للَّه و مانند آن نيست، بلكه شكر داراى سه مرحله است نخستين مرحله آن است كه به دقت بينديشيم كه بخشنده نعمت كيست؟ اين توجه و ايمان و آگاهى پايه اول شكر است، و از آن كه بگذريم مرحله زبان فرا میرسد، ولى از آن بالاتر مرحله عمل است، شكر عملى آن است كه درست بينديشيم كه هر نعمتى براى چه هدفى به ما داده شده است آن را در مورد خودش صرف كنيم كه اگر نكنيم كفران نعمت كردهايم»[2]. امام صادق علیهالسلام میفرماید: «أَدْنَى الشُّكْرِ رُؤْيَةُ النِّعْمَةِ مِنَ اللَّهِ تَعَالَى مِنْ غَيْرِ عِلَّةٍ يَتَعَلَّقُ الْقَلْبُ بِهَا دُونَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الرِّضَا بِمَا أَعْطَى وَ أَنْ لَا تَعْصِيَهُ بِنِعْمَتِهِ وَ تُخَالِفَهُ بِشَيْءٍ مِنْ أَمْرِهِ وَ نَهْيِهِ بِسَبَبِ نِعْمَتِهِ؛[3] کمترین شکر این است که نعمت را از خدا بدانى، بیآنکه قلب تو مشغول به آن نعمت شود، و خدا را فراموش نکنى، و همچنین راضى بودن به نعمت او و اینکه نعمت خدا را وسیله عصیان او قرار ندهى، و دستورات او را با استفاده از نعمتهایش زیر پا نگذارى».
همه ما یقین داریم که نعمت انقلاب اسلامی از خداست و در آن هیچ شکی نداریم. اما مرحلهی بعد چیست؟ اینکه این نعمت را وسیلهی عصیان خدا قرار ندهیم. عصیان و عدم اطاعت از خدا باعث کفر نعمت خواهد شد. اگر این انقلاب باعث شود که به سوی گناه و معصیت برویم آن وقت نه تنها شکر نکردهایم بلکه «لَئِنْ كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذابي لَشَديدٌ [ابراهیم/7]؛ اگر ناسپاسى كنيد، مجازاتم شديد است».
بنابراین شکرِ نعمتِ انقلاب اسلامی به این است که اول آن را از طرف حضرت رب بدانیم. «حقیقت شکر این است که انسان نعمت را از خدا بداند. نه این که به زبان بگوید؛ با همه وجود باور کند که آنچه از نعمت در اختیار اوست، از سوی خداست. این طور نباشد که خیال کند، اوست که این نعمت را برای خود فراهم کرده است. این، جلب غضب و حرمان از نعمت الهی را فراهم خواهد کرد»[4]. دوم اینکه آن نعمت را وسیلهی معصیت خدا قرار ندهیم. «نعمت و برکات خدا، مال همه است و همه باید از آنها استفاده کنند. اما پرداختن به دنیا و شهوات؛ پرداختن به مال و مال اندوزی؛ پرداختن به خود بیش از پرداختن و اندیشیدن به جمع و هدف و خدا و دین خدا؛ دچار شدن به فساد اخلاقی - اعم از فسادهای مالی، جنسی، اداری و اختلافات داخلی که این هم یک نوع فساد بسیار خطرناک است - و جاه طلبیهای غلط و نامشروع، آن چنان که در دنیای غرب مطرح است، عواملی هستند که کاخ آرمانی انقلاب و اسلام و هر حقیقتی را ویران میکنند»[5].
پینوشت:
[1] مفاتیح الجنان، ششم مناجات شاکرین، ص 122، بحارالانوار، ج 91، ص 146
[2] تفسیر نمونه، ج 10، ص 278
[3] مصباح الشریعه، ص 24
[4] بیانات رهبری در دیدار نمایندگان مجلس ۱۳۷۶/۰۳/۰۷
[5] بیانات رهبری در دیدار جمعی از پاسداران ۱۳۷۳/۱۰/۱۵