چکیده: حضرت زهراء(سلاماللهعلیها) برترین زنان عالم و دارای فضائل و کرامات عدیده میباشند که در این مجال به تعدادی از این فضائل میپردازیم.
در فضیلت و کرامات حضرت زهرا(سلاماللهعلیها) این بانوی با عظمت هر چه قلم زده شود کم است؛ زیرا فضیلت و برتری این بانوی بزرگوار هم از لحاظ نسب و هم از لحاظ رفتار و منش شخصیشان است. ایشان فرزند پیامبر خاتم(صلیاللهعلیهوآله) و حضرت خدیجه کبری(سلاماللهعلیها) است؛ همچنین همسر امیرالمومنین(علیهالسلام) و مادر حسنین(علیهماالسلام) میباشد، که این در نوبه خود از بهترین امتیازات است. اما از لحاظ شرافت و رفتار و منش شخصی هم ایشان، در اوج قله عظمت قرار گرفته است. و قبل از پرداختن به فضائل ایشان چند جملهای از جایگاه ایشان بیان کنیم و بعد به تعدادی از این فضائل میپردازیم.
این بانوی بزرگوار در اوج عظمت و مقام قرار دارند که شناختش جز برای عدهای مقدور نمیباشد، کسی میتواند این عظمت را درک کند که خود را در مسیر این عظمت قرار داده و مغرضانه به این مسئله نگاه نکند. چگونه میتوان این بانوی باعظمت را شناخت، در حالی که پیامبر خاتم(صلیاللهعلیهوآله) در مقام و منزلت این بانوی با عظمت اینچنین فرمودهاند: «فاطمه پاره تن من است و هرکس او را بیازارد گویی منرا آزرده است».[1]
این بیان حضرت، حساسیت و اهمیت موضوع رابیان میکند؛ زیرا بضعه به معنی تکهای از گوشت است و پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) میخواهند بفرمایند دخترم فاطمه جزئی از من است چطور وقتی یک جزء از بدن انسان آزرده میشود، انسان هم آزرده میشود؟ پس با آزدن حضرت زهرا(سلاماللهعلیها) در واقع پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) آزرده میشود.
اما فضائل حضرت زهرای مرضیه(سلاماللهعلیها) در روایات
1. نور عظمت حضرت زهرا(سلاماللهعلیها)
امام صادق(علیهالسلام) از پدرش از اجدادش(علیهمالسلام) روایت نمود که پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) فرمودند: «نور فاطمه پیش از آفرینش زمین و آسمانها آفریده شد، یکی از مردم گفت: ای پیامبر خدا، بنابراین فاطمه از جنس بشر نیست؟
حضرت در پاسخ او فرمود: فاطمه حورای بشر است.
گفتند: ای پیغمبر خدا! چگونه میشود که زهرا حوریه و انسان باشد؟
فرمود: پیش از اینکه پروردگار متعال، حضرت آدم را خلقت نماید(در آن هنگام که روحهای خلایق را آفرید) فاطمه را از نور خود خلق کرد، و چون آدم را آفرید، نور فاطمه(سلاماللهعلیها) را به او ارائه نمود. گفته شد: ای پیامبر خدا! فاطمه(سلاماللهعلیها) در آن هنگام کجا بود؟ فرمود: نور او در میان یک ظرف کوچکی در زیر ساق عرش جای داشت. گفتند: ای رسول خدا! غذای وی چه بود؟ فرمود: گفتن سبحاناللَّه، لاالهالّااللَّه و الحمدالله. وقتی که پروردگار متعال، آدم را آفرید، من را از پشت او بیرون نمود، و دوست داشت فاطمه را از صلب من بیرون آرد».[2]
2. نام با عظمت حضرت زهرا(سلاماللهعلیها)
امام صادق(علیهالسلام) فرمود: «برای فاطمه نزد خدای بلند مرتبه، نُه اسم است: فاطمه، صدیقه، مباركه، مرضیه، طاهره، زكیه، مباركه، راضیه، محدثه و زهرا سپس فرمود: معنی و تفسیر فاطمه را میدانی؟ راوی میگوید: گفتم: آقای من، شما بفرمائید. فرمود: فاطمه را از آن جهت فاطمه گویند كه از شر به دور است.
همچنین برای نام فاطمه(سلاماللهعلیها) وجوه دیگری هم بیان کردهاند عبارتند از:
فاطمه از اسم خداوند یعنی فاطر گرفته شده است.
چون دوستان و شیعیان او از آتش جهنم در اماناند.
چون از عادت ماهانه بریده و منقطع بوده است.[3]
3. عبادتهای حضرت فاطمه(سلاماللهعلیها)
امام صادق(علیهالسلام)فرمودند: «هرگاه فاطمه(سلاماللهعلیها) در محراب عبادتش میایستاد، نور او برای اهل آسمان میدرخشید؛ آنگونه كه ستارگان برای اهل زمین میدرخشند».[4]
امام حسن محتبی نیز(علیهالسلام) فرمودند: «عابدتر از فاطمه در دنیا نبود، آنقدر عبادت كرد كه پاهای مباركش ورم نمود».[5]
4. مقام علمی حضرت زهرا(سلاماللهعلیها)
جایگاه علمی ایشان هم همچون حضرت علی(علیهالسلام) بعد از پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) سرآمد تمام بشریت است، اگرچه عرصه را برای آن حضرت چنان تنگ نمودند که در فرصت کوتاهی بعد از پدر به شهادت رسیدند و با پهلوی شکسته به حضور پدرش شتافتند. امام باقر(علیهالسلام) در مورد علم ایشان چنین فرمودند: «به خدا سوگند! خدای متعال او را به این دو خصیصه(علم و طهارت) از آغاز سرشت».[6]
همچنین فرمودند: «به خدا سوگند خداوند متعال آن حضرت را به قدری در علم وسعت و ظرفیت داد که از علم بشری بی نیاز نمود و هرگز نیازی به آموختن از دیگران نداشته باشد؛ زیرا پدرش اولین معلم اسلام است و آخرین پیامبر است که خداوند او را با دین کامل و کتاب آسمانیاش به سوی بشریت فرستاد».[7]
5. شفاعت حضرت زهرا(سلاماللهعلیها)
پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) خطاب به امام حسن و امام حسین(علیهماالسلام) فرمود: «شما دو نفر (حسنین) امام هستید، و برای مادر شما شفاعت است».[8]
همچنین فرمودند: «به حق خدای كعبه سوگند كه پروردگارم به سنت من حكم خواهد فرمود. آنگاه زهرا(سلاماللهعلیها) عرضه میدارد: پروردگارا به من اجازه شفاعت كسانی را بده كه در مصیبت حسینم گریه كردهاند و خدای تعالی اذن شفاعت آنان را به ایشان عنایت میفرماید».[9]
پس با این همه فضیلت برای چنین شخصیتی، جا دارد که این بانوی با عظمت را سیده النساء العالمین نام نهاد و سرآمد تمامی زنان عالم باشد.
________________________________________________
پینوشت
[1]. «فَاطِمَةُ بَضْعَةٌ مِنِّی فَمَنْ آذَاهَا فَقَدْ آذَانِی؛»الشيخ عباس القمی، بيت الأحزان، ص189.
[2]. معانیالاخبار، ج٢، ص۴١٩.
[3]. بحارالانوار،ج 43،ص 10 و65 و16.
[4]. همان، ص12.
[5]. همان، ص49.
[6]. فاطمه از مهد تا لحد، محمد کاظم موسوی، ص 64.
[7]. بحارالانوار، ج43، ص14.
[8]. كشف الغمة، ج 1، ص 506.
[9]. اسد الغابه، ج 5، ص 523.