بخش مهمی از پیام تاریخی امام صادق (ع)

11:57 - 1391/11/28
هركس بين خود و خدا خالصانه اين امور را بپذيرد و به خود اجازه­ ترك وظايف ندهد, او نزد خداوند در شمار حزب پيروز اوست و آنان مؤمنان راستين­ند.
امام صادق

نامه­ تاريخي امام با عبارت «اتقواالله ايتها العصابة وان استطعتم ان لايكون منكم محرجٌ للامام...» آغاز مي ­شود و با جمله­ «وهو من المؤمنين حقّاً» پايان مي­ يابد.

اين بخش از پيام آن بزرگوار حاوي رهنمودها و آموزه­ هايي, بدين شرح است:

1. دعوت شيعيان به تقوا در رفتار با امامان و رهبري

2. يادآوري اين­كه شيعه يك تشكل و حزب منسجم است.

3. مشكل صالحان شيعه مشكل امام است.

4. سعايت, سخن­ چيني و نمامّي در مورد شيعيان «مشكل آفرين» براي امام است.

5 . شايستگان شيعه سه ويژگي دارند؛ الف. برتري امام را نسبت به هم پذيرفته­ اند ب. در انجام وظيفه نسبت به حق امام صبور و مقاوم­ اند ج. نسبت به حرمت امام عارف­ اند.

6 . گاهي امام مجبور مي­ شود صالحان شيعه را با همه­ شايستگي­ هاي فوق لعن كند.

7. آن­جا كه لعن از روي تقيّه صادر شود, براي شيعيان «رحمت الهي» خواهد بود و لعنت خدا و رسول و ملائكه شامل دشمنان امام خواهد شد.

8 . اين­كه امامان گاهي پيروان شايسته­ خويش را به دلايلي لعن كنند, گاهي در سيره­ انبيا و اولياي قبل هم وجود داشته است.

9. مؤمنان راستين بايد ولايت خدا, رسول خدا و مؤمنان را بپذيرند, و نزد خدا از دشمنان آنان اعلام برائت كند.

10. مؤمنان راستين بايد به فضايل امامان عقيده داشته باشد و آن را انكار نكنند, چون هيچ­كس حتي فرشتگان مقرّب و پيامبران مرسل و ديگران به اوج فضيلت آنان نمي­ رسند.

11. پيروان راستين ائمه (ع) مشمول نعمت­هاي الهي و همراه با پيامبران و صدّيقان و شهيدان و صالحان هستند تا چه رسد به خود امامان.

12. هركس مي­خواهد ايمان كامل داشته باشد؛ بايد طبق شرايطي كه از مؤمنان عهد گرفته, عمل كند.

13. شرايط ايمان كامل عبارت­ند از:

ولايت الهي, ولايت نبوي (ص), ولايت ائمه مؤمنين(ع), اقامه­ نماز, پرداخت زكات, قرض دادن به خداوند به عنوان قرض الحسنه, دوري از فواحش آشكار و پنهان كه شامل همه محرّمات الهي است.

14. هركس بين خود و خدا اين تكاليف الهي را بپذيرد و به خود اجازه­ي ترك هيچ كدام از وظايف ندهد؛ در شمار «حزب پيروز الهي» است كه مؤمنان حقيقي هستند.

چند نكته:

1. تقوا, فقط در اعمال و رفتار فردي انسان در برابرخداوند نيست, بلكه در وظايف فرد و امام و رهبر جامعه­ي اسلامي هم بايد مورد توجه باشد.

2. نه تنها خود ما نبايد امام را با تنگنا و فشار روحي مواجه سازيم, بلكه بايد سعي كنيم در بين شيعه عاملان اين مشكلات و دشواري­ها براي امام, پديد نيايند.

3. فشار روحي بر امام آن است كه مجبور شود, پيروان شايسته را با همه­ي خوبي­ها, لعن كند, البته اين كار براي حفظ جان آنان, رهايي ديگر مؤمنان, و يا حفظ مكتب و امكان خدمت خود امام به وجود مي­آيد. نمونه­ هاي اين گونه لعن در مورد زرارة بن اعين از اصحاب امام صادق (ع) اتفاق افتاده است كه حضرت فرموده ­اند: إني إنما أعيبك دفاعاً منّي عنك لأنك رجل اشتهرت بنا و بميلك الينا؛[1] حضرت او را تشبيه به كشتي كردند كه حضرت خضر آن را سوراخ كرد تا پادشاه غاصب آن را مصادره­ نكند.

ترجمه:

و فرمود: اي گروه متشكّل, تقواي الهي پيشه كنيد و اگر بتوانيد, در ميان شما مشكل­ آفرين براي امام نباشد و به راستي مشكل ­آفرين براي امام كسي است كه نسبت به پيروان صالح امام كه فضيلت او را باور دارند, در اداي حق امام كوشا و استوارترند و حرمت او را مي­ شناسند, نسبت به آنان سخن چيني و سعايت مي­كنند, و بدانيد! هركس در اين جايگاه قرار گيرد, فشار آفرين بر امام است و امام مجبور مي­شود كه پيروان صالح خويش را لعن كند, آن­ها كه فضايل او را باور دارند, در پرداخت حق امام صبورند, نسبت به احترام امام آشنايند.

وقتي امام به دليل فشار دشمنان اين­گونه شيعيان را لعن كند, لعنت او بر آنان رحمت الهي خواهد بود. و لعن خدا و فرشتگان و پيامبرش بر دشمنان فرود خواهد آمد.

اي گروه سازمان يافته, بدانيد! اين روش در صالحان قبلي هم از سوي خداوند به اجرا درآمده است.

و فرمود: هركس خوش دارد خدا را ديدار كند و مؤمن راستين باشد, بايد ولايت الهي, نبوي و مؤمنان را بپذيرد و از دشمنان آنان برائت جويد. و فضايل امامان را كه برايش نقل مي­ شود, پذيرا باشد.

زيرا به فضايل آنان هيچ فرشته­ مقرب و پيامبر مرسل و ديگري نرسد. آيا نشنيده­ايد, آن­چه خداوند از فضيلت پيروان امامان هدايتگر كه مؤمنان حقيقي هستند, نقل فرموده است:

فأولئك مع الّذين أنعم الله عليهم مّن النبييّن والصدّيقين والشّهدآﺀ والصّالحين و حسن أولئك رفيقاً[2]

اين يك گونه از برتري­هاي پيروان امامان (ع) است تا چه رسد به خود آنان و فضايل آنان و هركس شاد مي­شود كه خداي ايمانش را كامل سازد تا مؤمن حقيقي باشد, بايد به تعهداتي كه خداوند بر مؤمنان شرط كرده وفادار باشد, زيرا او از مؤمنين پيمان گرفته كه همراه با ولايت خودش, ولايت رسولش و ولايت مؤمنان راستين, نماز را اقامه كنند, زكات را بپردازند, و قرض الحسنه به خداوند بدهند, و از كارهاي زشت, پيدا و پنهانش دوري كنند و هيچ چيز از محرمات نيست؛ مگر در اين عبارت «ما ظهر منها و ما بطن» قرار دارد.

هركس بين خود و خدا خالصانه اين امور را بپذيرد و به خود اجازه­ ترك وظايف ندهد, او نزد خداوند در شمار حزب پيروز اوست و آنان مؤمنان راستين­ند.

 

پي­نوشت:

[1]. سفينة البحار, ج 3, ص 460.

[2]. نساﺀ ﴿4﴾ : 69 .

 

منبع: ماهنامه نامه جامعه، شماره نهم.

 

کلمات کلیدی: 

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز:
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
10 + 4 =
*****