چکیده: امام جواد(علیه‌السلام) با اشاره به زندگی امیرالمومنین(علیه‌السلام) بیان می‌کنند که همان‌طور که امیرالمومنین(علیه‌السلام) با توجه به سن اندک خود به یاری دین خدا و پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وسلم) و انجام تکلیف الهی پرداخت من نیز در این سن به انجام تکلیف الهی خود _ هدایت مردم _ می‌پردازم.
امام جواد(علیه‌السلام) نهم امام شیعیان فرزند امام رضا(علیه‌السلام)، مادرش «سبیکه» نام داشت که از خاندان ماریه قبطیه، همسر پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) به شمار می‌رود. در برخی از منابع نام مادر ایشان «خیزران» و «ریحانه» ذکر شده است.[1] بر اساس گزارش مورخان، امام جواد(علیه‌السلام) در سال ۱۹۵ هجری قمری در مدینه به دنیا آمد. شیخ طوسی در مصباح المتهجد، دهم رجب را به‌عنوان روز تولد حضرت ذکر کرده است. [2]
امام جواد(علیه‌السلام) پس از شهادت پدر بزرگوار خود درحالی‌که تنها هشت سال داشت به امامت رسید. ایشان اولین امام شیعه بودند که در سنین کودکی به امامت رسیدند. پس از ایشان، امام هادی(علیه‌السلام) و امام مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) نیز در خردسالی به امامت رسیدند. همین موضوع برخی از شیعیان را به تردید انداخت و از طرف دیگر دشمنان اهل‌بیت(علیهم‌السلام) هم کوشیدند تا سن حضرت را بهانه‌ای برای ایجاد شبهه در جامعه نمایند و مسئله امامت ایشان را به ابهام بکشانند و به همین علت امام جواد(علیه‌السلام) در مواردی به اثبات امامت خود و دفع شبهات پرداختند که نوشتار حاضر به یک نمونه از آن اشاره می‌کنند.
مرحوم کلینی در کتاب ارزشمند الکافی می‌نویسد: «مدّتی پس‌از آن که حضرت امام رضا(علیه‌السلام) به شهادت رسید، شخصی به نام علی بن حسان نزد امام محمدجواد(علیه‌السلام) حضور یافت و خطاب به حضرت گفت: ای فرزند رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) مردم نسبت به مقام و موقعیت شما که در عنفوان جوانی امام و حجّت خدا بر آن‌ها می‌باشید، مشکوک هستند و ایجاد شبهه می‌کنند؟!
حضرت جوادالائمه(علیه‌السلام) لب به سخن گشود و اظهار داشت؛ چرا مردم چنین مطالبی را بیان می‌کنند؟ و سپس افزود: خداوند متعال بر حضرت رسول اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) این آیه شریفه قرآن را فرستاد: «قُلْ هذِهِ سَبیلی أَدْعُوا إِلَی اللَّهِ عَلی بَصیرَةٍ أَنَا وَ مَنِ اتَّبَعَنی [یوسف/108] بگو: این راه من است من و پیروانم، با بصیرت کامل، همه مردم را به سوی خدا دعوت می‌کنم»؛ سپس امام جواد(علیه‌السلام) فرمود: به خدا قسم، کسی غیر از علی بن ابی طالب از پیغمبر خدا(صلوات‌اللّه‌علیهما) تبعیّت نکرد و در آن زمان تنها 9 سال داشت و من نیز اکنون 9 ساله هستم.[3]
در نتیجه: امام جواد(علیه‌السلام) در این روایت با اشاره به زندگی امیرالمومنین(علیه‌السلام) بیان می‌کنند که همان‌طور که امیرالمومنین(علیه‌السلام) با توجه به سن اندک خود به یاری دین خدا و پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وسلم) و انجام تکلیف الهی پرداخت، من نیز در این سن به انجام تکلیف الهی خود _ هدایت مردم _ می‌پردازم.
____________________________________
پی‌نوشت
[1]. الکافی، شیخ کلینی، ج1، ص492.
[2]. مصباح المتهجد، شیخ طوسی، بیروت ۱۴۱۱ /۱۹۹۱، ج ۱، ص۸۰۴ ـ ۸۰۵.
[3]. الکافی، شیخ کلینی، ج1، ص384، حدیث 8.