تیره روزان جهان را به چراغی دریاب // كه پس از مرگ تو را شمع مزاری باشند
انفاق یكی از كارهای پسندیده است كه خداوند در قرآن كریم بسیار به آن سفارش كرده است. خداوند حقیقت انفاق را گذر از گردنه‌ای سخت ذكر كرده، شرط قبولی آن را تقوا دانسته و آن را از جمله تجارتهای پرسود معنوی ذكر فرموده است.
برخی از موانع انفاق عبارتند از:
الف) شیطان:
«الشیطان یعدكم الفقر» 1 ؛
«شیطان شما را از تهیدستی بیم می‌دهد.»
گاهی شیطان انسانها را از آینده بیمناك كرده، مانع انفاق كردن آنها می‌شود تا حدی كه مال دنیا برای آنها از جان با ارزشتر می‌نماید.
به هنگام انفاق كردن، شیطان وعده فقر به انسان می‌دهد، اما خداوند وعده آمرزش می‌دهد و پذیرش وعده خداوند از چند جهت مزیت دارد و سزاوار قبول است:
1. اینكه در آینده زنده باشیم و بتوانیم از مال بهره ببریم، مورد شك است، اما مسئله قیامت و نیاز ما در آن روز قطعی است.
2. ممكن است مالی كه برای فردا نگه می‌داریم باقی نماند، اما انفاق امروز حتما برای قیامت باقی است.
3. بر فرض مال برای انسان باقی بماند، اما معلوم نیست كه انسان بتواند از این مال استفاده كند. چه بسا مریض شود و نتواند از اموال بهره ببرد، اما بهره انفاق امروز در قیامت حتما به انسان می‌رسد.
4. بهره مندی انسان از مال اندوخته‌اش در دنیا، موقت و مقطعی است، ولی بهره گیری او از انفاق خود، در قیامت ابدی است.
5. استفاده كردن از اموال در دنیا و لذت بردن از آنها با هزار رنج و درد آمیخته است، اما استفاده از انفاق در قیامت خالی از این ضررهاست 2 .
حكایت:
«جمعی از ظرفا به در خانه بخیلی رفتند تا از او چیزی اخذ كنند. خواجه از آمدن ایشان خبر یافت. غلام را گفت: بیرون رو و این جماعت را بگوی كه خواجه من دوش وفات یافته است، معذور دارید. غلام بیرون آمد و پیغام رسانید. ظرفا گفتند: خواجه ولی نعمت ما بود و در ذمت ما حقوق بسیار دارد، انتظار جنازه از او می‌بریم تا بیرون آرند و بر او نماز گزاریم و به خاك سپاریم. 3»
ب) منافقان:
«هم الذین یقولون لاتنفقوا علی من عند رسول الله حتی ینفضوا» 4 ؛
«آنان (منافقان) كسانی اند كه می‌گویند: به كسانی كه نزد پیامبر خدایند انفاق مكنید تا پراكنده شوند.»
برخی از آثار اجتماعی و فردی انفاق:
1. انفاق، مایه فزونی اموال انفاق كننده:
«ما انفقتم من شی ء فهو یخلفه» 5 ؛
«هر چه را انفاق كردید، عوضش را او (خدا) می‌دهد.»
2. انفاق، مایه تثبیت موقعیت انفاق كننده:
«مثل الذین ینفقون اموالهم ابتغاء مرضات الله وتثبیتا من انفسهم» 6 ؛
«مثل كسانی كه اموال خویش را برای طلب خشنودی خدا و استواری روحشان انفاق می‌كنند...»
3. انفاق، راه رسیدن به رستگاری:
«ومن یوق شح نفسه فاولئك هم المفلحون.» 7 ؛
«و آنكه از بخل نفس خویش نگه داشته شود، پس آنها از رستگارانند.»
پی نوشت:
1) بقره/268.
2) هزار و یك نكته از قرآن كریم، اكبر دهقان، ص 501، به نقل از تفسیر كبیر، ج 7، ص 70.
3) لطائف الطوائف.
4) منافقون/7.
5) سباء/39.
6) بقره/265.
7) حشر/9.
منبع:سایت ذی طوی نوشته خدامرادسلیمان