چکیده: شیعه که حقیقتاً در انتظار فرج مولایش می‌سوزد. باید باورع‌ترین انسان در شهر خودش باشد و اگر چنین نباشد کرامت و شرافتی نزد خدا و اهل‌بیت (علیهم‌السلام) ندارد.
زندگی با یاد امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) از جنبه‌های اخلاقی و تربیتی بسیار سازنده و مفید است و خیرات و برکات زیادی از این طریق به شخص منتظر می‌رسد. یاد حضرت و توجه مستمر به ایشان باعث می‌شود که انسان در تمام صحنه‌های زندگی مطابق با خواست حضرت عمل کند و حرکات و سکناتش را با پسند ایشان تنظیم نماید.
اینکه انسان امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) را شاهد اعمال خود بداند، سبب می‌شود تا فرد منتظر فرج، دست از پا خطا نکند و همواره راهی را طی کند که به جلب رضایت امامش منتهی شود. در نتیجه حفظ دین، برای این شخص مهم‌تر از هر مسئله دیگری است و او حاضر نیست به هیچ قیمتی از کسب رضایت امامش صرف‌نظر کند. چون می‌داند که اهل تقوا و دیانت محبوب مولایش هستند، و او نیز در تهذیب نفس خویش از رذایل اخلاقی و مفاسد روحی می‌کوشد و نمی‌تواند خود را در وضعیتی ببیند که اگر مولایش ظهور فرمود، از دیدن روی ایشان احساس شرمندگی و خجالت بکند. لذا اعمال خود را به‌گونه‌ای مدیریت می‌کند که رضایت مولای خود را در پی داشته باشد.
مهم‌ترین راه مدیریت اعمال انسان تقوای الهی است. اما سؤالی که مطرح می‌شود این است که انسان چگونه به این تقوای الهی دست یابد؟ پیامبر خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) عمل به دستورات خداوند، که همان انجام واجبات است را به‌عنوان راه به‌دست آوردن تقوای الهی معرفی می‌کنند و می‌فرمایند: «به واجبات الهی عمل کن تا متقی‌ترین مردم باشی». [1]
در کنار انجام واجبات، ترک محرمات راه‌کاری ضروری است و اساساً این دو راه‌کار -انجام واجبات و ترک محرمات- مانند بال‌های یک پرنده عمل می‌کنند و برای پرواز و اوج گرفتن در آسمان رحمت الهی و کسب تقوا باید این دو بال با یکدیگر عمل کنند و بدیهی است که اگر یکی از این دو بال کارایی لازم را نداشته باشد، انسان نمی‌تواند به تقوای الهی دست یابد. خداوند متعال خطاب به حضرت موسی (علیه‌السلام) فرمود: «ای موسی، کسانی که به من تقرب می‌جویند، با هیچ وسیله‌ای هم‌چون پرهیز و دوری از محرمات به من تقرب پیدا نمی‌کنند».[2]
در اثر انجام واجبات و ترک محرمات انسان به تقوای الهی می‌رسد که کمترین اثر آن علاوه بر پذیرش اعمال او کثرت و فزونی برکات و آثار آن است. مفضّل که یکی از ارادت‌مندان با اخلاص امام صادق(علیه‌السلام) است نقل می‌کند: «زمانی در حضور حضرت سخن از اعمال به میان آوردیم. من گفتم: عمل من چقدر کم و ناچیز است!
حضرت فرمود: استغفرالله ساکت شو! از خدا آمرزش بخواه. سپس فرمود: همانا عمل ناچیزِ همراه باتقوا، بهتر از عمل زیاد بدون تقواست».
من پرسیدیم: چه طور امکان دارد عمل زیاد بدون تقوا باشد؟
فرمود: آری مانند مردی که از غذای خود به مردم می‌خوراند و با همسایگان خود مدارا می‌کند و در خانه‌اش باز است، ولی چون دری از حرام به سویش گشوده شود، داخل آن می‌گردد. این عمل بدون تقواست. دیگری آن اعمال را ندارد، ولی وقتی دری از حرام به رویش بازگردد، داخل آن نمی‌شود».[3]
پس آن‌چه اهمیت دارد این است که انسان در مواجهه با حرام خویشتن‌داری کند. میزان ارزش اعمال انسان به همین عامل بستگی دارد که تقوا نامیده می‌شود. منتظران فرج بقیه‌الله الاعظم(ارواحنا فداه) باید در بالاترین سطح تقوا و ورع باشند، به‌طوری‌که در میان اطرافیان خود و حتی اهل شهر خویش در پاکی و خوبی، زبانزد و مشهور باشند.
امام صادق(علیه‌السلام) به یکی از شیعیان خود به نام عیسی بن عبدالله که از اهالی قم بود و برای دیدار با حضرت نزد ایشان رفته بود، فرمودند: «ای عیسی بن عبدالله، کسی که در شهر صدهزارنفری یا بیشتر زندگی می‌کند و کسانی از او با تقواتر باشند، از ما نیست، و کرامتی هم ندارد».[4]
در نتیجه: شیعه که حقیقتاً در انتظار فرج مولایش می‌سوزد، باید باورع‌ترین انسان در شهر خودش باشد و اگر چنین نباشد، کرامت و شرافتی نزد خدا و اهل‌بیت(علیهم‌السلام) ندارد.
_________________________
پی‌نوشت
[1]. بحار الانوار، علامه مجلسی، دار إحياء التراث العربي، چاپ دوم، بیروت، 1403ق، ج68، ص196.
[2]. الكافي، شیخ كلينى، تصحیح علی اکبر غفارى، ناشر: دار الكتب الإسلاميه، چاپ چهارم، تهران، 1407ق، ج2، ص80.
[3]. همان، ص76.
[4]. الفصول المهمه في اصول الائمه، شيخ حر عاملى، تصحیح: محمد بن محمد الحسين القائينى، ناشر: موسسه معارف اسلامى امام رضا علية السلام، چاپ اول، قم، 1418ق/1376ش، ج2، ص218.