مهدی موعود از نگاه امام باقر(ع)

امام باقر(علیه‌السلام) از زبان مبارک رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) می‌فرماید: «مهدی پسر من است که غیبتی بسیار طولانی خواهد داشت، به‌طوری‌که بسیاری از امت‌ها به حال حیرت و گم‌راهی می‌افتند تا این‌که ذخیره الهی و ذخیره تمام انبیای الهی، ظهور خواهد کرد و جهان را پر از عدل و داد می‌کند همان‌طور که از ظلم و جور و ستم پر شده است».[1]

از این روایت شریف امام باقر(علیه‌السلام) استفاده می‌شود که بسیاری از ملت‌ها، مکتب‌ها، و شاید فرقه‌های بسیاری از مسلمانان، دچار ضلالت و گم‌راهی خواهند شد. به نظر می‌رسد که دنیاطلبی و دنیاگرایی و غرق شدن در امور مادی و شهوانی به‌جایی خواهد رسید که ملت‌های ضعیف و انسان‌های پابرهنه پایمال خواهند شد و استکبار گران و استثمار گران آن‌ها را در حد نهایت اموال آن‌ها را غارت کرده و حق‌وحقوق آنان را به ظلم و ستم تصاحب خواهند کرد. به نظر می‌رسد فرهنگ فاسد غرب، که انسان را غرق در دنیادوستی و دنیاطلبی و شهوت‌پرستی می‌کند، حاکم بر تمام ملت‌ها، حتی ملت‌های مسلمان خواهد شد. در عصر حاضر هم شاهد هستیم که تمام جوامع، تحت تأثیر فرهنگ فاسد غرب قرار گرفته‌اند، دولت‌های اسلامی و سران فاسد آن‌ها، به خاطر مطامع دنیوی و پست و مقام خود و شهوت‌پرستی بیش‌ازحد و حصر خود، با استثمارگران و مستکبران هم‌صدا شده، به خاطر منافع نامشروع خود، ملت‌های مسلمان و ضعیف را پایمال کرده و هر روز و شام آن‌ها را قتل و عام می‌کنند.

درباره حضرت مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)  از امام باقر(علیه‌السلام) سؤال شد، حضرت فرمودند: «به خدا قسم به‌ درستی که امامت مهدی، عهدی است از رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) بر ما که فرمود: ائمه بعد از من دوازده نفر هستند که نه نفر آن‌ها از صلب پسرم حسین(علیه‌السلام) است و مهدی از ماست که دین را در آخرالزمان اقامه می‌کند».[2]
آن‌طور که از روایت استفاده می‌شود، حضرت مهدی (عجل الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) یکی از مهم‌ترین وظایفش اقامه دین در روی کره زمین است، به‌ طوری‌که بعد از ضعف آن، دوباره آن را احیا خواهد کرد.

در روایت دیگری امام باقر(علیه‌السلام) همین معنا را تأکید می‌کند و می‌فرماید: «خداوند تبارک‌وتعالی از پیامبران بزرگش عهد و میثاق گرفته که من پروردگار شمایم و محمد(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) فرستاده من است و علی و فرزندانش بعد از من بر همه شما ولایت دارند و آن‌ها خزینه‌های علم‌اند و به‌درستی که مهدی، دین من را یاری خواهد کرد».[3]
از این روایت نیز استفاده می‌شود که دین در آخرالزمان در نهایت ضعف و بی‌اعتنایی قرار خواهد گرفت، به‌ طوری‌که مردم رغبتی به آن نشان نخواهند داد، و حضرت مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)  آن را احیا کرده و در بین مردم رواج خواهد داد.

حضرت در حدیث دیگری فرمود: «رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) در روز غدیر فرمودند: ای مردم! من نبی خدا هستم و علی وصی و جانشین من است، به‌ درستی که خاتم اوصیای ما، قائم ما مهدی  می‌باشد، آگاه باشید که او ظاهر کننده دین است، او انتقام گیرنده از ظالمین است، او تمام قلعه‌های کفر و نفاق را فتح خواهد کرد، او تمام قبیله‌های شرک را نابود خواهد کرد، اوست که انتقام گیرنده تمام خون‌های انبیای الهی است، آگاه باشید که او انتخاب‌ شده خداست، آگاه باشید او وارث همه علوم و مسلط بر همه آن‌ها خواهد شد، آگاه باشید او از جانب پروردگار عالمیان خبر دهنده است، آگاه باشید که او حجت خداست، او نور الهی است، آگاه باشید که او بر دشمنان غالب خواهد شد و کسی بر او غلبه نخواهد کرد، آگاه باشید که او ولی خدا در روی زمین است و حکم کننده الهی و امین الهی درروی زمین است».[4]

در روایت دیگری امام باقر(علیه‌السلام) با تأکید بر عدل و عدالت حضرت بین مردم حتی بین انسان‌های فاجر و گنه‌کار، بر استخراج کتب الهی از دل غارها و حکم کردن هر ملتی بر اساس کتاب دینی خود آن‌ها تاکید دارد: «هنگامی‌که قائم ما قیام کند، به‌ درستی که اموال را بین همه بندگان خدا به‌ طور مساوی تقسیم می‌کند، حتی بین انسان فاجر و صالح، اموال را به‌ صورت یکسان و عادلانه تقسیم خواهد کرد، هر کس از او اطاعت کند، خدا را اطاعت کرده است، و هر کس او را عصیان کند، خدا را عصیان و نافرمانی کرده است، به‌ درستی که «مهدی» مهدی نامیده شده است به خاطر این‌که او مردم را به امر مخفی هدایت می‌کند و آن استخراج تورات و سایر کتب الهی از غار انطاکیه است، در نتیجه بین اهل تورات به تورات حکم و قضاوت خواهد کرد و بین اهل انجیل به انجیل قضاوت خواهد کرد و بین اهل زبور با زبور قضاوت خواهد کرد و بین اهل قرآن با قرآن قضاوت خواهد کرد. تمام اموال و ثروت‌های دنیا، ظاهر و باطن در پیش حضرتش حاضر خواهد شد، سپس حضرت به مردم می‌فرماید: بیاید بگیرید از این اموال و از آن‌ها استفاده کنید، اموالی که شما به خاطر آن، از هم قطع رابطه و قطع رحم کردید، خون هم‌دیگر را به خاطر آن بر زمین جاری کردید، و به خاطر آن معصیت و حرام‌های الهی را مرتکب شدید و آن‌قدر از اموال به آن‌ها خواهد بخشید که هیچ‌کس تا آن روز آن‌قدر به مردم اعطا نکرده است».[5]

از این روایت حضرت استفاده می‌شود که، تمام مردم دنیا مسلمان نخواهند شد، ولی همه موحد خواهند بود و حضرت از کتاب‌های آن‌ها بر آن‌ها قضاوت خواهد کرد. وقتی‌که حضرت کتب الهی را از غار انطاکیه بیرون می‌کشد، این روایت می‌رساند که حضرت کتب واقعی الهی که از جانب خداوند بر انسان‌ها نازل‌ شده است و هیچ دسّ و انحرافی در آن‌ها نباشد به مردم  اعطا خواهد کرد.

_____________
پی‌نوشت
[1]. إعلام الورى بأعلام الهدى (ط - القديمة)،طبرسی، فضل بن حسن، تهران، اسلامیه، 1390ق،  النص، ص: 424.
[2]. «عن أبان بن تغلب عن أبي‏ جعفر محمد بن علي الباقر عليه السلام قال‏: سألته عن الإمامة فقال: و اللّه إنه لعهد عهده إلينا رسول‏ اللّه‏ صلّى اللّه عليه و آله و سلّم أن الأئمة بعده اثنا عشر؛ تسعة من صلب الحسين، و منا المهدي‏ يقوم بالدين في آخر الزمان»  (اثبات الهداة بالنصوص والمجعزات، شیخ حرعاملی، محمدبن حسن، بیروت، اعلمی، 1425ق، ج 2، ص 181)
[3]. عَنْ زُرَارَةَ عَنْ حُمْرَانَ عَنْ أَبِي‏ جَعْفَرٍ ع قَالَ: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَخَذَ الْمِيثَاقَ عَلَى أُولِي الْعَزْمِ أَنِّي رَبُّكُمْ وَ مُحَمَّدٌ رَسُولِي وَ عَلِيٌّ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع وَ أَوْصِيَاؤُهُ مِنْ بَعْدِهِ وُلَاةُ أَمْرِي وَ خُزَّانُ عِلْمِي وَ أَنَّ الْمَهْدِيَ‏ أَنْتَصِرُ بِهِ لِدِينِي.(بصائر الدرجات، صفار، محمد بن حسن‏،مصحح، كوچه باغى، محسن بن عباسعلى‏، قم، مكتبة آية الله المرعشي النجفي‏،1404ق، ج1،ص 106.
[4]. اثبات الهداة، ج 5، ص 115.
[5]همان.