چکیده: مسئله مهدویت یکی از مسائلی است که از صدر اسلام مطرح بود. مسئله مهدویت، به‌خاطر برخی امور خارق‌العاده و غریب مانند طولانی بودن عمر حضرت حجت (عجل الله تعالی فرجه) و غیبت ایشان، همواره دارای چالش بوده و معرکه شبهات فراوان بود. حضرات معصومین (علیهم السلام) برای این‌که جامعه را از این تشدد افکار خارج کنند، و اذهان را برای چنین واقعه‌ای آماده کنند، روایات فراوانی را در این خصوص بیان نمودند.
مسئله مهدویت یکی از مسائلی است که از صدر اسلام مطرح بود. مسئله مهدویت، به‌خاطر برخی امور خارق‌العاده و غریب مانند طولانی بودن عمر حضرت حجت (عجل الله تعالی فرجه) و غیبت ایشان، همواره دارای چالش بوده و معرکه شبهات فراوان بود. حضرات معصومین (علیهم السلام) برای این‌که جامعه را از این تشدد افکار خارج کنند، و اذهان را برای چنین واقعه‌ای آماده کنند، روایات فراوانی را در این خصوص بیان نمودند.
نبی مکرم اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) نیز از این امر مستثنی نبوده و روایات بسیاری در خصوص مسئله مهدویت مطرح کرده‌اند، که در این مقاله کوتاه به اهم این روایات اشاره می‌کنیم:
1) رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) در لحظات آخر عمر شریفشان، به دختر گرامیشان، حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرمودند: «يا فاطمة و الذى بعثنى بالحق ان منهما مهدى هذه الامة اذا صارت الدنيا هرجاً و مرجاًًً و تظاهرت الفتن و انقطعت السبل و اغار بعضهم على بعض فلا كبير يرحم صغيراً و لا صغير يوقر كبيراً فيبعث الله عند ذلك منهما من يفتح حصون الضالة و قلوباً غلفاً يوم بالدين فى آخر الزمان كما قمت به فى آخر الزمان و يملاء الارض عدلاً كما ملئت جوراً.[1] اى فاطمه! به خداوندى كه مرا به‌راستى برانگيخته، مهدى اين امت نيز از ايشان (امام حسین) مى‌باشد، موقعى كه دنيا هرج و مرج شود و آشوب‌ها پديد آيد و راه‌ها مسدود گردد و اموال يكديگر را به غارت برند، نه بزرگ‌تر به كوچك‌تر رحم كند و نه كوچك‌تر احترام بزرگ‌تر را نگاه دارد، خداوند كسى را برانگيزد كه قلعه‌هاى ضلالت و دل‌هاى قفل زده را بگشايد و اساس دين را در آخرالزمان استوار سازد، چنان‌كه من در آخرالزمان پايدار گردم و زمين را پر از عدل نمايد، چنان‌كه از ظلم پر شده باشد.»
2) در روایتی حذیفة بن یمان نقل مى‌كند كه رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) برای ما خطبه‌ای ایراد فرمود و آن‌چه مى‌باید اتفاق بیفتد را به ما اطلاع داد. حضرت فرمودند: «لولم یبق من الدنیا الا یوم واحد لطول الله عزوجل ذلك الیوم حتى یبعث رجلاً من ولدى اسمه اسمى.[2] اگر از عمر دنیا جز یك روز بیشتر نمانده باشد، خداوند آن روز را چندان دراز گرداند تا مردى از اولاد من، برانگیخته شود، كه هم‌نام من باشد.»
3) در روایتی سهل بن ساعدی مى‌گوید: پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: «يخرجُ المهديُّ من قريةٍ باليمنِ يقالُ لها كَرِعَةُ، و على رأسهِ عمامةٌ فيها منادٍ ينادي ألا إن هذا المهديَّ فاتَّبِعوه.[3] مهدی از روستایی در یمن به نام کرعه خروج می‌کند و بر سرش عمامه است. منادی ندا می‌دهد، همانا این مهدی است، پس از او تبعیت کنید.»
4) این روایت به گونه‌ای دیگر و با کمی اختلاف نیز از عبدالله بن عمر نقل شده است که پیامبر اکرم فرمود: «يخرج المهديُّ و على رأسهِ عمامةٌ، فيها منادٍ يُنادي هذا المهديُّ خليفةُ اللهِ فاتَّبِعوه.[4] مهدی خروج می‌کند و بر سرش عمامه است و منادی ندا می‌دهد، این مهدی جانشین خداست و از او تبعیت کنید.»
برخی از روایات وارده نشان می‌دهد که منجی آخرالزمان از سلاله رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) است.
5) حضرت رسول فرمودند: «المهدىّ منّا أهل البيت.[5] مهدی از ما اهل‌بیت است.»
6) هم‌چنین در روایت دیگری، حذیفة از پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل كرده كه حضرت فرمود: «المهدى رجل من ولدى وجهه كالكوكب الدرى.[6]مهدى (عجل الله تعالی فرجه) از فرزندان من است كه چهره‌اش چون ستاره تابان است.»
پی‌نوشت:
[1]. کشف الغمة، ابوالحسن اربلی، دارالاضواء، بیروت: ص5
[2]. الجامع الصحیح(سنن ترمذى)، ابوعیسی ترمذی، دارالکتب العلمیة، بیروت: ج4، ص 438، كتاب الفتن، باب 52، ح 2231
سنن ابى داود، ابو‌داوود سجستانی،دارالکتب العلمیة، بیروت: ج4، ص106، كتاب المهدى، ح 4282 و 4283
[3]. میزان الاعتدال، ذهبی، دارالکتب العلمیة، بیروت: ج2، ص680
[4]. میزان الاعتدال، ذهبی، دارالکتب العلمیة، بیروت: ج2، ص679
[5]. سنن ابن ماجه، ابن ماجه قزوینی، دارالکتب العلمیة، بیروت: ج2، ص1367
الجامع الصحیح(سنن ترمذى)، ابوعیسی ترمذی، دارالکتب العلمیة، بیروت: ج4، ص438، کتاب الفتن، باب 34، ح4085
[6]. همان، كتاب الفتن، باب 52، ح