چکیده:ازدواج رسول گرامی اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) و حضرت خدیجه(سلام‌الله‌علیها) از پربرکت‌ترین پیوند‌های تاریخ بشری است، آنچنان که ثمره‌ای این ازدواج فرزندی است که نسل دوازده امام معصوم از ایشان نشأت گرفته است. ولی متأسفانه گروهی از مخالفان اسلام تلاش نموده‌اند این ولادت پربرکت را زیر سوال ببرند، و آن را به نحوی انکار کنند.
ازدواج رسول گرامی اسلام(صلی‌الله‌علیه وآله) و حضرت خدیجه(سلام‌الله‌علیها) از با برکت‌ترین پیوند‌های تاریخ بشری است، آنچنان که ثمره‌ی این ازدواج، فرزندی است که نسل دوازده امام معصوم از ایشان نشأت گرفته است. ولی متأسفانه گروهی از مخالفان اسلام تلاش می‌کنند این ولادت پربرکت را زیر سوال برده، و آن را به نحوی انکار کنند. این افرادی مدعی شده‌اند که از لحاظ علمی، و منطقی امکان ندارد، زنی در سن شصت سالگی دارای فرزند شود.
و از سوی دیگر، گاهی شبهه به نحوی دیگر بیان می‌گردد و آن این‌که رسول گرامی اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) از هیچ کدام از همسران خویش دارای فرزند نشده اشت و تنها همسری که برای وی فرزند آورده است، حضرت خدیجه(سلام‌الله‌علیها) بوده، حال آن‌که تاریخ گواهی می‌دهد که پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در سن 25 سالگی با خدیجه که در آن زمان 40 سال سن داشت ازدواج کرده است.[1] و از سوی دیگر رسول گرامی اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در 40 سالگی به بعثت رسیده است، یعنی 15 سال از ازدواج او با خدیجه می‌گذشته است، بنابراین در زمان بعثت، خدیجه 55 سال سن داشته است.[2] و بنا بر گواه تاریخ حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها) در سال پنجم پس از بعثت به دنیا آمده است[3] پس با توجه به این نکات، حضرت خدیجه در هنگام به دنیا آمدن فاطمه زهرا(سلام‌الله‌علیها) شصت سال سن داشته است، و در علم پژشکی نیز ثابت شده است که زنان در سن شصت سالگی یائسه شده و از مادر شدن محروم می‌شوند، با توجه به این نکات، ولادت حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها) از حضرت خدیجه(سلام‌الله‌علیها) از جهت علمی امکان‌پذیر نمی‌باشد.
برای پاسخ به این شبهه به این نکته باید توجه کرد که در مورد سن حضرت خدیجه(سلام‌الله‌علیها) در زمان ازدواج با رسول گرامی اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) اقوال مختلفی وجود دارد؛ به عنوان نمونه گروهی از مورخان سن بیست و پنج سال[4] و برخی دیگر، بیست و هشت[5] و گروهی نیز 30 سال [6] و... را ذکر کرده‌اند.
از دیدگاه برخی محققین قول به بیست و پنج سال صحیح‌تر به نظر می‌رسد، «بیهقی» را می‌توان از این گروه نام برد، و برخی نیز مانند ابن‌عماد حنبلی، قول به بیست و هشت سال را به عنوان دیدگاه خود معرفی می‌کنند که بسیاری از مورخان به آن قائل هستند[7] و از میان این دیدگاه‌ها ــ برخلاف آن‌چه که مشهور شده است ــ سن چهل سالگی مورد انکار محققین قرار گرفته است.[8]
با توجه به نکاتی که اشاره شد، شبهه‌ای که از سوی مخالفان اسلام، مطرح گردیده است، از اساس مردود است، زیرا که اصل شبهه بر ازدواج در سن چهل سالگی حضرت خدیجه(سلام‌الله‌علیها) بنا شده بود، حال آن‌که این دیدگاه از سوی مورخان زیادی مورد انکار قرار گرفته است.
اکنون با این فرض که حضرت خدیجه(سلام‌الله‌علیها) در سن چهل‌سالگی ازدواج کرده است، باز این شبهه قابل جواب است، زیرا اولاً: حضرت خدیجه(سلام‌الله‌علیها) در سن 59 سالگی حامله شده‌اند و حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) در سن 60 سالگی متولد شده است، و این با مطالب علمی در تعارض نیست. علاوه بر آن، علم پزشکی، نازایی در این سن را ضعیف می‌داند نه این‌که آن را به کلی انکار کرده باشد، زیرا که زنان کهن‌سال متعددی در زمان معاصر دارای فرزند شده‌اند[9] و این می‌توانند موید این نکته باشد که حاملگی در زنان عرب آن روز که دارای بنیه قوی‌تر بوده‌اند رواج بیشتری داشته است.
هم‌چنین حادثه‌ای شبیه این در قرآن کریم در مورد همسر حضرت زکریا(سلام‌الله‌علیها) ذکر شده است که خداوند متعال در مورد آن می‌فرماید: «قالَ رَبِّ أَنَّى يَكُونُ لي غُلامٌ وَ كانَتِ امْرَأَتي عاقِراً وَ قَدْ بَلَغْتُ مِنَ الْكِبَرِ عِتِيًّا[مریم/8] گفت:پروردگارا، چگونه من‌را پسرى خواهد بود و حال آن‌كه زنم نازاست و من از سال‌خوردگى ناتوان شدهام؟».
در نتیجه:
اولاً: در سن حضرت خدیجه(سلام‌الله‌علیها) در زمان ازدواج با رسول گرامی اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) نظرات مختلفی وجود دارد و ضعیف‌ترین قول در میان آن‌ها چهل سالگی است.
ثانیاً: علم پزشکی احتمال حاملگی در این دوران را ضعیف می‌داند، حال آن‌که مواردی وجود داشته است که این اتفاق به وقوع پیوسته است، از این رو بعید نیست که در مورد حضرت خدیجه(سلام‌الله‌علیها) نیز این اتفاق افتاده باشد.
ثالثاً: ولادت حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) از حضرت خدیجه(سلام‌الله‌علیها) جزء موضوعاتی است که تمام فرق اسلامی، به آن اذعان دارند و نمی‌توان با این شبهات واهی آن‌را انکار کرد.
___________________________________________________
پی‌نوشت
[1]. ابن سعد، طبقات کبری 14/8، البلاذری 406/1، سیرت رسول الله عربی، ابن هشام 124/1.
[2]. سیرت رسول الله عربی، ابن هشام، 153/1، حیوه القلوب، ملا محمد باقر مجلسی پوشینه دوم برگ 257.
[3]. دلائل الامامه / 10.
[4]. بیهقی، دلائل النبوة، ج۲، ص۷۱؛ السیرة الحلبیه، ج۱، ص۱۴۰؛ البدایة و النهایة، ج۲، ص۲۹۴: «وکان عمرها إذ ذاک خمسا و ثلاثین و قیل خمسا و عشرین سنه»؛ بلاذری انساب الاشراف، ج۱، ص۹۸.
[5]. بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۹۸: «وتزوّج رسول الله صلی الله علیه و سلم خدیجة و هو ابن خمس و عشرین سنه، وهی ابنة أربعین سنه.»
[6]. جعفر مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة النبی الاعظم(ص)، ج۲ص۱۱۵. به نقل از السیرة الحلبیه، ج۱، ص۱۴۰؛ تهذیب تاریخ دمشق، ج۱، ص۳۰۳؛ تاریخ الخمیس، ج۱، ص۲۶۴.
[7]. عبدالحی عکری حنبلی، شذرات الذهب فی أخبار من ذهب، بیروت: دارإحیاء التراث العربی، ج 1، ص 14، حوادث سال 11. در این زمینه می‌توان افرادی دیگر را نام برد مانند بلاذری، انساب الاشراف، مصر: دارالمعارف، ج 1، ص 98 / ابن‌سعد، الطبقات الکبری، بیروت: دارصادر، ج 8، ص 16/ذهبی، سیر اعلام النبلاء، بیروت: مؤسسه الرسالة، 1413 ق، ج 2، ص 111/إربلی، کشف الغمة، بیروت: دارالأضواء، ج 2، ص 135، باب فصل فی مناقب خدیجة/ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، بیروت: دارالفکر للطباعة والنشر والتوزیع، 1415 ق، ج 3، ص 193/ابن‌منظور، مختصر تاریخ دمشق: ج 1، ص 245/ إربلی، کشف الغمة، بیروت: دارالأضواء، ج 2، ص 133، باب فصل فی مناقب خدیجة.
[8]. حاکم نیشابوری، المستدرک، ج 3، ص 182.
[9]. به عنوان نمونه عینی در مورد این اتفاق می‌توان به حاملگی زن هشتاد ساله تونسی نام برد.