در باره عظمت نسل پيامبر(ص) كه از طريق حضرت فاطمه تداوم يافته است، روايات فراوانى به چشم می خورد و علاوه بر وجود مقدس رسول خدا(ص) امامان معصوم نيز به فضايل نسل فاطمه(س) در مناسبت هاى مختلف پرداخته اند.
خداوند متعال به احترام رسول خدا(ص) و فاطمه زهرا(س) مقام ويژه اى براى فرزندان آن حضرت قرار داده است كه از جمله آن تخصيص نصف خمس به سادات است. همچنين رسول خدا(ص) نسبت به اكرام فرزندان فاطمه فرمود: «أَكْرِمُوا أَوْلَادِي وَ حَسِّنُوا آدَابِي؛(1)
فرزندان مرا گرامى بداريد و آداب و سنت هايم را خوب ياد بگيريد.» (2) و در روايتى ديگر فرمود: «أَحِبُّوا أَوْلَادِي الصَّالِحُونَ لِلَّهِ وَ الطَّالِحُونَ لِي؛(3) فرزندانم را دوست بداريد نيكان و صالحين را براى خدا و بدانشان نيز به خاطر من.»
درباره فضايل فرزندان حضرت فاطمه(س) روايات فراوانى وجود دارد كه ما فقط به نقل چند روايت ديگر اكتفا می كنيم:
- پيامبر اكرم(ص) فرمود: «مَنْ أَكْرَمَ أَوْلَادِي فَقَدْ أَكْرَمَنِي؛(4) هر كس فرزندان مرا اكرام كند، همانا كه خودم را مورد تكريم قرار داده است و احترام فرزندانم همانند احترام من است.»
- آن حضرت در روايت ديگري فرمود : «حَقَّتْ شَفَاعَتِي لِمَنْ أَعَانَ ذُرِّيَّتِي بِيَدِهِ وَ لِسَانِهِ وَ مَالِهِ؛(5)شفاعت من، شايسته كساني است كه ذريه و فرزندانم را با دست و زبان و اموالش ياري كند.»
رسول اعظم اسلام(ص) در توضيح و تبيين آيه «قُل لا اَسَلُكُم عَلَيهِ اَجرًا اِلَّا المَوَدَّةَ فِى القُربى»؛(6) «اى پيامبر! بگو من هيچ پاداشى از شما درباره رسالت نمی خواهم، جز دوست داشتن اهلبيتم.» می فرمايد: «خداوند متعال ذريّه هر پيامبرى را از نسل و صلب خود او قرار داد؛ اما ذريّه مرا از صلب من و صلب على بن ابی طالب مقرر فرمود. در ميان مردم، فرزندان هر دخترى را به پدرشان منتسب می كنند؛ ولى فرزندان فاطمه(س) منسوب به من هستند.» (7)
- آن حضرت در روايت ديگري فرمود: «إِنَّ فَاطِمَةَ أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا فَحَرَّمَ اللَّهُ ذُرِّيَّتَهَا عَلَى النَّارِ؛(8) فاطمه پاكدامن است و خدا نيز آتش جهنم را بر فرزندان او حرام كرده است.»
- امام سجاد(ع) می فرمايد كه در همان سالى كه امام حسن(ع) به شهادت رسيد، من كودك بودم و به دنبال عمويم امام حسن(ع) و پدرم امام حسين(ع) در كوچه هاى مدينه می رفتيم. جابر بن عبدالله انصارى و انس بن مالك انصارى در ميان جمعى از مهاجر و انصار با آن بزرگوار برخورد كردند. جابر بی اختيار خود را به دست و پاى آن دو فرزند فاطمه(س) انداخت و غرق بوسه ساخت. مردى از بنى مروان به جابر اعتراض كرد كه تو با اين كهنسالى و مصاحبت پيامبر(ص) اين‌گونه عمل می كنى؟!
جابر گفت: «اگر آن اندازه كه من از فضيلت و موقعيت آنان می دانم تو نيز می دانستى بر خاك قدمهايشان بوسه می دى! بعد از رفتن حَسَنين(ع)، جابر به جمع حاضر گفت كه روزى نزد پيامبر(ص) سخن از عظمت اين فرزندان فاطمه به ميان آمد و رسول خدا(ص) فرمود: «خداوند بزرگ، وقتى كه خواست مرا بيافريند، نطفه مرا در صلب پدرم آدم قرار داد و دائماً آن را از صلبى پاك به رحمى پاكيزه منتقل كرد تا نوح و ابراهيم و عبدالمطلب.
هرگز از آلودگيهاى جاهليت چيزى به من نرسيد. در نهايت، آن نطفه دو بخش شد: يك قسمت در صلب عبدالله(پدرم) و قسمتى ديگر در صلب ابوطالب(عمويم) نهاده شد. از آن نطفه پاك و نورانى عبدالله، مرا به وجود آورد كه خاتم پيامبرانم و از ابوطالب، على(ع) به وجود آمد كه وصى آخرين پيامبر(ص) است. نطفه من و على جمع شدند و حسن و حسين پديد آمدند كه آخرين سبط پيامبران هستند و خداوند،
نسل مرا از آن دو (از طريق على و فاطمه(ع)) تداوم بخشيد. از نسل حسين(ع) نيز در آخر الزمان مهدى(ع) به‌پاخيزد كه شهرها و سرزمينهاى كفار را فتح كند و زمين را بعد از آنكه از ظلم و جور پر شده است، از عدل و داد پر كند. حسن و حسين، پاك و مطهر و سرور جوانان اهل بهشت‌اند؛ خوشا به حال كسى كه آن دو و پدر و مادرش را دوست بدارند و بَدا به حال كسى كه با آنان دشمنى و كينه ورزى كند.» (9)
با توجه به اين روايات، فرزندان حضرت رسول(ص) كه همه از نسل فاطمه زهرا(س) هستند مورد توجه و عنايت خدا و رسول خدا(ص) هستند؛ البته به شرط اينكه مقام خود را حفظ كرده و مايه افتخار آن حضرت باشند.
آري مهم‌تر از احترام به سادات، شرطي است كه امام رضا(ع) در ملاقات حسين بن خالد به او ياد آور شده و با بيان اهميت دوستي واحترام به سادات، فرمود: «نگاه كردن به فرزندان و ذريّه هاى ما عبادت است.»
از امام سؤال شد: «اى پسر رسول خدا(ص)، آيا نگاه به امامان اهلبيت(ع) كه از شما خانواده هستند، عبادت است يا نگاه به تمام كسانى كه از نسل رسول خدا(ص) وجود آمده اند؟! امام رضا(ع) در ادامه فرمود: «بَلِ النَّظَرُ إِلَى جَمِيعِ ذُرِّيَّةِ النَّبِيِّ(ص) عِبَادَةٌ مَا لَمْ يُفَارِقُوا مِنْهَاجَهُ وَ لَمْ يَتَلَوَّثُوا بِالْمَعَاصِي؛(10) بلكه نگاه به تمامى ذريّه هاى پيامبر اكرم(ص) عبادت محسوب می شود تا زمانى كه خود را به گناه نيالايند و از راه پيامبر جدا نشوند.»
پی نوشت:
(1) مستدركالوسائل، ميرزا حسين نورى، مؤسسه آل البيت(ع)، قم، 1408 ق، ج 12، ص 376، باب تأكد استحباب اصطناع المعروف الي العلويين و السادات.
(2) همان
(3) همان
(4) همان.
(5) همان.
(6) شورى/ 23.
(7) ميزان الاعتدال، محمد بن احمد الذهبي، تحقيق: علي محمد البجاوي، 1382 ق، نشر دار المعرفة للطباعة والنشر، لبنان، ج 2، ص 586؛ مناقب آل ابى طالب(ع)، ابن شهرآشوب مازندرانى، مؤسسه انتشارات علامه، قم، 1379 ق، ج 3، ص 158.
(8) بحارالأنوار ،ج 43، ص20، باب مناقبها و فضائلها. البته در برخي روايات اين سخن ادامه دارد كه: وَ اللَّهِ مَا ذَلِكَ إِلَّا لِلْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ وَ وُلْدِ بَطْنِهَا خَاصَّة . (همان، ص23).
(9) امالى، شيخ طوسى، انتشارات دارالثقافة، قم، 1414 ق، ص 499، بحارالانوار، ج 37، ص 46.
(10) قَالَ النَّظَرُ إِلَى ذُرِّيَّتِنَا عِبَادَةٌ فَقِيلَ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ النَّظَرُ إِلَى الْأَئِمَّةِ مِنْكُمْ عِبَادَةٌ أَوِ النَّظَرُ إِلَى جَمِيعِ ذُرِّيَّةِ النَّبِيِّ(ص) قَالَ بَلِ النَّظَرُ إِلَى جَمِيعِ ذُرِّيَّةِ النَّبِيِّ(ص) عِبَادَةٌ مَا لَمْ يُفَارِقُوا مِنْهَاجَهُ وَ لَمْ يَتَلَوَّثُوا بِالْمَعَاصِي (عيون أخبار الرضا(ع)، ج2 ، 51، باب فيما جاء عن الرضا(ع) من الأخبار المجموعة).
نویسنده / عبدالکریم پاک نیا تبریزی ماهنامه اطلاع رسانی، پژوهشی، آموزشی مبلغان شماره128
منبع: سایت ذی طوی