اثبات ولایت حضرت علی با صفات اخلاقی

فرشته‌ها همه در انتظار، پیامبر خدا لحظه به لحظه در حال نزدیک شدن، جبرئیل امین با سبدی پر از گل یاس دستور جلسه صادر شده از طرف خداوند را اعلام می‌کند، جلو رفته برگردند، جامانده‌ها برسند، جهاز شتران روی همه چیده شود تا همه ولایت گره خورده پیامبر (صلی‌الله علیه‌وآله) در دستان علی (علیه‌السلام) را ببینند و فردا بهانه نیاورند، لب‌های رسول خدا با حمد و ستایش خداوند سبحان شروع به حرکت کرد تا جایی رسید که اوصاف اخلاقی امیرالمومنین (علیه‌السلام) را برشمرد تا همگان بدانند انتخاب او از سر شایستگی است نه قرابت و فامیل، سن و سال، طایفه و قبیله و ثروت و ...

اثبات ولایت حضرت علی (علیه‌السلام) با صفات اخلاقی مذکور در خطبه غدیر:

1: عزم راسخ:
امامت و رهبری جامعه، اجرای احکام و قوانین الهی، ایجاد عدالت و اخلاق اسلامی، دفاع از مظلومان و مقابله با ظالمان از مهم‌ترین ارکان حکومت اسلامی می‌باشد که رسول خدا با کمک وحی آن را بنا کرد، که دارای دشمنان بسیاری بود، لذا رسول الله (صلی‌الله علیه‌وآله) به دستور خداوند سبحان باید کسی را بعد از خود به خلافت و رهبری جامعه معرفی و انتخاب نماید که دارای عزمی راسخ و اراده‌ای پولادین باشد، به طوری که طعنه بدخواهان، تمسخر جاهلان و غافلان و مغرضان، ثروت و قدرت زور گویان، در قصد و اراده او خللی ایجا نکنند، تنها کسی که در زمان رسول خدا (صلی‌الله علیه‌وآله) چنین شایستگی را در خود ایجاد کرده بود حضرت علی (علیه‌السلام) است که حضرت در خطبه غدیر خم به آن تصریح کرده و می‌فرماید:
«هان مردمان! از علی رو برنتابید، و از امامتش نگریزید، و از سرپرستی‌اش رو برنگردانید...او نادرستی را نابود کند و از آن بازدارد، در راه خدا نکوهش نکوهش‌گران او را از کار باز ندارد».[1]

2: سابقه ایمان به خدا و رسولش:
در آن زمان که جهل و نادانی سرتاسر مکه و سرزمین‌های اطراف آن را گرفته بود، پول و ثروت و زور حرف اول را می‌زد، قتل، غارت و جنگ هر روز وسعت بیشتری پیدا می‌کرد، مردی آسمانی از میان مردم ظهور کرده و ادعای پیامبری خدایی را کرد که با چشم سر قابل روئیت نبود، بت پرستان و سایر مردم با دلایل مختلف حاضر نبودند دست از جهالت خود بردارند و پیامبری او را بپذیرند و حتی برخی با دیدن معجزات بسیار حضرت را ساحر و مجنون و شاعر خطاب می‌کردند و بدین وسیله از پذیرش دعوت او سر باز می‌زدند، اما حضرت علی (علیه‌السلام) با اولین دعوت، حق را لبیک گفته و بدون این که در عمرش بتی پرستیده باشد ایمان خود به خدا و رسولش را ابراز کرد و گوی سبقت را از همگان ربود و بدین وسیله شایستگی خلافت بعد از رسول خدا را نصیب خود کرد، همان گونه که رسول خدا (صلی‌الله علیه‌وآله) در غدیر خم خطاب به حضار می‌فرماید:
«هان مردمان! از علی رو برنتابید، و از امامتش نگریزید، و از سرپرستی‌اش رو برنگردانید... او نخستین مؤمن به خدا و رسول اوست و کسی در ایمان، به او سبقت نجسته است».[2]

3: ایثار جان خود در راه حفظ جان رسول الله:
جان آدمی برایش بسی عزیز و گران‌بها است، تحمل درد و رنج بسیار سخت و طاقت فرسا است، همیشه انسان در همه شرایط به حفظ جان خود فکر می‌کند و حتی برای آن ثروتش را خرج می‌کند، اما حضرت علی (علیه‌السلام) وقتی حرف از حفظ دین، حفظ جان رسول خدا (صلی‌الله علیه‌وآله) در میان می‌آمد از خود غافل می‌شد و با تمام وجود از حضرت دفاع می‌کرد که یکی از مهمترین مصادیق آن جنگ احد است، به طوری که امام باقر (علیه‌السلام) می‌فرماید:
«على (علیه‌السلام) در روز احد شصت و يك زخم برداشت، پيامبر (صلی‌الله علیه‌وآله) ام سليم و ام عطيه را دستور داد كه به معالجه جراحات آن حضرت بپردازند. چيزى نگذشت كه آنها با نگرانى به خدمت پيغمبر عرضه داشتند وضع بدن على (علیه‌السلام) طورى است كه ما هر زخمى را مى‌‏بنديم ديگرى گشوده مى‏‌شود، و زخم‌هاى تن او آن چنان زياد و خطرناك است كه ما از حيات او نگرانيم، پيغمبر و جمعى از مسلمانان به عنوان عيادت به منزل على (علیه‌السلام) وارد شدند در حالى كه بدن او يك پارچه زخم و جراحت بود، پيامبر (صلی‌الله علیه‌وآله) با دست مبارك خود بدن او را مسح مى‌‏كرد و مى‌‏فرمود: كسى كه در راه خدا اين چنين ببيند آخرين درجه مسئوليت خود را انجام داده است! و زخم‌هايى كه پيامبر (صلی‌الله علیه‌وآله) دست بر آن مى‏‌كشيد بزودى التيام مى‌‏يافت...».[3]
البته فداکاری حضرت در جنگ خندق و مبارزه قهرمانانه او با عمر بن عبدود که لرزه به اندام مسلمانان انداخته بود و همچنین جانفشانی او در لیله المبیت و خوابیدن در بستر پیامبر و زیر تیغ‌های تیزی که هر لحظه ممکن بود او را قطعه قطعه کنند، همگی نشان از جان سپردن در راه خدا و رسولش می‌باشد، رسول خدا در خطبه غدیر به این برجستگی بزرگ حضرت اشاره کرده و می‌فرماید:
«هان مردمان! از علی رو برنتابید، و از امامتش نگریزید، و از سرپرستی‌اش رو برنگردانید... او جان خود را فدای رسول الله (صلی‌الله علیه‌وآله) کرده و با او همراه بوده است».[4]

رسول خدا (صلی‌الله علیه‌وآله) که با خون دل درخت اسلام را کاشت و با ایثار و از خود گذشتگی یاسرها و حمزه‌ها و علی (علیه‌السلام) آن را از گزند دشمنان گرگ صفت حفظ کرد، در آخرین حج خود که به حجه الوداع معروف بود برای بقاء دین و اجرای احکام و حدود الهی و گسترش آن بین مردم شایسته‌ترین انسان‌های زمانه را که دارای عزمی راسخ و سبقت در ایمان بود و جانش را در موارد مختلف فدای رسول خدا (صلی‌الله علیه‌وآله) و حفظ دین کرده بود به خلافت و رهبری مردم انتخاب کرد و همه حجاج حاضر در غدیر خم با دست بیعت دادند و امامت او را تبریک گفتند، اما عده‌ای که در همه صحنه‌ها از ترس به سخره‌ها و ...پناه می‌بردند و سابقه در بت پرستی و بی‌ایمانی داشتند در سقیفه جمع شده و مسیر معین شدن توسط رسول خدا (صلی‌الله علیه‌وآله) را به گمراهی بردند و اکنون ریخته شدن خون‌های مظلومین در اقصی نقاط دنیا به خاطر همان انحراف سقیفه است...

پی نوشت‌ها:
[1]. «مَعاشِرَالنَّاسِ، لاتَضِلُّوا عَنْهُ وَلاتَنْفِرُوا مِنْهُ، وَلاتَسْتَنْکِفُوا عَنْ وِلایَتِهِ،... وَ یُزْهِقُ الْباطِلَ وَیَنْهی عَنْهُ، وَلاتَأْخُذُهُ فِی الله لَوْمَةُ لائِمٍ...» طبرسی، احمد بن علی، الإحتجاج على أهل اللجاج، چاپ اول، انتشارات مرتضی، مشهد، 1403، ج ‏1، ص 60.
[2]. «مَعاشِرَالنَّاسِ، لاتَضِلُّوا عَنْهُ وَلاتَنْفِرُوا مِنْهُ، وَلاتَسْتَنْکِفُوا عَنْ وِلایَتِهِ...أَوَّلُ مَنْ آمَنَ بِالله وَ رَسُولِهِ (لَمْ یَسْبِقْهُ إِلَی الْایمانِ بی أَحَدٌ)» طبرسی، احمد بن علی، الإحتجاج على أهل اللجاج، چاپ اول، انتشارات مرتضی، مشهد، 1403، ج ‏1، ص 60.
[3]. «أنه أصاب عليا (علیه السلام) يوم أحد ستون جراحة و أن النبي ص أمر أم سليم و أم عطية أن تداوياه فقالتا أنا لا نعالج منه مكانا إلا انفتق مكان آخر و قد خفنا عليه فدخل رسول الله ص و المسلمون يعودونه و هو قرحة واحدة فجعل يمسحه بيده و يقول إن رجلا لقي هذا في الله فقد أبلى و أعذر و كان القرح الذي يمسحه رسول الله ص يلتئم فقال علي (ع) الحمد لله إذ لم أفر و لم أولي الدبر» طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البيان في تفسير القرآن، چاپ سوم، انتشارات  انتشارات ناصر خسرو، تهران، 1372ش، ج ‏2، ص 853.
[4]. «مَعاشِرَالنَّاسِ، لاتَضِلُّوا عَنْهُ وَلاتَنْفِرُوا مِنْهُ، وَلاتَسْتَنْکِفُوا عَنْ وِلایَتِهِ،...وَالَّذی فَدی رَسُولَ الله بِنَفْسِهِ، وَالَّذی کانَ مَعَ رَسُولِ الله» طبرسی، احمد بن علی، الإحتجاج على أهل اللجاج، چاپ اول، انتشارات مرتضی، مشهد، 1403، ج ‏1، ص 60.