سوال اخلاقی: فرق بین حق الناس شرعی و حق الناس اخلاقی

11:23 - 1402/08/06

سلام علیکم

جسارتا سوالی داشتم،
چه فرقی است بین اینکه میگویند مثلا چیزی شرعا حق الناس نیست ولی حق الناس اخلاقی است؟ یا مثلا چیزی حرام شرعی هست یا نیست ولی حرام اخلاقی است؟
مثلا فروشنده ای در فروش جنس خودش گرانفروشی میکنه و در حقیقت داره بی انصافی میکنه، بنده شنیدم این عمل فروشنده حرام نیست یعنی پولش حرام نیست ولی اخلاقاً بی انصافی کرده، خب این یعنی چی؟ یعنی فردای قیامت آیا حق الناس به گردنش هست یا نه؟ حسابش به چه شکلیه؟
در نهایت هم به چه شکل تو این گونه موارد باید توبه کنه؟

 

----------------
کاربران محترم مي‌توانيد در همين بحث و يا مباحث ديگر انجمن نيز شرکت داشته باشيد: https://btid.org/fa/forums
همچنين مي‌توانيد سوالات جديد خود را از طريق اين آدرس ارسال کنيد: https://btid.org/fa/node/add/forum
تمامي کاربران مي‌توانند با عضويت در سايت نظرات و سوالاتي که ارسال ميکنند را به عنوان يک رزومه فعاليتي براي خود محفوظ نگه‌دارند و به آن استناد کنند و همچنين در مرور زمان نظراتشان جهت نمايش، ديگر منتظر تاييد مسئولين انجمن نيز نباشد؛ براي عضويت در سايت به آدرس مقابل مراجعه فرمائيد:  https://btid.org/fa/user/register

انجمن‌ها: 
http://btid.org/node/263764
تصویر علی بیرانوند

عرض سلام و ادب و احترام خدمت

از اینکه سؤال خود را با مشاورین و کارشناسان مرکز تبلیغ مجازی در میان گذاشتید خوشحالیم. امیدواریم پاسخی که به شما ارائه می‌شود بتواند رضایت شما را به دنبال داشته باشد. قبل از بیان هر نکته و مطلب به‌خاطر  برخورداری از دغدغه دینی و فرهنگی به شما تبریک عرض می‌کنیم امیدواریم در این مسیر  موردتوجه ویژه امام‌زمان قرار داشته باشید.

در خصوص سؤالی که مطرح کردید به چند نکته اشاره می‌کنیم

نکته اول: ظاهراً مسئله که شما مطرح کردید و با آن مواجه هستید به‌درستی برای شما روشن و تبیین نشده است و همین موضوع باعث سوءبرداشت از یک موضوع شده است. در واقع برداشت شما از حق‌الناس اشتباه است و شاید کسی که این موضوع را برای شما مطرح کرده به‌درستی  و به طور کامل انجام نداده است.

نکته دوم: در واقع باید این چنین گفت برخی از حقوق معنوی و اخلاقی است و برخی مادی و مالی به عبارتی کسی که غیبت یک شخص را می‌کنند به طور اخلاقی حقوق دیگران را ضایع کرده است و این نیز یک حق بزرگ و خطرناک است که ضایع شده است و باید از صاحب حق رضایت گرفت...

ولی گاهی حق معنوی نیست مادی و مالی است؛ مثلاً از لحاظ مالی در حق دیگران ظلم کرده است به طور مثال گران‌فروشی یک ظلم مالی است گران‌فروشی نیز  اگر مصداق کلاه برداری و یا ظلم در حق مردم باشد... حرام است و نباید انجام شود. گران‌فروشی البته احکام فقهی خود را دارد که باید دراین‌خصوص با دفتر مرجع تقلید خود تماس حاصل فرمایید هر چند یک فروشنده مخیر است که کالای خود را به هر قیمتی که برای او سود آفرین هست بفروشد و دراین‌خصوص مجاز است؛ ولی این شیوه فروش اگر منجر به اجحاف و ظلم در حق خریدار شود و یا به عبارتی مصداق کلاه برداری باشد این کار شرعاً حرام بوده و جایز نیست.

به عبارت بهتر حقوق گاهی مادی است و گاهی معنوی

یا همان‌طور که شما بیان کردید حقوق می‌تواند مادی و اخلاقی باشد... درهرصورت ما در جامعه اسلامی ملزم هستیم که حقوق دیگران را محترم بشماریم و به کسی دراین‌خصوص ظلم نکنیم

قسمت بعدی سؤال شما این هست که چگونه می‌توان توبه کرد و راه جبران آن چیست این موضوع نیز باید به طور جزئی‌تر مورد بررسی  قرار گیرد. کسی که حقی از  دیگران را ضایع کرده چه مادی و چه معنوی چه مادی و  چه اخلاقی باید رضایت طرف مقابل را جلب نماید و راه توبه نیز بعد از جیران حقوق دیگران عدم بازگشت به آن گناه بود.

تقاضا می‌شود بعد از مطالعه پاسخ نظر خود را درج فرمایید  و اگر نیاز به راهنمایی بیشتر داشتید در خدمت شما هستیم

تصویر دریافت سوالات

سلام

از پاسختون ممنونم ولی شاید من سوالم رو درست نپرسیدم.

ببینید منظورم اینه که مثلا در خاطرات فلان شهید عزیزی میخونیم که مثلا زمان جنگ به ایشون خانه سازمانی یا مثلا خانه ای میدادند و ایشون نمیگرفته ، خب حالا فرض کنید من حقیر اونجا بودم و میگرفتم یا مثلا اینکه فرض کنید من الان در یک ارگان دولتی هستم و بهمون پروژه مسکن میدهند. الان که به فرض خیلی از مردم توان خرید مسکن ندارند و من بخاطر شغلم خونه رو که قاعدتا با تسهیلات ویژه هست بگیرم گناه کردم؟

یا مثلا فرض کنید گوشت گرون شده و خیلی از مردم توان خرید ندارند ولی من کارمند از طریق اداره بهم مثلا گوشت میدهند و قسطی کم میکنن، آیا این درسته که من گوشت رو بگیرم یا نباید بگیرم؟ اگه بگیرم مرتکب حق الناس یا بیت المال شدم؟

تصویر علی بیرانوند

با سلام و احترام خدمت شما کاربر گرامی

خوشحالیم که حضور شما در ادامه فرایند پاسخگویی مشاهده  می‌کنیم امیدوارم نکاتی که خدمت شما ارائه می‌شود بتواند به شما کمک نماید.

در خصوص نکته‌ای که بیان کردید باید به مطلب اشاره کنیم اگر امکاناتی که در اختیار شما قرار گرفته خلاف قانون نباشد بر اساس مبنای فقهی رهبری شما مرتکب گناه نشده‌اید و لازم نیست در این خصوص ذهن خود را درگیر افکار منفی نمایید.. اینکه برخی افراد در سبک زندگی خود از برخی امکانات و دارایی ها استفاده نکرده اند به این معنا نیست که چون گناه و خلاف شرع بوده استفاده نکرده اند ...

در مباحث زندگی ما بیشتر مکلف به رعایت امور شرعی هستیم از لحاظ شرعی  نیز ممنوعیتی در این خصوص با شرایطی که خدمتان عرض شد نداریم.. ولی اگر کسی بر خلاف قانون بخواهد به طور ویژه برای خود امتیاز خریداری نماید قاعدتا جایز نیست.

این مثالی که در انتها بیان کردید بسیار متفاوت با این مساله ای بود که اخیرا به آن اشاره کردید.. اگر در این خصوص باز نیاز به راهنمایی هستید با کمال افتخار در خدمت شما هستیم

البته این مرکز با کادر مجرب از روانشناسان و مشاورین حوزوی و دانشگاهی در سایر مباحث نیز آمادگی پاسخگویی به سوالات کاربران به صورت تلفنی نیز می باشد.

در صورتی که نیاز به راهنمایی بیشتر دارید، می‌توانید از مشاوره تلفنی رایگان به شماره 02533130044 از ساعت 8 الی 13 استفاده نمایید.