آدم و بهشت

قرآن نعمت های بهشت را برای ترغیب انسان ها به نیکوکاری تشریح کرده و بهشت هم متعلق به همه مردان و زنان صالح دانسته. خدا در پاداش دادن هیچ تفاوتی بین زن و مرد قرار نداده، آنچه در وصف همسران بهشتی آمده، بخشی از نعمت هاست، گرچه حتی همین مورد اختصاص به مردان ندارد.

برادر با خواهر ازدواج کرده چون در زمان آدم هنوز قانون تحریم ازدواج خواهر و برادر از طرف خداوند قرار داده نشده بود، چون ازدواج فرزندان آدم با یکدیگر ممکن نبوده، آنان با دخترانی از نژاد و نسل دیگر که در روی زمین بودند ازدواج کردند.

آدم(ع) وقتى كه از بهشت نزول يافت ميل فراوانى به ميوه‌هاى بهشتى پيدا كرد، پس خداوند دو نهال انگور برايش نازل فرمود و او آنها را كاشت و وقتى كه برگ و بر دادند و ميوه‌هايشان رسيد، آنچه باقى مانده سهم آدم بود.

بهشت و جهنم نتیجه و ثمره اعمال اختیاری انسان است. پس بهشت که نهایت مسیر است بدون وجود دنیا و عمل صالح درآن به دست نمی آید و این منافات با فیاض مطلق بودن خداوند ندارد؛ چون فیض خداوند براساس حکمت الهی جریان پیدا می کند نه این که با حکمت خداوند منافات داشته باشد.

بهشتى كه حضرت آدم قبل از هبوط به زمين به طور موقت در آن ساكن شد، بهشت جاودان اخروى نبوده. دليل براين كه آن بهشت، بهشت اخروى نبوده: بهشت اخروى (جنه ‏الخلد) جاودان و دائمى است. در آيات بسيارى بر جاودانه و دائمى بودن آن تأكيد شده و اين كه كسى كه وارد آن شود، هرگز خارج نخواهد شد (فرقان، آيه‏ى 15 / توبه، آيه‏ى 89 / هود، آيه‏ى 107 و فرقان، آيه‏ى 16).

هنگامى که روز قیامت فرا می‌رسد مردم باید 50 موقف و ایستگاه را طی کنند تا سرانجام به بهشت یا جهنم برسند. در هر ایستگاه، نیز هزار سال با بدن و پای برهنه با حال تشنگی و گرسنگی حبس و نگهداری می‌شوند. هر کس به خدا، بهشت، جهنم، برانگیخته شدن و حساب و قیامت، ایمان داشته باشد از گرسنگی و تنشنگی نجات می‌یابد.

روایات نوع میوه ممنوعه‌ بهشتی حضرت آدم با واقع خارجی و ملموس موجود در روایات هماهنگی داشته و تأیید می‌شود. این‌که درختی بتواند همه میوه‌ها را داشته باشد؛ می‌تواند از خصوصیات درخت‌های بهشتی باشد و منعی در آن نیست.

رانده شدن از بهشت و شرایط زیستى که براى آدم و حوا، و به پیروى آن براى فرزندانش پیش آمد. نتیجه طبیعى و اثر وضعى و تکوینى فعل آن دو بوده است (که خداوند در قرآن می فرماید با خوردن از آن درخت عیب هاشان آشکار شد)

هبوط آدم(ع) هبوط مقامی است؛ یعنی مراد از هبوط آدم از بهشت، بیرون راندن او از بهشت و محروم شدن از زندگی بهشتی (بهشت دنیایی) و اسکان او در زمین و برخورداری از زندگی همراه با رنج و سختی و مشقت است که در آیات متعددی از قرآن مجید به آن اشاره شده است.

بهشت آدم (ع) باغی از باغ های سرسبز و روح افزای زمین بوده، اما عده ای بر آنند که بهشت آدم در آسمان هفتم بوده، نه در زمین و دلیل آن هبوط است وگروهی دیگر معتقدند بهشت آدم نه بهشت برین است و نه باغی از باغ های زمین، بلکه بهشتی است برزخی مابین دنیا و آخرت.

انبیا از جمله حضرت آدم (ع) از هر گونه گناه و اشتباهی معصوم اند و آنچه از حضرت آدم (ع) سر زده است مخالفت با یک امر ارشادی بوده که به آن معصیت گفته نمی شود. اصولاً آمدن انسان و حضرت حضرت آدم (ع) در زمین تقدیر الاهی و امری از پیش تعیین شده بود.

یکى از راویان مى‏ گوید: از امام صادق(ع) راجع به بهشت آدم پرسیدم، امام فرمود: «باغى از باغ‏ هاى دنیا بود که خورشید و ماه بر آن مى‏ تابید و اگر بهشت جاودان بود، هرگز آدم از آن بیرون رانده نمى‏ شد»