خلافت امیرالمومنین در نزد اهل سنت

اسلام اصولی دارد و فروعی، و خلافت اوصیای الهی از اصول اسلام است. و وظایف پیامبر با امامت اوصیا تکمیل می شود، لذا در روز غدیر پس از نصب امیر مؤمنان به خلافت آیه «أکملت لکم دینکم» فرود آمد.

هیچگاه شیعه نگفته اصحاب نص بر خلافت علی را پنهان كرده اندزیرا نص بر ولایت علی را صد و ده صحابی و .. نقل كرده اند، ولی فضائل دستخوش حب و بغضها بوده، دوستان از ترس و دشمنان به خاطر بغض فضائل او را نقل نكرده اند.

گروهی از همین مهاجر و انصار پیشگامان تشیع بودند و بر ارادۀ خود باقی ماندند و لذا آنگاه كه امام به خلافت رسید تا پای جان در ركاب حضرت جنگیدند. ‌گروهی مخالفت در آن شرایط را مصلحت نمی دیدند.

نه مالک اشتر ونه احدی نگفته: پیامبر ابوبكر را خلیفه خود ساخت، زیرا شیعیان می گویند پیامبر علی را به خلافت نصب كرد و اهل سنت می گویند اصلاً پیامبر كسی را معین نكرد و خلافت بر اساس انتخاب اهل حل و عقد است.

امام علی بیعت نکرد ولی به خاطر حفظ اسلام و ارشاد خلفا همکاری کرد و مورد مشورت آنان قرار گرفت و خود فرمود که من حفظ اسلام و نیز حفظ وحدت مسلمانان را بالاتر از آن می دانم که خلافت از دست من گرفته نشود.

از نظر شیعه، امیرمؤمنان هرگز با احدی بیعت نکرده است، زیرا خود را خلیفه منصوص خدا می دانست، ولی آن گاه که دید زمام امور به دست غیر او افتاد، وظیفۀ خود تشخیص داد که در مواردی آنها را ارشاد کرده و راهنمایی نماید، زیرا در کلام خود میگوید: «دیدم اگر به دنبال گرفتن حق خویش باشم، همین اسلام موجود نیز از میان میرود».(1)

باید توجه نمود که اسامی خلفای سه گانه، اسامی مخصوص این سه نفر نبود، بلکه این اسامی قبل از اسلام و بعد از اسلام در میان عرب شایع و گسترده بود. این نام گذاری هرگز دلیل بر علاقه به مقام خلافت و اداره کنندگان آن نیست.

پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) به صراحت امام علی(علیه‌السلام) را خلیفه بعد از خویش معرفی کرده است.