با سلام و احترام
از حسن اعتماد شما به این مجموعه سپاسگزاریم.
اینکه برای رفع دغدغه تربیتی که در مورد رفتار فرزندتان دارید در پی پرسش و دریافت مشاوره برآمدید ارزشمند است. لجبازی کردن در سن فرزند شما تا حدودی طبیعی است. کودک در این سن تحت تأثیر عواملی، لجبازی بیشتری نشان میدهد و اصرار دارد که کاری که دوست دارد را انجام دهد نه کاری که شما میخواهید. برخی از این عوامل عبارتاند از:
گاهی کودک میخواهد استقلالش را تثبیت کند.
گاهی نیاز واقعی دارد که تأمین نشده است.
برخی موارد کودک زورآزمایی میکند که آیا با اصرار، گریه، داد و... میتواند والدین را تحت تأثیر قرار دهد یا خیر؟
گاهی نیز کودک یاد گرفته است که با این روش جلبتوجه کند.
اینکه فرمودید برای فرزندتان اسباببازی وسایل برقی را خریدید ولی تمایلی به آنها نشان نمیدهد ولی اصرار دارد که اصل آن وسایل برقی را بگیرد میتواند به این دلیل باشد که حساسیت شما بر وسایل برقی را متوجه شده است و به دنبال جلبتوجه شما از همین روش است. طبیعی است وقتی برای اسباببازی حساسیتی ندارید، کودک نیز میلی به آن ندارد چون توجه شما را نمیتواند جلب کند. اگر میخواهید که وسایل برقی را نگیرد باید همان رفتاری که نسبت به اسباببازیاش دارید، نسبت به وسایل منزل هم نشان دهید. یعنی واکنش هیجانی از خود نشان ندهید. این قضیه نیاز به مدیریت شما دارد. ▪وسایل خطرناک را خارج از دید کودک قرار دهید. ▪اگر وسیلهای را خواست، بجای نهی و منع مستقیم او حواسش را پرت کنید. ▪اگر وسیله دستش بود تا جایی که خطر نداشته باشد بیتوجه باشید و مشغول کار خودتان باشید. وقتی کودک این بیتوجهی را از شما و دیگران ببیند، دیگر اصراری به گرفتن این وسایل نشان نمیدهد.
برای بررسی بهتر در مورد پرخاشگری کودکتان به سؤالات زیر پاسخ دهید:
1- آیا اتفاق خاصی رخ داده است که فشار عصبی یا اضطراب برای کودک داشته باشد و بعد از آن متوجه تغییر رفتار کودک شده باشید؟
2- وقتی این رفتار را نشان میدهد شما و همسرتان چه واکنشی نشان میدهید؟
3- در مورد روشهایی که در پایان سؤال فرمودید انجام دادهاید و هیچ اثری نداشته توضیح بفرمایید؟
4- آیا در محیط خانواده و رفتار اعضای خانواده تنش وجود دارد؟
عرض سلام و احترام مجدد
علت لجبازی و پرخاش کودک گاهی برای این است که استقلالش را تثبیت کند. دوست دارد آنگونه که خودش میخواهد باشد نه آنگونه که شما دوست دارید. گاهی نیاز منطقی و واقعی دارد که بیتوجهی والدین به آن موجب لجبازی کودک میشود. گاهی ممکن است برای جلبتوجه باشد و در مواردی نیز کودک والدین خود را مورد آزمایش قرار میدهد که آیا میتواند آنها را تحت تأثیر قرار دهد یا خیر؟ با زورآزمایی میتوانند به خواستههایشان برسند یا خیر؟
اصل تغافل برای مواجهه با لجبازی و پرخاش کودک بسیار کمککننده است. تغافل یعنی اینکه انسان خودش را بهغفلت و بیتوجهی بزند. مثلاً وقتی کودک لجبازی و پرخاش میکند رفتار ما بهصورتی باشد که انگار متوجه رفتار او نشدیم و مشغول کار خود هستیم. دلیلش این است که کودک فکر نکند که با داد زدن یا گریه یا جیغ و کتک زدن میتواند والدین را تحت تأثیر قرار دهد و از این مسئله بهعنوان اهرم فشار علیه والدین استفاده کند. برعکس اگر زمانی که کودک لجبازی کرد والدین بخواهند برای اینکه صدای بچه قطع شود و اعصابشان راحت شود به خواسته کودک تن بدهند اشتباه است. این کار باعث میشود که کودک فکر کند پرخاش کردن راه رسیدن به خواستههایش است و هر دفعه این پرخاش را بیشتر میکند تا به خواستهاش برسد همچنین وقتی لجبازی کرد نباید او را دعوا کرد. این کار هم موجب میشود لجبازی کودک بیشتر شود. راهکار همان است که خود را بهغفلت بزنید و بیتوجه باشید. امّا در کنار تغافل به چند نکته هم باید توجه داشته باشید. یک اینکه بیتوجهی به پرخاش کودک تا زمانی باشد که به کسی آسیبی نمیرسد. ممکن است کودک به خودش یا فردی دیگر آسیب برساند در این صورت به این قضیه ورود کنید. با قاطعیت و بدون داد زدن به او بگویید نه و او را از این کار بازدارید تا این مرحله سپری شده و خشونت او کاهش یابد. نکته دوم اینکه این بیتوجهی نباید به شکل و اندازهای باشد که کودک احساس تنهایی و رهاشدگی عاطفی کند. پس در این دو صورت ورود کنید و سعی کنید که حواس پسرتان را پرت کنید.
از طرفی سن سه چهارسالگی لجبازی کودک زیاد است برای همین با کودک مدارا کنید. بدون دلیل با کودک مخالفت نکنید. تا جایی که امکان دارد با او همکاری کنید و به خواستههای منطقیاش جواب دهید قبل از اینکه به لجبازی برسد. زمینههای لجبازی را شناسایی کنید و از آنها پیشگیری کنی. یعنی ببینید در چه شرایطی و با چه رفتاری کوکتان لجبازی یا پرخاش میکند بعدازآن شرایط جلوگیری کنید.
امرونهی برای کودک لازم است اما بهاندازه باید باشد. امرونهی زیاد کودک باعث لجبازی او میشود. بجای استفاده از الفاظ اینچنینی «مگر نگفتم نکن، اینکار رو تموم کن، بیا بشین، چند بار بگم دست نزن» از جملات مثبت برای بیان انتظارتان از او یا پرت کردن حواسش استفاده کنید. مثلاً« به نظرت چهکار کنیم که اسباب بازیت زود خراب نشه؟، بیا ببینیم اینجا چی داریم؟»
مواقعی که کودکتان خواسته خود را بدون جیغ و گریه مطرح کرد به او توجه کنید و تا متوجه شود که زمانی که آرم است به او توجه میشود و پاسخ میگیرد ولی وقتی گریه میکند به خواستهاش نمیرسد.
همانطور که قبلاً عرض شد در مواجهه با کودک باید مدارا کرد و اصلاح رفتار او نیازمند زمان است پس در این مسیر صبر داشته باشید و از خداوند استعانت و کمک بگیرید. موفق باشید.
سلام و احترام
کودکان گاهی کارهایی انجام میدهند که موجب ناراحتی و اذیت دیگران میشوند ولی باید با کودک مدارا کرد و در برابر رفتارهای اشتباه او (تا جایی که به کسی آسیب نرساند) صبر کرد. نباید از او انتظار درک شرایط و مسائل زندگی را داشت. اگر رفتار اشتباهی را انجام میدهد طبیعی است. یا اقتضای سن اوست و یا از دیگران تقلید میکند. بنابراین برخورد سخت با کودک و تحتفشار قرار دادن او و استفاده از تنبیه بدنی نهتنها باعث ترک آن کار اشتباه نمیشود بلکه موجب افزایش آن رفتار و آسیب رسیدن به جسم و روان کودک نیز میشود. مورد تنبیه بدنی قرار گرفتن کودکتان موجب شده که احساس امنیت نداشته باشد. به همین دلیل دچار اضطراب است. این مطالبی که فرمودید نیز ناشی از همین مسئله است. یعنی وقتی کودک مورد تنبیه بدنی قرار میگیرد، یاد میگیرد که همین رفتار را با دیگران داشته باشد و زمانی که از مسئلهای ناراحت و هیجانی میشود اطرافیانش را کتک بزند و پرخاش کند. علاوه بر این تنبیه بدنی به کودک فشار و استرس وارد کرده و باعث شده که دچار اضطراب شود. لجبازی و خیس کردن شلوارش نیز ناشی از همین مسئله است. بخاطر فشار روانی و اضطرابی که تحمل میکند مشکلاتی برای او بوجود آمده است. بنابراین بههیچوجه فرزندتان را تنبیه بدنی و دعوا و سرزنش نکنید.
لازم است روزانه با او بازی کنید، برایش وقت مخصوصی قرار دهید که باهم باشید و به او خوش بگذرد.
بیشتر از گذشته به او توجه کنید و با محبت و نوازش به او اطمینان دهید که از او راضی هستید و همیشه دوستش خواهید داشت.
کودکان در این سنی که فرزندتان است، به دنبال افزایش استقلال خود هستند. ولی این اضطراب و عدم حس امنیت روانی باعث شده که کودکتان نتواند مستقل شود و به شما وابسته شده است. اطمینان نمیکند که از شما جدا شود.
اگر با پدرش نیز وقتی را برای بازی داشته باشد برای کاهش وابستگی کودک به شما خوب است.
استفاده از بازی مثل «قایم باشک» در کاهش وابستگی و تجربه جدا شدن از شما خوب است.
در برخی کارها مثل انتخاب اینکه کدام لباس را بپوشد، لباسی که میخرد چه رنگی باشد حق انتخاب و تصمیمگیری به او بدهید. گاهی از او بپرسید امروز چه غذایی دوست دارد بخورد.
درمورد رفتوآمد با آشنایان و لجبازی فرزندتان، برای مدتی حدوداً یک ماه رفتوآمدتان را محدود کنید و با کسانی رفتوآمد کنید که فرزندتان با آنها راحت است و به او خوش میگذرد و مدت آن رفتوآمد هم کم باشد.
درمورد شیشه شیر باوجود اینکه 5 ماه از آن گذشته اگر زیاد بهانه میگیرد اگر برای آن میتوانید جایگزینی فراهم کنید مثل لیوان و کودک به آن راضی میشود جایگزین کنید و اگر راضی نمیشود در شیشه آب میوه یا آب قند یا آب و شیره انگور بریزید و به فرزندتان بدهید.
به نکات بالا توجه داشته باشید و آنها را انجام دهید. دقت داشته باشید که تغییر رفتار فرزندتان نیاز به صبر شما دارد تا انشاءالله بعد از مدتی اضطرابش کاهش یابد و رفتارش بهمرور بهبود یابد.
موفق باشید.
با سلام و حترام
از اینکه سؤال خود را با ما در میان گذاشتید سپاسگزاریم و خداوند را شاکریم که توفیق همراهی شمارا داریم.
اینکه بهعنوان معلم و مربی کودکان دغدغه تربیت صحیح دانشآموزان را دارید، بسیار ارزشمند است. پاداش دادن یکی از روشهای مؤثر و کمککننده برای حفظ و تداوم موفقیت دانشآموزان است. در این مورد نکاتی را عرض میکنم.
▪ برای پاداش دادن بهتر است زمان خاصی را تعیین نکنید تا نسبت به آن زمان شرطی نشوند. یعنی به این صورت نباشد که کودکان بدانند در هرماه در فلان روز یا هفته وقت دریافت جایزه است. اینکه چقدر بین پاداشها فاصله باشد بستگی به میزان تلاشی دارد که کودکان دارند و رفتارهای خوب و مورد انتظار از خود نشان میدهند ولی نکتهای که خوب است در نظر بگیرید این است که اگر این فاصله کم باشد و به این صورت باشد که بهصورت مکرر پاداش دریافت کنند، موجب میشود اثر پاداش کم شود. بنابراین بهترین روش پاداش دادن این است که نه فاصله زمانی مشخصی داشته باشد و نه به این صورت باشد که برای تعداد کار مشخصی باشد.
▪ متناسب با انتظاری که از آنها دارید و آن میزان از انتظار شمارا که برآورده کردهاند، به آنها جایزه دهید. اگر کسی تمام انتظار شمارا برآورده کرده نسبت به کسی که کامل نبوده پاداشش بیشتر باشد. خوب است کودکان در ازای تلاشی که میکنند، جایزه دریافت کنند. ممکن است کودکی تلاش خود را کرده باشد ولی به خاطر مسائلی مثلاً عدم همراهی خانواده نتیجه کامل را ارائه نکرده باشد؛ این کودک نیز نیاز به پاداش دارد و اگر به او توجه نشود دچار آسیب خواهد شد.
▪ همچنین خوب است یک پاداش بهعنوان کف پاداش برای همه در نظر بگیرید. اجازه دهید همه دانش آموزان از یک پاداش حداقلی برخوردار باشند و به این صورت نباشد که دانشآموزی هیچگاه دریافت پاداش را تجربه نکند.
موفق باشید.
با سلام و احترام
از اینکه سؤال خود را با ما در میان گذاشتید سپاسگزاریم.
اینکه دغدغه تربیت صحیح فرزند خود را دارید و از این جهت در پی پرسش و مشاوره برآمدید ارزشمند است.
کودک شما در سن دوسالگی است. در این سن دخترتان تفکر اخلاقی ندارد. به عبارت دیگر درکی از خبرچینی و خوب یا بد بودن این کار ندارد. بنابراین نگران این مسئله نباشید. کودک دوساله از صحبت کردن و شنیدن لذت میبرد و مشکلی ندارد که با تلفن صحبت کوتاهی داشته باشد. این صحبت با تلفن را شما مدیریت میکنید و اطلاعاتی که دوست ندارید دیگران بدانند را به او نگویید. اگر حرفی که دوست نداشتید را به زبان آورد واکنش هیجانی نشان ندهید و آرامش خود را حفظ کنید تا کودک بر این مسئله حساس نشود.
ولی در سنین بالاتر کودک در مورد برخی رفتارهایی که ممکن است باعث شود این کار را انجام دهد، نکاتی رو خدمت شما عرض میکنم.
1- اولین نکته مهم این است که شما الگو خوبی برای فرزندتان باشید. کودکتان شما را زیر نظر دارد. در حضور او از مسائل مهم زندگیتان با دیگران صحبت نکنید. او درکی از حریم خصوصی و عمومی ندارد. اگر چنین رفتاری را در شما یا اطرافیان مشاهده کند از این رفتار الگوبرداری میکند.
2- گاهی اطرافیان با رفتار اشتباه، خبرچینی کودک را تشویق و با لبخند و توجه به او موجب تقویت این کار میشوند. در این صورت کودک برای دریافت توجه از دیگران این کار را انجام میدهند.
3- اگر چنین رفتاری از کودک مشاهده کردید، در جمع او را توبیخ یا تنبیه نکنید زیرا زمینهساز لجبازی کوک میشود و ممکن است برای جلبتوجه شما این عمل را تکرار کند.
4- رازدار فرزندتان باشید. اگر برای فرزندتان مسئلهای مهم است که فاش نشود هرچند که بیاهمیت باشد ولی رازدار فرزندتان باشید.
در مورد اینکه فرمودید اگر برخی افراد از کودک حرف میکشند چه باید کرد به این نکته توجه داشته باشید که برای پیشگیری از این موضوع با توجه به کمسن بودن فرزندتان و عدم درک مسائل خصوصی و غیرخصوصی باید محیط را کنترل کنید. با این افراد محترمانه صحبت کنید و انتظارتان را بیان کنید. همچنین با مدیریت رفتوآمدتان این موضوع را میتوانید کنترل کنید.
اگر نکته و یا سؤالی داشتید مطرح بفرمایید.
موفق باشید.
با سلام و احترام
از حسن اعتماد شما به این مجموعه سپاسگزاریم و خداوند را شاکریم که توفیق همراهی شما را داریم.
دغدغه شما درمورد رفتار فرزندتان را متوجه شدم. اینکه ممکن است از ناخن جویدن دخترتان ناراحت باشید. اما مراقب باشید که بیش از اندازه بر این مسئله حساس و نگران نباشید. زیرا برخورد هیجانی و غیرمنطقی با این مسئله میتواند موجب افزایش آن شود.
ریشه این رفتار را بررسی کنید. فشار محیطی، استرس و اضطراب درونی میتوانند زمینهساز این شوند و کودک از طریق ناخن جویدن سعی میکند خودش را آرام کند. برخی از کودکان این رفتار را از شخصی تقلید کردهاند و کمکم به عادتشان تبدیل شده است. عواملی که موجب این رفتار فرزندتان میشود را بررسی کنید و از آن پیشگیری کنید. توجه داشته باشید که اگر این رفتار ناشی از اضطراب و استرس است باید ریشه را حل کرد. زیرا اگر ناخن جویدن هم رفع شود ولی فرزندتان مضطرب باشد، این اضطراب خودش را در رفتار دیگری بروز میدهد و عمل ناخوشایند دیگری جایگزین ناخن جویدن میشود. در ادامه نکاتی را برای مواجهه با ناخن جویدن کودکتان عرض میکنم ولی بدانید که راه حل اساسی درمان ریشه این رفتار است.
1- . برای رفع این مسئله در ابتدا نیاز است که فرزندتان آمادگی ترک آن را داشته باشد و مقاومت نداشته باشد و الا موجب حساسیت فرزندتان میشود. برای آمادگی فرزندتان با خوشرویی او را از عملش آگاه کنید و دراینباره با او صحبت کنید.
2- همانطور که عرض شد مراقب باشید خود شما بر این رفتار فرزندتان وسواس و اضطراب نداشته باشید.
3- شرایطی که منجر به این عمل میشود را شناسایی و پیشگیری کنید. مواردی که میدانید اگر پیش آیند محرکی برای بروز این رفتار میشوند را پیشبینی و پیشگیری کنید.
4- برای اوقات بیکار بودن فرزندتان برنامهریزی داشته باشید. در زمان بیکاری احتمال زیادی دارد که این رفتار خود را نشان دهد.
5- اگر در کاهش این رفتار موفقیتی حاصل شد هرچند اندک باشد با جملات خوشایند مورد تشویق قرار دهید.
6- از سرزنش و تنبیه و تحقیر بپرهیزید که نتیجه عکس میدهد.
7- برای ترک این مل وعدههای الکی ندهید و کودک را فریب ندهید.
اگر ابهام یا نکته و سؤالی دارید مطرح بفرایید.
موفق باشید.
سلام و احترام
اینکه مجدداً توفیق همراهی شما را داریم خداوند را شاکر هستیم.
دختر کوچک شما در سن 7 سالگی است. از ویژگیهای این سن خودمحور بودن کودک است. حس مالکیت او تقویت شده و همچنین به دنبال استقلال بیشتری در رفتارهایش است. نکته دیگر اینکه دخترها نسبت به پسرها بیشتر دوست دارند در کانون توجه خانواده و مورد تأیید آنها باشند. ممکن است برای جلب توجه بیشتر حس رقابت با برادر کوچکترش داشته باشد. بنابراین تا حدودی این رفتارها میتواند طبیعی باشد. پس مراقب باشید فرزندتان چنین تصوری پیدا نکند که دیگران در مورد او اینگونه فکر میکنند که خودشیفته است. بهعبارتدیگر به کودک برچسب زده نشود. درعینحال تشخیص این مسئله نیازمند روانشناس متخصص کودک است و توصیه بنده این است که برای بررسی دقیق به روانشناس متخصص کودک مراجعه بفرمایید. اما بهصورت کلی چند نکته در مورد رفتار صحیح با فرزند و زمینههای ایجاد خودشیفتگی به شما عرض میکنم.
1- معمولاً ضعف اعتمادبهنفس در افراد خودشیفته دیده میشود. بنابراین به این نکته و افزایش اعتمادبهنفس فرزندتان توجه داشته باشید. قرار گرفتن در گروه همسال و همجنس خود و تجربه رهبری و اطاعت از آنها بسیار مفید است. دوستش نباید از او بزرگتر باشد؛ زیرا در ای صورت توانایی او بیشتر از فرزند شما است و موجب کاهش اعتمادبهنفس فرزندتان میشود. به او مسئولیتهایی متناسب با سنش در امور منزل بدهید که به شما کمک کند.
2- حس بخشش و همدلی را در فرزندتان تقویت کنید.
▪ مثلاً اگر میخواهید در جمعی وارد شوید برای همه مقداری خوراکی بخرید و آن را به فرزندتان بدهید تا در جمع پخش کند و با بازخورد مثبت دیگران مواجه بشود. در کمک کردن به اطرافیان به او مسئولیت بدهید؛ البته اگر دوست نداشت او را مجبور به این کار نکنید.
▪ همچنین دراینباره میتوانید از داستان و قصهگویی استفاده کنید و از این طریق رفتارهای صحیح را به فرزندتان آموزش دهید.
▪ نباید در حضور فرزندتان از دیگران بدگویی کرد و با الفاظ ناپسند در مورد آنها صحبت کرد. از عبارتهایی مثل «مردم چقدر احمقند» استفاده نشود. بلکه مردم را در ذهن فرزندتان ارزشمند و قابل احترام ترسیم کنید.
3- در کنار عشق و محبتی که به فرزندتان دارید نسبت به توقعات و درخواستهای غیرمنطقی و بیمورد او قاطع باشید و توجه بیش از اندازه نداشته باشید. وقتی کار پسندیدهای انجام میدهد بهاندازه لازم او را تحسین کنید، نه بیشتر و نه کمتر. همانطور که عدم تحسین و تشویق برای کودک خوب نیست، تحسین بیشازحد نیز تأثیر منفی دارد و ممکن است فرزندتان چنین برداشتی داشته باشد که باید بهگونهای متفاوت از دیگران با او برخورد شود و در برابر انتقاد شکننده بشود. تشویق نکردن و تشویق بیاندازه هردو آثار منفی دارد و میتواند زمینهساز خودشیفتگی در فرزند شود. همیشه اعتدال را در رفتار با فرزند نگه دارید.
موفق باشید.
عرض سلام مجدد
بازی کردن برای کودک یک نیاز مهم است. علاوه بر بازی در خانه و ارتباطی که با خانواده دارد، کودک نیاز به داشتن همبازی از خارج از منزل دارد. قرار گرفتن کودک در گروه همسالش در رشد شخصیت او بسیار اثرگذار است. همبازی مناسب شرایطی دارد:
1- همسن باشد. همبازی کودک شما باید همسن باشد. خصوصاً اینکه بزرگتر از فرزند شما نباشد. چون اگر بزرگتر باشد توانایی بیشتر و کارهای بیشتری میتواند انجام دهد و اعتمادبهنفس فرزند شما را پایین میآورد.
2- همجنس باشد. ممکن است همبازی غیر همجنس بهصورت موقت اشکالی نداشته باشد ولی بهصورت بلندمدت این ارتباط اشکالاتی را ایجاد میکند. زیرا در تربیت جنسیتی، روحیات و فعالیتهای هر جنس متفاوت است. پسرها باید پسرانه تربیت شوند و دخترها دخترانه. اینکه دخترهای همسایه شما نیز فرزند شما را بازی نمیدهند طبیعی است. کودکان از یکزمانی دوست دارند که با همجنس خود بازی کنند و غیر همجنس را مناسب بازی نمیدانند. این اتفاق از سن 8 سالگی بیشتر مشاهده میشود. در این شرایطی که فرمودید پسر شما بیشتر زمان خود را با شما میگذراند و کمتر با پدر خود ارتباط دارد؛ داشتن همبازی همجنس اهمیت بیشتری پیدا میکند.
3- از لحاظ فرهنگی و اعتقادی بین خانوادههای دو فرزند همخوانی وجود داشته باشد که اثر منفی بر فرزندتان نداشته باشد.
با لحاظ شرایط بالا اگر در دوستان و آشنایانتان کودکی وجود دارد، ارتباط و رفتوآمد خود را با ایشان بیشتر کنید. کانون مساجد، پارک محله میتواند در این زمینه به شما کمک کند. اما در ادامه نکاتی در مورد اعتمادبهنفس عرض میکنم.
1- گاهی مشاهده میشود که والدین مراقبت و کنترل زیادی بر فرزند اعمال میکنند. این رفتار باعث میشود که کودک در انجام کارها وابسته شود و اعتمادبهنفسش کاهش یابد. پس به این نکته توجه داشته باشید که مراقبت بیشازحد بر کوک نداشته باشید. او را زیاد امرونهی نکنید. اجازه دهید کاری که متناسب سنش است را خودش انجام دهد حتی اگر اشتباه انجام دهد. تا جایی که برایش ضرر نداشته باشد و به خود یا کسی آسیب نرسد آزادانه فعالیت کند و محیط را تجربه کند.
2- متناسب با سنش به او مسئولیت بدهید. در انجام کارهای خانه مثل خرید کردن به شما کمک کند.
3- از او نظرخواهی کنید. فضایی را فراهم کنید که در برخی امور بتواند نظرش را اعلام کند و در برخی اوقات مثلاً خرید لباس، رنگ یا نوعش تصمیم با او باشد که چه بپوشد.
4- برای بیان خواستههایش او را تشویق کنید که خودش انجام دهد. بگویید حواستان به او هست و دیگر بزرگ شدهای و مثل بابا خودت میتوانی کارت را انجام بدهی. مواردی که خودش انجام میدهد را توجه و تشویق کنید حتی اگر نتیجه نقص داشته باشد.
5- خواندن داستان برای تقویت مهارت کلامی و همچنین آموزش رفتارهای پسندیده بسیار خوب است.
6- جهت مطالعه بیشتر به لینکهای زیر مراجعه بفرمایید.
https://btid.org/fa/news/229985
https://btid.org/fa/news/18408
https://btid.org/fa/news/219656/%D8%B9%D8%B2%D8%AA-%D9%86%D9%81%D8%B3
https://btid.org/fa/news/218987/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%AF
https://btid.org/fa/news/189489
عنایت داشته باشید که تربیت امری تدریجی است و بهمرور نتیجه میدهد که نیاز به صبر و مداومت شما دارد. اگر نکته یا ابهامی داشتید مطرح بفرمایید.
موفق باشید.
با سلام و احترام
از حسن اعتماد شما به این مجموعه سپاسگزاریم وخداوند را شاکریم که توفیق همراهی با شما را داریم.
نگرانی شما بابت رفتار فرزندتان را متوجه شدم. اینکه برای رفع این دغدغه و اصلاح رفتار فرزندان پرسش میکنید و برای مواجهه صحیح با حرف زشت زدن کودکتان مشاوره میگیرید بسیار ارزشمند و انشاءالله مایه سعادت فرزندتان خواهد بود.
کودکان زیادی هستند که گاه و بیگاه از کلمات زشت استفاده میکنند اما علت این رفتار آنها یکسان نیست. پس ابتدا دقت کنید که ریشه این رفتار فرزندتان در چیست. برخی در هنگام عصبانیت فحش میدهند، برخی برای اعلام استقلال خودشان از این روش استفاده میکنند و برخی از این کار لذت میبرند و... . برای کنترل کاهش این رفتار نکاتی را خدمت شما عرض میکنم. امید است که برای شما مفید واقع شود.
1- بیش از حد به ناسزا گفتن واکنش نشان ندهید. توجه بیش از حد به این رفتار باعث میشود که کودک به این رفتار ترغیب شود و برای جلب توجه این کار را تکرار کند. به صورت جدی و قاطع بگویید که اصلاً دوست ندارید که او چنین کلماتی مناسب شخصیتش نیست را استفاده کند. توجه کنید که با شدت واکنش نشان ندهید. نه او به این رفتارش بخندید و نه او را بترسانید. فقط با قدرت و قاطعیت انتظارتان را از او اعلام کنید.
2- الگوی مناسبی باشید. کودکان از والدین خود تقلید و الگوبرداری میکنند. بنا بر این طوری رفتار کنید که از او انتظار دارید. اگر در اطرافیان فردی وجود دارد که ناسزا میگوید و تأثیر منفی بر کودکتان دارد، رف و آمد با او را محدود و مدیریت کنید. از برچسب زدن به فرزندتان بپرهیزید. زیرا با تکرار آن برچسب فرزندتان آن را باور میکند و هم یا میگیرد که دیگران را با برچسب صدا کند.
3- به فرزندتان توضیح دهید که اشکالی ندارد که در مواقعی عصبانی باشد؛ ولی حق ندارد که فحش بدهد. به او توضیح دهید که معنای فحش چیست و میتواند دیگران را ناراحت کند. بگویید که وقتی از کسی عصبانی هستی روش درست ای است که اعلام کنی عصبانی هستی نه اینکه ناسزا بگویی.
4- رفتار صحیح فرزندتان را تشویق و مورد توجه قرار دهید. به او نشان دهید وقتی مؤدبانه صحبت میکند چقدر از او راضی هستید. با تقویت رفتارهای درست بهمرور آنها را جایگزین رفتارهای غلط کنید.
5- اگر بعد از انجام موارد بالا هنوز از الفاظ رکیک استفاده میکند از تنبیههای تربیتی استفاده کنید. پیامدهایی برای آن قرار دهید و ازقبل به او اعلام کنید. باید بداند که در صورت استفاده از الفاظ ناجور با چه عواقبی روبرو میشود. از عواقبی مانند محرومیت موقت (اخراج) استفاده کنید. مثلاً یک اتاق که کدک از ماندن در آن تاق احساس ناراحتی کند و برایش خوشایند نباشد (محل خرج نباید تاریک و ترسناک باشد). همچنین میتوانید بهعنوان تنبیه برخی از امتیازها را از او بگیرید. بعضی از امتیازهایی که قبلاً به او دادهاید را از او بگیرید و فقط زمانی که رفتارش را درست کرد به او پس دهید.
نکات بالا را مورد توجه قرار دهید و از خداوند استعانت بگیرید. دقت کنید که اصلاح رفتار بهتدریج اتفاق میافتد و نیازمند صبر و جدیت شماست.
اگر ابهام یا نکتهای داشتید مطرح بفرمایید. موفق باشید.
با سلام و احترام
از حسن اعتماد شما و مطرح کردن سؤال خود با این مجموعه سپاسگزاریم.
اینکه برای تربیت صحیح و رفتار مناسب با فرزندتان در پی پرسش و مشاوره برآمدهاید بسیار ارزشمند است.
توضیح بفرمایید که علت احساس شما درمورد اعتماد به نفس پایین فرزندتان بابت چیست؟ فرزندتان چه رفتاری داشته است که چنین برداشتی را داشتهاید؟ لطفاً بهصورت جزئی توضیح بفرمایید.
در رابطه با زورگویی و رفتار پرخاشگرانه در ابتدا نیاز است ریشه این رفتار بررسی و کشف شود. اگر از خانواده و زندگی اطلاعات بیشتری میفرمودید همچون تعداد فرزندان، شاغل بودن شما، اینکه رفتار شما و همسرتان در خانه به چه صورت است، آیا محیط زندگی آرام است یا همراه با تنش؟ بهتر میتوانستیم بررسی داشته باشیم. کودکان رفتار اطرافیان به خصوص والدین را زیر نظر دارند. لازم نیست که زدن را از والدین ببینند تا یاد بگیرند بلکه گاهی با مشاهده اینکه یکی از اطرافیان هنگام عصبانیت با دست به میز بکوبد زدن را الگوبرداری میکند. ممکن است از دوستان همسن، فیلم یا بازی موبایل این رفتار را مشاهده کرده باشد. یکی دیگر از عواملی که میتواند در پرخاش کودک تأثیر داشته باشد جلب توجه فرزند است. کودکان نیاز دارند که دیده شوند و خود را در کانون توجه خانواده ببینند. اگر از راه درست این نیاز تأمین نشود روشهای دیگری همچون پرخاش را امتحان میکنند و اگر نتیجه مثبتی بگیرند آن را ادامه میدهند. گاهی برای ابراز قدرت این رفتار را دارند. اگر این پرخاشگری به صورت موقتی اتفاق افتاده و سابقه نداشته است میتواند بهخاطر ضعف بنیه و کم حوصلگی موقتی باشد که بررسی آن نیاز به مراجعه به پزشک دارد. عدم توانایی در بیان احساسات و ابراز صحیح هیجانات نیز میتواند اثرگذار باشد. همچنین نوع رفتار و تربیت والدین نیز در پرخاشگر شدن کودک مؤثر است. مثلاً امرونهی زیاد، تنبیه بدنی، پرخاش کلامی و سرزنش منجر به پرخاش کودک میشود. در ادامه نکاتی را برای کنترل و کاهش این رفتار عرض میکنم. توجه داشته باشید که تربیت و اصلاح رفتار امر تدریجی است و نیازمند زمان و صبر شما میباشد.
1- نیازهای منطقی فرزندتان را توجه کنید. عدم تأمین خواب و غذای کافی موجب کاهش آستانه تحمل کودک خواهد شد.
2- کودکان نباید بیکار باشند. برای اوقات بیکاری فرزندتان برنامهریزی کنید که مشغول فعالیت و بازی باشد.
3- تقویت رفتارهای مثبت. به رفتارهای منطقی و آرام کودکتان توجه کنید و تشویق کنید تا تقویت شود.
4- تماشای تلویزیون و بازی با گوشی موبایل را مدیریت کنید. بازیها و فیلمهای خشن را تماشا نکند و درکل استفاده از تلویزیون و موبایل در روز از یک ساعت بیشتر نشود.
5- روش صحیح بیان خواستهها را به فرزندتان آموزش دهید و نوع رفتار صحیح را به او بگویید تا کودک بداند والدین از او چه انتظاری دارند.
6- فضای خانه را از اضطراب و تنش دور نگه دارید و محیطی آرام در خانه فراهم کنید.
7- مسئله الگوبرداری کودک را مورد توجه قرار دهید و اگر در اطرافیان کسی رفتار پرخاشگرانهای دارد رفتوآمد با او را محدود کنید.
8- ممکن است وضعیت مزاجی و جسمی در این رفتار مؤثر باشد و موجب تقویت آن شود. برای بررسی این مورد خوب است به متخصص طب سنتی و پزشک اطفال مراجعه بفرمایید.
9- رفتار پرخاشگرانه و کتک زدن فرزندتان تا زمانی که آسیب به کسی نمیرساند را بیتوجه بگذارید و واکنشی نشان ندهید. نه خواستهاش را اجابت کنید و نه او را سرزنش و تنبیه کنید. مراقب باشید با دعوا با او برخورد نکنید؛ زیرا موجب میشود که کودک برای جلب توجه این رفتار را تکرار کند.
10- میتوانید جریمهای را برای رفتار غلط فرزندتان تعیین کنید و از قبل به او بیان کنید. مثلاً کودک بداند که اگر کتک زد با محدودیت نیمساعته از تماشای برنامه کودک مواجه خواهد شد. در این صورت کودک انتظار شما را میداند و عواقب انجام ندادن آن را نیز میداند. ممکن است با مقاومت کودکتان مواجه شوید ولی کوتاه نیایید.
11- زمینههای پرخاشگری و کجخلقی فرزندتان را شناسایی و از وقوع آن پیشگیری کنید.
این نکات را توجه داشته باشید و اگر ابهام و یا نکتهای داشتید مطرح بفرمایید.
موفق باشید.
صفحهها