مطالب دوستان سیلانی امین

با سلام و عرض ادب خدمت شما  همانگونه که فرمودید خداوند متعال ستار العیوب و پوشاننده گناهان است. این پوشانندگی اختصاصی به دنیا ندارد و پرودگار جهانیان در آخرت نیز به بنده مؤمن و توبه‌کار خود لطف می‌کند و عیب او را از دیگران، حتی پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله می‌پوشاند. در روایتی از رسول خدا می‌خوانیم: «سألت اللَّه أن يجعل حساب أمّتي إلىّ لئلّا تفتضح عند الامم، فأوحى اللَّه عزّ و جلّ إلىّ: يا محمّد بل أنا أحاسبهم فإن كان منهم زلّة سترتها عنك‏ لئلا تفتضح عندك»؛[نهج‌الفصاحه، ص۵۱۷] «از خدا خواستم كه حساب امت مرا به من واگذارد تا پيش امت‌هاى ديگر رسوا نشوند؛ پس خداى عز و جل به من وحى كرد اى محمد نه، بلكه من حسابشان را مي‌رسم و اگر گناهى از آنها سر زده از تو پوشيده مى‌‏دارم كه پيش تو نيز رسوا نشود». در روایت دیگری از امام صادق علیه‌السلام می‌خوانیم: «زمانى كه بنده توبه نصوح كند، خدا او را دوست مى‌دارد؛ پس عيوب او را در دنيا و آخرت مى‌پوشاند. راوى از امام مى‌پرسد: خدا چگونه مى‌پوشاند؟ امام مى‌فرمايند: خدا گناهان او را از ياد دو ملكى كه گناهان او را مى‌نويسند، مى‌برد و به اعضاء او وحى مى‌كند كه گناهان او را كتمان كنيد و وحى مى‌كند به اماكن زمين كه كتمان كنيد آنچه را كه از گناه در شما انجام مى‌داد، پس او خدا را ملاقات مى‌كند در حالى كه هيچ چيزى نيست كه بر گناه او شهادت دهد» \كافى، ج۲، ص۴۳۰ و ۴۳۱] رحمت خداوند متعال به این خلاصه نمی‌شود و گناهان شخص توبه‌کار را به حسنه تبدیل می‌نماید. مهربان‌ترین مهربانان در قرآن کریم می‌فرماید: «إِلَّا مَنْ تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُولَٰئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ ۗ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا»؛[فرقان: ۷۰] «مگر کسانی که توبه کنند و ایمان آورند و عمل صالح انجام دهند، که خداوند گناهان آنان را به حسنات مبدّل می‌کند؛ و خداوند همواره آمرزنده و مهربان بوده است!»

با سلام و عرض ادب خدمت شما همان‌گونه که می‌دانید برای قضاوت درباره آراء یک شخص، روشن‌ترین مسیر، بررسی کتاب‌ها و دستنوشته‌های اوست. اما این مسئله در مورد زکریای رازی دشوار است؛ زیرا ما به همه آثار او دسترسی نداریم و تنها ذکری برخی از مطالب آن در کتب دیگران آمده است. علاوه بر این برخی از آثار هستند که گرچه به زکریای رازی منتسبند اما در صحت این انتساب اشکالاتی وجود دارد و نمی‌توان نظری قطعی درباره آن صادر کرد. همین مسئله باعث شده است که درباره اعتقادات زکریای رازی میان محققان اختلاف باشد. کسانی که او را به انکار نبوت متهم می‌کنند، به کتابی از او درباره انکار نبوت، استناد می‌کنند. مدافعان رازی نیز با رد انتساب این آثار به او، احتمال می‌دهند او از شیعیان بوده و فرقه اسماعیلیه برای تخریب او، این آرا و آثار را به او نسبت داده تا از جایگاه او بکاهند.  مرحوم شهید مطهری در این باره می‌فرماید: «نظر به اینکه آن کتب در دست نیست، نمی‌توان اظهار نظر قطعی کرد؛ ولی از مجموع قرائن می‌توان به دست آورد که رازی منکر نبوات نبوده و با «متنبئین» (مدعیان دروغین نبوت) در ستیزه بوده است... بعید نیست همچنانکه بعضی گفته‌اند رازی تا حدودی طرز تفکر شیعی امامی داشته است و همه متفکرانی که این گونه طرز تفکر داشته‌اند، از طرف دشمنان شیعه امامیه متهم به کفر و زندقه می‌شدند».[شهید مطهری، مجموعه آثار، ج14، ص468 تا 470]

با عرض سلام و ادب خدمت شما از مهم‌ترین سؤال‌ها در بحث نظام سیاسی این است که این نظام سیاسی به چه دلیل اجازه حکمرانی دارد و مردم چرا باید از این نظام سیاسی و قوانین آن تبعیت کنند. آیا شخصی که در رأس جامعه قرار گرفته، حق حکمرانی بر مردم را دارد و مردم ملزم به اطاعت از او هستند یا خیر؟ اگر پاسخ به این سؤال مثبت باشد، حکومت شخص از مشروعیت برخوردار است و اگر پاسخ منفی باشد، حکومت او از مشروعیت برخوردار نیست و غاصبانه است. پس هنگامی‌که از مشروعیت حکومت فقیه سخن می‌گوییم، مراد این است که فقیه بنابر ادله عقلی و نقلی حق حکومت کردن دارد و مردم ملزم به اطاعت از او هستند. حال ممکن است در شرایطی مانند بسیاری از اعصار پیشین، فقیه نتواند حق خود را اعمال کند؛ اما در این شرایط نیز حق با اوست و کسانی که جایگاه او را تصدی کرده‌اند، غاصب هستند. منشأ مشروعیت در نظام‌های سیاسی مختلف متفاوت است؛ زور و غلبه، دیدگاه همگان و نظر اکثریت ازجمله این دیدگاه‌ها هستند. اما در فلسفه سیاسی اسلام، هیچ‌یک از این امور مشروعیت آور نیستند؛ بلکه مشروعیت امری الهی است. بر این اساس ازآنجاکه خداوند خالق انسان‌هاست و همه نیازهای انسان را همو تأمین می‌کند، اجازه حکمرانی نیز صرفاً برای خدا و کسی است که خدا او را برای حکومت برگزیند. بر این اساس پیامبر و ائمه علیهم‌السلام به‌عنوان برگزیدگان الهی حق حکومت دارند و بر اساس ادله نقلی و عقلی که در جای خود مفصل بیان شده است، در زمان غیبت ائمه، فقیه جامع‌الشرایط باذکاوت و کاردان، از حق حکومت برخوردار خواهد بود. برای مطالعه بیشتر در این زمینه می‌توانید به کتاب «حکیمانه‌ترین حکومت-کاوشی در نظریه ولایت‌فقیه» اثر آیت‌الله مصباح یزدی مراجعه نمایید. ایشان در توضیح معنای مشروعیت در فلسفه سیاسی می‌فرمایند: هرگاه در فلسفه سیاسی از مشروعیت حکومت سخن به‌میان می‌آید، مراد آن است که چه کسی حق دارد بر مسند حکومت بنشیند و اداره امور جامعه را در دست بگیرد. به‌عبارت‌دیگر، ملاک اینکه فرد یا گروهی در امور اجتماعی حق امرونهی کردن داشته باشند و مردم ملزم به اطاعت باشند، چیست؟ پس منظور ما از مشروعیت در اینجا «حقانیت» است؛ یعنی آیا آن شخص یا اشخاص، گذشته از اینکه ازنظر شخصیت حقیقی و رفتار فردی، شایسته و صالح و عادل هستند یا خیر، به‌لحاظ شخصیت حقوقی، برای حاکمیت و حکومت، ملاک و اعتبار لازم دارند یا خیر؟ همچنین، گذشته از اینکه قوانینی که وضع و اجرا می‌کنند، قوانینی خوب و عادلانه و براساس مصالح عمومی جامعه‌اند یا خیر، آیا اصولاً این شخص یا اشخاص حق داشته‌اند که عامل اجرای این قوانین باشند؟ بنابراین در بحث مشروعیت، پرسش این نیست که آیا قانون، خوب و کامل است و مصلحت جامعه را تأمین می‌کند یا خیر، بلکه سخن ناظر به مجری قانون است که به چه مجوزی حق اجرا دارد؟ همچنین در مشروعیت، بحث درباره کیفیت و چگونگی اجرای قانون نیست که آیا به‌فرض این قانونِ خوب و بی‌نقص، در مقام اجرا نیز خوب و بی‌نقص است یا اینکه مجریان، برای تحقق و اجرای آن، شایستگی و توان ندارند؟ برفرض که هم قانون و هم اجرای آن کاملاً خوب و بی‌عیب‌و‌نقص باشد، بحث دربارة خود مجری و مجریان است که براساس چه ضابطه‌ای بر این مسند تکیه زده‌اند.  مفهوم مقابل مشروعیت در اینجا مفهوم «غصب» است و منظور از حکومت نامشروع براساس این اصطلاح، حکومت غاصب است. بنابراین، براساس تعریف مشروعیت، که پیش‌تر به‌دست دادیم، می‌توان فرض کرد حکومتی درعین‌حال که رفتاری خوب و عادلانه‌ دارد، غاصب و نامشروع باشد؛ اما مراد از «مقبولیت»، که گاهی همراه با واژه مشروعیت به‌کار می‌رود، پذیرش مردمی است؛ یعنی اگر مردم به فرد یا گروهی برای حکومت تمایل نشان دهند و خواستار اِعمال حاکمیت آن فرد یا گروه باشند و در نتیجه، حکومتی براساس خواست و اراده مردم تشکیل شود، می‌گویند آن حکومت مقبولیت دارد و در غیر این صورت مقبول نیست. به‌عبارت‌دیگر، حاکمان و حکومت‌ها دو دسته‌اند: حاکمان و حکومت‌هایی که مردم و افراد جامعه، به‌رضا و رغبت، تن به حاکمیت و اعمال سلطه آنان می‌دهند و حاکمان و حکومت‌هایی که مردم و افراد جامعه، به‌اجبار و اکراه، از آنان اطاعت می‌کنند. بدیهی است ویژگی مقبولیت به دسته اول اختصاص دارد.

با سلام و عرض ادب خدمت شما کاربر محترم بی‌شک زمان و مکان مردن، در آسان جان دادن و سخت جان دادن میّت، تأثیر دارد و دلیل آن، مجموع روایاتی است که در کتاب‌های روایی آمده است، مثلا کسی که در شب و روز جمعه از دنیا برود، عذاب قبر از او برداشته می‌شود و یا با نشان شهدا وارد محشر می‌شود و...[من‌لایحضره‌الفقیه، ج1، ص138] بنابراین کسی که در شب قدر از دنیا برود، نیز شامل رحمت بی‌پایان الهی می‌شود؛ هرچند در این زمینه به خصوص شب قدر روایتی وجود ندارد، ولی کلیاتی وجود دارد که از آن چنین فهمیده می‌شود: امام محمدباقر علیه‌السلام فرمود: «عمل صالح در شب قدر از قبیل نماز و زکات و انواع کارهای خوب بهتر است از عمل در هزار ماهی که در آن لیلة القدر نباشد».[کافی، ج4، ص156] بنابراین با توجه به مردن در شب جمعه که شخص میّت در آن شب مورد رحمت بیشتر الهی قرار می‌گیرد و مجموع روایات در فضیلت و چندین برابر شدن اعمال در شب قدر، این‌طور فهمیده می‌شود که کسی که در این شب از دنیا برود، مورد رحمت الهی قرار خواهد گرفت؛ ولی چون روایات تصریح به مورد خاصی نکرده است، نمی‌توان در مورد چگونگی آن اظهار نظر کرد. نکته پایانی اینکه هر کسی در شب جمعه یا شب قدر از دنیا برود، مورد رحمت الهی قرار می‌گیرد؛ ولی این رحمت برای افراد مختلف، متفاوت است برخی تخفیف عذاب است و برخی دیگر ارتقای درجه و... . برای مطالعه بیشتر به لینک زیر مراجعه کنید. https://btid.org/fa/news/49250