ارتباط مشروعیت قانون حجاب و مخالفت امام حسین(ع) با یزید

11:01 - 1403/02/17

با توجه به بینش و نگاه الهی، قانون حجاب مشروعیت دارد؛ زیرا برآمده از متن شریعت اسلامی است. بینش بشری و تمدنی نیز قانون حجاب را مشروع می‌داند؛ زیرا اکثریت جامعه مسلمان ایران با آن موافق هستند، پس اقلیت اجازه مخالفت با آن را ندارد. رفتار و اعتراض امام حسین علیه‌السلام نیز در راستای مشروعیت بخشی به امت اسلام بود و نه مخالفت با قانون.

برخی روشن‌فکران مسلمان در مواجهه با قانون حجاب در ایران، این پرسش را مطرح می‌کنند که آیا به صرف اینکه حجاب به‌عنوان یک «قانون» در ایران شناخته می‌شود، کافی است تا همگان از آن تمکین کرده و آن را رعایت کنند و یا آنکه می‌توان این قانون را نادرست فرض کرد و در برابر آن ایستادگی و مخالفت کرد؟ این افراد که مخالف قانون حجاب هستند، برای تأیید ادعای خود، رفتار برخی افراد سرشناس در تاریخ را مثال می‌زنند که به‌عنوان معترض در برابر حکومت مرکزی، به قیام و اصلاح جامعه اقدام کردند، همانند امام حسین علیه‌السلام.

در پاسخ به این ادعا به چند نکته اشاره می‌شود:

1. روشن‌فکران خواسته یا ناخواسته چند مطلب را در این ادعای خود درآمیخته‌اند؛ برای مشروعیت بخشیدن به یک قانون، دو بینش و نگاه در میان انسان‌ها وجود دارد؛ بینش الهی و بینش بشری:

الف- در بینش الهی که دین اسلام آن را ترویج می‌کند، سخن از آن است که هیچ کسی جز خداوند، حق حاکمیت و قانون‌گذاری برای انسان‌ها ندارد. نمایندگان معصوم خدا نیز همان فرامین و قوانین الهی را به مردم ابلاغ می‌کنند.

بنابراین از این زاویه، «حجاب» که یک قانون برآمده از متن قرآن و سنت معصومان علیهم‌السلام است، مشروعیت کامل و بی‌چون‌وچرا دارد. هرکجا که اکثریت یک منطقه یا حکومت را مسلمانان تشکیل دادند،‌ بر آنها لازم است که این قانون الهی را اجرایی کنند، هرچند انسان‌ها دارای اراده و اختیار بوده و احتمال نادیده گرفتن قوانین الهی توسط مسلمانان وجود دارد.

ب- در بینش و نگاه بشری، مشروعیت هر قانون پس از غلبه اکثریت مردم در جامعه ایجاد می‌شود. مشروعیت به معنای لزوم پیروی از قانونی است که اکثریت آن را تصویب کرده و اجرای آن را برای جامعه الزامی می‌کنند. امروزه در جوامع به‌اصطلاح متمدن و مترقی، قوانین را کسانی تصویب می‌کنند که حکومت و اکثریت را در اختیار گرفته‌اند و در نتیجه مخالفان و اقلیت، چاره‌ای جز پذیرش ندارند.

از این زاویه نیز روشن‌فکران نباید نسبت به اجرایی شدن «قانون حجاب» ایرادی بگیرند؛ زیرا حتی اگر آن را نامشروع می‌دانند، فعلا اکثریت افراد در جامعه ایران را کسانی تشکیل داده که طرفدار این قانون بوده و خواستار اجرایی شدن آن می‌باشند. بنابراین تا وقتی اکثریت و غلبه با این گروه است، نباید از قانون سرپیچی کرد.

2. روشنفکران برای بررسی و تحلیل رفتار امام حسین علیه‌السلام نیز باید زاویه دید خود را مشخص کنند. اگر با بینش و نگاه اسلامی به حرکت امام حسین علیه‌السلام نگاه شود، بی‌تردید ایشان بیش از دیگران از شریعت اسلامی آگاه بودند و وظیفه خود دانستند که با حکومت بنی‌امیه بیعت نکنند.

اما اگر رفتار آن حضرت با بینش بشری و نگاه اکثریت در جامعه تحلیل شود، مخالفت امام حسین علیه‌السلام با حکومت مرکزی نادرست می‌باشد. اتفاقا یکی از بهانه‌های حکومت یزید برای تحریک مردم کوفه و شام آن بود که امام حسین علیه‌السلام را به‌عنوان یک «خارجی» و کسی که با اکثریت جامعه مخالفت کرده، معرفی کنند. اکثریتی که از تربیت‌یافتگان سقیفه و طرفداران بنی‌امیه بودند و اهل‌بیت علیهم‌السلام و شیعیان را در بیشترین فشار و تحریم قرار دادند.

بنابراین روشنفکران مسلمان راه درستی را برای مخالفت با قانون حجاب در پیش نگرفته‌اند و نقد به «مشروعیت» این قانون و مقایسه آن با رفتار اعتراضی امام حسین علیه‌السلام از هر زاویه دارای نقد‌های جدی می‌باشد.

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز:
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
4 + 3 =
*****