سومین نشست از سلسله نشست‌های «حجاب، مسؤولیت‌ها و اختیارات دولت اسلامی» با عنوان «نقد ادله الزام حکومتی حجاب» پنج‌شنبه، پنجم بهمن ماه در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم برگزار شد.
سومین نشست تخصصی هم‌اندیشی «حجاب، مسؤولیت‌ها و اختیارات دولت اسلامی» از سوی پژوهشکده فقه و حقوق پنجم بهمن‌‌ماه در سالن کنفرانس پژوهشگاه علوم وفرهنگ اسلامی برگزار شد.
در این نشست حجت‌الاسلام سید محمدعلی ایازی، قرآن پژوه حوزه علمیه قم به نقد ادله الزام حکومتی حجاب پرداخت و گفت: هیچ یک از فقیهان در اصل مسأله حجاب تردید نکرده‌اند و در زمان رضاشاه نخستین تشکیک در مسأله حجاب مطرح شد.
وی افزود: هیچ یک از فقیهان قائل به الزام حکومتی حجاب نبودند و در زمان پیامبر (ص) نیز الزامی برای رعایت حجاب نبود و حتی کنیزکان از رعایت حجاب منع می‌شدند.
کارشناس علوم اسلامی مهمترین آیه اثبات حجاب را آیه 34 سوره نور خواند و گفت: این آیه با تأکید بر مسأله نگاه بیان می‌کند که اگر مسأله حجاب حل شود، ولی نگاه‌ها فاسد باشد، مفاسد اجتماعی باقی خواهند ماند.
حجت‌الاسلام ایازی با اشاره به ادله قائلین به الزام حکومتی حجاب پس از پیروزی انقلاب اسلامی اظهار داشت: نخستین دلیل آنان سیره عقلا بر جلوگیری از اختلال نظام واستیفای مصالح است و از آنجا که عدم رعایت حجاب موجب اختلال در نظام اجتماعی است، الزام حکومتی آن توجیه می‌شود.
این استاد حوزه و دانشگاه گفت: شریعت به رعایت کامل حجاب و پوشاندن حتی یک تار مو امر کرده است درحالی که درآمدن یک تار مو در سیره عقلا موجب اختلال در نظام اجتماعی وتضعیف بنیان خانواده نیست. از سویی عقلا برای استیفای مسایل خود همیشه ازراه الزام وارد نمی‌شوند. از طرفی چنین سیره‌ای در زمان امامان (ع) وجود نداشته است که عدم ردع آن از سوی امام معصوم (ع) دال بر جواز آن باشد.
ویاطلاقات ادله احکام فردی و اجتماعی دین بر اجرا را دلیل دوم قائلین بهالزام حکومتی حجاب دانست و گفت: آنان معتقدند غرض خداوند از نزول احکام شرعی، عملی شدن در جامعه است. این سخن شایسته‌ای است؛ اما خداوند امر به الزام جامعه به انجام احکام الهی نمی‌کند اگر چه می‌خواهد مکلفین به تکالیف شرعی عمل کنند.
حجت‌الاسلام ایازی افزود: دلیل سوم قائلین به الزام حکومتی حجاب، ادله نهی از منکر است. آنان معتقدند از آنجا که یکی ازمراتب نهی از منکر، نهی عملی است، می‌توان حکومت را ملزم به اجرای حجاب درجامعه کرد در حالی که فقیهان در نهی از منکر عملی تشکیک و برخی آن را ردکرده‌اند.
کارشناس علوم اسلامی اظهار داشت: منکر به معنای چیزی است که ایجاد اضطراب می‌کند و اکثر مصادیق منکر در روایات درباره حقوق عامه جامعهاست در حالیکه حجاب از امور فردی است.
استاد حوزه و دانشگاه دلیل چهارم مدعیان الزام حکومتی حجاب را ادله وارده در موارد گوناگون در تعزیرات خاص خواند و افزود: از آنجا که امیرالمؤمنین (ع) در گناهانی خاص متخلفان راتعزیر کرده‌اند، از این روایات می‌خواهند برای الزام حکومتی حجاب استفاده کنند در حالی که این ادله با این مفاهیم چنین اطلاقی را ندارد و از سوییاین روایات ناظر بر حقوق اجتماعی است و از محل بحث خارج است.
حجت‌الاسلام ایازی اطلاقات تعزیر و حدود را از دیگر دلایل الزام حکومتی حجاب برشمرد و اطلاق این تعلیل ها را رد کرد.
وی افزود: اختیار ولی فقیه بر مجازات متخلفان توجیهی برای الزام حکومتی حجاب نیست، زیرا محدوده نفوذ ولایت او در امور اجتماعی است.
اینکارشناس علوم اسلامی اصل فقهی «کل من خالف الشرع فعلیه حد او تعزیر» را ازدیگر ادله قائلین به الزام حکومتی حجاب خواند و گفت: این دلیل، شهرتی دربین فقها ندارد و در صورت قبول شهرت، شهرت آن مدرکی است و از طرفی این اصل ناظر بر حقوق عامه جامعه است.