- مهاجرت نخبگان به عنوان یکی از چالش‌های پیش روی جمهوری اسلامی، از یک سو با برنامه ریزی دقیق و حمایت همه دستگاه‌های حکومتی از نخبگان و از سوی دیگر حفظ و تقویت احساس مسئولیت نخبگان در قبال کشور مرتفع خواهد شد.
مهاجرت به یکی از چالش‌های پیش روی نظام جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است. بخشی از نخبگان کشور با وعده‌های امید زندگی بهتر در خارج از کشور، اقدام به مهاجرت می‌کنند. در واقع از یک سوعدم توجه خاص مسئولین به نخبگان و نبود سازگار معین برای هدایت و سازماندهی نخبگان و از سوی دیگرالقاء ناامیدی و ناکارآمدی جمهوری اسلامی ایران از طرف معاندین و ایجاد زمینه‌های مهاجرت برای نخبگان از اصلی‌ترین عواملی است که موجب مهاجرت نخبگان به سایر کشورها شده است.
بر همین اساس مقام معظم رهبری خطاب به مسئولین و نخبگان می‌فرمایند :«هم مسئولان باید به وظایف خود درباره نخبگان عمل کنند، هم جوان نخبه باید در قبال مسائل کشور احساس مسئولیت کند و ضمن مبارزه با موانع و پذیرش برخی سختی‌های گاه اجتناب‌ناپذیر، اجازه ندهد نامهربانی‌هایی که در برخی دستگاهها به نخبگان می‌شود، او را از ادامه راه و تلاش و احساس مسئولیت باز دارد».[1] لذا برای جلوگیری از مهاجرت نخبگان اولا باید مسئولین نظام با برنامه ریزی دقیق و مدون و هدایت علمی نخبگان در عرصه‌های فن آوریهای مختلف مانع از بی‌انگیزگی و ناامیدی نخبگان کشور شوند و ثانیا نخبگان نیز باید با پذیرش برخی از سخت‌های اجتناب ناپذیر مانند محدودیت‌های تحریم‌ها و حفظ احساس مسئولیت در قبال مسائل کشور برای رشد و پیشرفت جمهوری اسلامی ایران تمام تلاش خود را انجام دهند.
علاوه بر این علل ذکر شده معاندین نظام نیز با القاء ناامیدی و ناکارآمدی نظام جمهوری اسلامی ایران و ایجاد انگیزه برای مهاجرت نخبگان به خارج ازکشور بخش دیگری از پازل مهاجرت را تکمیل کرده و با وعده‌های واهی حداقلی زمینه مهاجرت بسیاری از سرمایه کشور را به خارج فراهم کرده‌اند. لذا مقام معظم رهبری با اشاره به این جنگ نرم استعماری می‌فرمایند:«یک بخش مهم جنگ نرم استعمارگران هم امروز و هم همیشه که امروز هم هست، در گذشته هم بیشتر بوده، عبارت است از اینکه ملت را – حالا ملت ما را یا هر ملتی را که دارای استعداد است- از استعداد خودش غافل کنند، او را بی‌اعتنا کنند و آن استعداد را حتی به وضعی برسانند که خود او منکر این استعداد شود»[۲]. لذا رهبری انقلاب هم نخبگان را به ایفای نقش در عرصه توسعه و پیشرفت کشور فراخوانده و عرصه‌هایی، چون صنایع بزرگ کشور، هوش مصنوعی و آفرینش‌های علمی را مناسب حضور جامعه نخبگانی کشور دانستند؛ عرصه‌هایی که می‌تواند در پیوند با استعداد علمی جوانان نخبه نه تنها به حل مشکلات مردم و کشور و برآوردن نیازهای اقتصادی کمک کند، بلکه توسعه کشور را وارد مداری جدید کرده و جهش در توسعه و موقعیت راهبردی کشور را موجب شود.
پی‌نوشت:
۱- بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار نخبگان جوان و استعدادهای برتر علمی، ۲۶ /آبان/ ۱۴۰۰.
۲- همان.