ولایت فقاهت؛ از میرزای شیرازی تا آیت‌الله حائری

14:40 - 1401/06/12

آیت‌الله سید کاظم حائری به عنوان یکی از بانفوذترین مراجع عراق، که حتی شخص مقتدی صدر وی را مرجع تقلید خود خطاب می‌کرد، با انتشار بیانیه‌ای هوشمندانه توانست اغتشاشات و ناامنی‌های عراق را که در حال گسترش بود، مهار کند.

حفظ جان و عرض شیعه و جهان اسلام در دوران غیبت حضرت ولی‌عصر عجل‌الله‌ فرجه همواره بر عهده علما و مراجع بوده است؛ وظیفه‌ای که حقیقتا طی بیش از 10 قرن گذشته با عنایت حضرت صاحب‌الامرعلیه‌السلام به خوبی از پس آن برآمده‌اند و توانسته‌اند در بزنگاه‌های تاریخی عرصه را بر دشمنان تنگ کرده و نقشه‌هایشان را برملا و به نابودی بکشانند. برای نمونه می‌توان به جریان فتوای میرزای شیرازی از مراجع به تحریم تنباکو اشاره کرد. اهمیت این فتوا آنجا خود را نشان می‌دهد که چراییِ اعلام چنین فتوایی را مورد توجه قرار دهیم.

ناصرالدین شاه، طبق قولی که به حکومت انگلستان طی سفرش به اروپا داده بود، پس از بازگشت به ایران از تاجری انگلیسی به نام "ماژور تالبوت" دعوت کرد تا به ایران بیاید. تالبوت پس از ورود به تهران با کمک سفارت انگلیس و کارکنان آن متن امتیازنامه را تهیه کرده و نزد امین السلطان صدر اعظم فرستاد. به موجب این امتیاز، خرید و فروش کل توتون و تنباکوی ایران در داخل و خارج به مدت ۵۰ سال از تاریخ ۱۲۶۹ به ماژور تالبوت تبعه انگلیسی واگذار شد.

اعطای چنین امتیازی به یک فرد بیگانه خسارت‌های جبران ناپذیری به ملت ایران وارد می‌کرد؛ زیرا از یک سو به موجب این امتیاز، هیچکس حق خرید و فروش توتون و تنباکو و سیگار در ایران را مگر با اجازه صاحب شرکت نداشت و از سوی دیگر طبق فصل دهم، کشاورزان ایران متعهد بودند مقدار محصول خودشان را به نزدیک‌ترین مسئول شرکت اطلاع دهند و خودشان مستقلا حق فروش آن را نداشتند.

اما این فضاحت منحصر در این مسائل نبود. شرکت پس از تأسیس اداره مرکزی در تهران، چند هزار نفر از مردان و زنان انگلیسی را تحت پوشش شرکت "رژی" وارد ایران کرد و شروع به فعالیت‌های فرهنگی کرده و فرهنگ غرب را در ایران رواج می‌داد. استفاده از دختران برای افزایش فروش، تأسیس رقاص‌خانه و قمارخانه، فروش و مصرف مشروبات الکلی و… از جمله موارد اشاعه فرهنگ غربی در ایران به وسیله کارکنان شرکت "رژی" بود که زمینه‌های نهضت تحریم تنباکو را بیش از پیش آماده کرد. 

از طرفی حدود یک پنجم جمعیت ایران مخارج زندگی خود را از راه کشت و زرع توتون و تنباکو تأمین می‌کردند و از همین رو نمی‌توانستند در مقابل تسلط بیگانگان بر امرار معاش خود ساکت باشند.

مرحوم میرزا محمدحسن شیرازی که در آن زمان در سامرا به سر می‌برد، از طریق روحانیون و زائران و نامه‌ها و تلگراف‌هایی که از ایران به ایشان می‌رسید و به خصوص نامه سیدجمال‌الدین اسدآبادی، از زیان‌ها و خسارت‌های وارد شده به مردم ایران آگاه شده و با شناخت نقشه شوم دشمن، فتوای مشهور خود را در سال ۱۲۶۷ در رابطه با منع استعمال دخانیات به این شرح اعلام کرد: «بسم‌الله الرحمن الرحیم الیوم استعمال تنباکو و توتون بای نحو کان در حکم محاربه با امام زمان علیه‌السلام است. حرره الاقل محمدحسن الحسینی.‌» 

این فتوا گرچه ظاهرا علیه اعطای امتیاز انحصار توتون به انگلستان بود، اما در حقیقت برای مقابله با نفوذ فرهنگی غرب و نقشه شوم آنها برای نابودی فرهنگ ایرانی اسلامی صادر شد و توانست ملت مسلمان را حفظ کند.

این روزها پس از بیانیه مهم آیت‌الله سیدکاظم حائری حفظه‌الله یاد و خاطره میرزای شیرازی زنده شده است.

مراجع

مدت‌هاست که جریان صهیونیزم به فکر تجزیه عراق بود و حتی به طور رسمی نیز این تفکر را به زبان می‌رانند.(1)

در این میان ایجاد یک جنگ داخلی و تفرقه‌اندازی میان ملت عراق می‌تواند یک راهبرد اساسی برای رسیدن به این مهم باشد؛ اتفاقی که با تحرکات جریان صدر و مواضع عجیب و غریب او درحال شکل‌گیری بود.

مراجع

استعفای جریان صدر از مجلس در اعتراض به آنچه فساد در حکومت خوانده می‌شد، عدم هماهنگی و کنار نیامدن با سایر احزاب عراقی حتی شیعی برای تشکیل دولت جدید، موضع‌گیری‌های گاه و بیگاه او علیه جریان حشدالشعبی که بازوی قدرتمند عراق و مرجعیت علیه جریان داعش بود و سرانجام مواضع ضد ایرانی مقتدی صدر و طرفدارانش، همه و همه نشان می‌داد، او و جریانش به امید آمریکا برای پیشبرد اهدافش تبدیل گشته است.(2)

نباید فراموش کرد که روزی آمریکا با تحریک دولت عراق در صدد کشتن مقتدی صدر برآمده بود و با حمایت شخص آیت‌الله سیستانی و رهبرانقلاب بود که مقتدی صدر نجات یافته بود(3)

اتفاقات چند روز اخیر و تیتر "پایان عراق" در رسانه‌های غربی(4)، این مدعا را ثابت می‌کند که پازل جریان صهیونیزم برای تجزیه عراق از همین مسیر تکمیل می‌شود.

اتفاقاتی که در عراق با رهبری مقتدی صدر در حال وقوع بود، خطری جدی را متوجه شیعیان عراق و منطقه می‌ساخت؛ لذا آیت‌الله سید کاظم حائری به عنوان یکی از بانفوذترین مراجع عراق، که حتی شخص مقتدی صدر وی را مرجع تقلید خود خطاب می‌کرد، با انتشار بیانیه‌ای هوشمندانه توانست فرزند نامشروع تجزیه‌طلبی را که با پیوند جریان بعثی_صهیونیستی در حال شکل‌گیری بود در نطفه خفه کرده و بار دیگر هوشمندی مراجع شیعی را به رخ بکشد.

پی‌نوشت؛
1. https://b2n.ir/s43559 CNN
2. https://b2n.ir/e19002 foreignpolicy
3. شفقنا https://b2n.ir/a03773
4. https://b2n.ir/p02052  time

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز:
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
7 + 7 =
*****