رسول خدا (صلی الله علیه وآله) در حدیثی میفرماید: «هر که در میان سخن گفتن برادر مسلمان خود سخن بگوید، چنان است که خدشه و خراشی در روی وی وارد نموده است».[1] براساس این سخن، قطع کردن سخن دیگری میتواند تا بدین حد دردآور باشد و فرد مقابل را برنجاند. قطع کردن حرف دیگران از چند لحاظ موجب تخریب روابط بین فردی میشود: نخست، موجب میشود فرد احساس ناخوشایندی از برقراری ارتباط با ما داشته باشد و احساس کند که شنونده خوبی نبوده و برای وی احترام قائل نیستیم.. دوم، این کار موجب میشود سلسله گفتههای شخص به کلاف سردرگمی تبدیل شود و وی نتواند پیام اصلی خود را آنگونه که میخواست منتقل کند. ابراهیم بن عباس به نقل از امام رضا (علیه السلام) نقل میکند که ایشان برای حفظ احترام، هرگز حرف کسی را پیش از اتمام سخنش قطع نمیکرد.[2]
چنان که ملاحظه میشود چنین برخوردی نشانه احترام و بزرگداشت دیگران است، از آنجا که هر شخصی بنا بر فطرت وجودی خود خواهان حفظ شخصیت و احترام خویش از سوی دیگران است، اگر به هر طریقی این شاکلهي وجودی با بیتوجهی مواجه شود، به آسانی از آن نخواهد گذشت. سخن گفتن هنگام صحبت دیگری، در روابط بین فردی پیامدهای مختلفی بر جای خواهد گذاشت. از طرفی داشتن چنین مهارتی (قطع نکردن سخن طرف مقابل) موجب بهبود روابط با دیگران خواهد شد؛ چراکه فرد مقابل احساس میکند برای او ارزش و احترام قائل هستیم و سخنانش برای ما قابل توجه و سودمند است.
پی نوشت :
1. (مجلسی، 1385، ص 315).
2. {عاملی، ترجمه فارابی،1372،ص155)
خلاصه سخنرانی استاد شریفی در کنفرانس آیه های انتظار در تاریخ 92/10/9