از ویژگی‌های پدر و مادر در خانواده اسلامی احترام گذاشتن به فرزندان، ابراز محبت و مهربانی با آنان است.
فرزندان همانند دیگر انسان‌ها علاوه بر نیازهای جسمی، از لحاظ روحی و روانی نیز نیازهایی دارند که باید از سوی پدر، مادر و اعضای خانواده تامین گردد. یکی از مهم‌ترین چیزهایی که نیازهای روحی و روانی آن ها را فراهم می‌کند، احترام کردن و ابراز محبت و مهربانی ورزیدن به آنان است. همان طور که محروم شدن فرزندان از مهر و محبت والدین، سبب بروز عوارض و صدمات روحی روانی غیر قابل جبرانی خواهد شد، احساس کمبود عاطفی در فرزندان می‌تواند منشا بسیاری از ناهنجاری‌ها و انحراف‌های آنان و سبب جذب شیادان و منحرف شدن آن ها شود.
فرزندان در هر سنی که باشند، برای خود شخصیت و احترام قائل اند و دوست دارند به شخصیت آن ها احترام شود و مورد احترام و تکریم قرار گیرند؛ پس سزاوار است پدر و مادر به این گرایش فطری توجه کنند و روحیه آنان را با عزت نفس و اعتماد به نفس، تربیت و تحکیم نمایند. از جمله در مهمانی‌ها و دیدارهای خانوادگی و عمومی آنان را همانند دیگران گرامی بدارند و به شیوه خردمندانه تحسین کنند و از هرگونه تحقیر و تمسخر و به رخ کشیدن عیب‌ها و لغزش‌های فرزندان خود بپرهیزند و حتی در محیط خانه این نکته را فراموش نکنند.
روح کودک مثل گل بسیار ظریف و حساس است و ممکن است با کوچک‌ترین حال حرکت ناهنجار پژمرده شود. برخی والدین به غلط تصور می‌کنند که چون پدر مادر شده‌اند، حق هرگونه اعمال نظر سلطه جویانه را بر فرزندان خود دارند و می‌توانند با آنان هرگونه که بخواهند رفتار کنند، در صورتی که در این میان حد و مرزهای باریکی نهفته است و موازین شرعی، تربیتی و اخلاقی دقیقی وجود دارد که نشان می‌دهد اگر والدین حکومتی بر فرزندان خود دارند، حکومتی است که خیر و صلاح همه اعضای تحت پوشش آن را در بر می‌گیرد و چیزی جز حاکمیت عشق و محبت و معرفت و تربیت والای انسانی نیست.
از نظر اسلام، اظهار محبت و مهر ورزی باید از دوران کودکی آغاز و پایه‌ریزی شود. پیامبر اکرم(ص) می‌فرمایند: أَحِبُّو الصِّبْيانَ وَ ارْحَمُوهُم، کودکان را دوست بدارید و آنان را مورد لطف و رحمت قرار دهید.¹کودکان همواره باید احساس کنند که والدینشان آن ها را دوست دارند و حامی آن ها هستند. همین محبت و توجه، محیط روانی آرام و قابل اعتمادی را برای آن ها فراهم می‌کند که عامل عمده و موثری در رشد و تکامل عاطفی آنان می باشد. محبت و مهربانی در خانواده پایه اساسی پرورش صحیح عواطف کودکان است، و در پرتو آن می‌توان احساسات کودک را به خوبی هدایت نمود و او را به راه صحیح و مسیر سعادت بخش هدایت کرد. با بررسی واژه محبت در قرآن، در می‌یابیم که خود خداوند از عنصر محبت برای تحریک و تشویق جامعه انسانی به انجام کارهای نیک و شایسته و بازداشتن آن ها از بدی‌ها و انحراف‌ها استفاده کرده است.
در مسیر تربیت، عامل محبت، قوی‌ترین عنصر برای پذیرش و تحمل و تفاهم است. اگر در خانواده محبت متقابل حاکم شود و پدر و مادر بتوانند محیطی سرشار از مهر و عواطف به وجود آورند، راه تفاهم و همکاری برای فرزندان باز می‌شود و فرزندان پرورش یافته در چنین محیطی در عرصه‌های بزرگ اجتماع با مردم مهربان و رئوف خواهند بود. اما اگر فرزندان لذت محبت و احترام را در خانواده از سمت والدین نچشیده باشند، اساساً معنای محبت و مهرورزی را درک نخواهند کرد و اگر با آنان نامهربانی شود با خشونت و بی‌احترامی برخورد می‌کنند، آنان نیز با مردم همان گونه رفتار خواهند کرد.
١.محجة البيضاء.ج٢.ص٢٣٧