غالب مردم کشور ما به خدا و حقیقت روزی‌رسانی او اعتقاد دارند؛ اما عدم آشنایی آنها با قوانین روزی‌رسانی الهی، سبب عدم تمایل آنها به ازدواج و فرزندآوری بیشتر شده است. آشنایی و عمل به همه آموزه‌ها و دستورات اسلامی در دو سطح خانوادگی و اجتماعی، زمینه‌ساز تمایل بیشتر به ازدواج و فرزندآوری خواهد شد.
میل به فرزندآوری یکی از نیازهای طبیعی است که در وجود هر انسانی قرار دارد. اگر برای این میل طبیعی مانعی به وجود نیامده باشد هر انسانی دوست دارد فرزندانی داشته باشد که زندگی او را شیرین‌تر کرده و یادگاری برای او باشند؛ البته برای تولد هر فرزند لازم است زمینه‌های مختلف فکری، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی آن فراهم شود.
امنیت اقتصادی یکی از پیش‌شرط‌های مهم فرزندآوری است. بسیاری از والدین نسبت به تأمین آینده فرزندی که از آنها به دنیا می‌آید نگران هستند. حتی بعضی از والدین دوست دارند فرزندی که از آنها متولد می‌شود، احساس هیچ نوع کمبود نداشته و هر چه را که اراده می‌کند برایش فراهم سازند.
متأسفانه تغییر در سبک زندگی و رواج فرهنگ مصرف‌گرایی در افزایش توجه به موضوع اقتصاد تأثیر جدی گذاشته و سطح توقع افراد برای بهره‌مندی حداکثری از امکانات و وسائل زندگی را افزایش داده است؛ از سویی نیز سیاست‌های کنترل جمعیتی دهه هفتاد که با تأکید بر رفاه و اقتصاد به اجرا گذاشته شد، اجازه داشتن فرزند بیشتر را به ثروت بیشتر و رفاه حداکثری سپرد و فرزندپروری آسان و ساده‌زیستانه را به فرزندپروری سخت و پرهزینه تبدیل کرد.
در موضوع فرزندآوری لازم است میزان اهمیت و جایگاه واقعی مباحث اقتصادی سنجیده شود. یقیناً تلاش برای ایجاد امنیت اقتصادی و برطرف ساختن نگرانی نسبت به تأمین مایحتاج فرزند، امری مهم بوده و انجام این وظیفه بر دوش هریک از مسئولین و والدین است. امروزه یکی از عوامل مهم عدم تمایل به فرزندآوری و نیز افزایش سقط جنین در کشور، ترس از مشکلات اقتصادی است.
یکی از دلایلی که اعراب دوران جاهلی برای فرزندکشی بیان می‌کردند این بود که آنها نسبت به تأمین روزی فرزندان خود نگران بودند؛ لذا خداوند در آیاتی از قرآن این نگرانی را برطرف ساخت و خود را روزی رسان آنها و فرزندانشان معرفی کرد.[1] برخلاف نگرش بسیاری از افراد که فرزند زیاد را عامل افزایش فقر می‌دانند، امروزه اقتصاددان‌های بزرگ دنیا، جمعیت را عاملی برای رشد و توسعه و شکوفایی اقتصادی معرفی می‌کنند.[2]
سؤالی که در موضوع رابطه اقتصاد و فرزندآوری مطرح می‌شود این است که چرا با وجود اینکه بسیاری از مردم جامعه به خدا و روزی‌رسانی او اعتقاد دارند، در موضوع فرزندآوری نگران تأمین هزینه‌های او بوده و به خاطر آن از فرزندآوری و فراهم کردن مقدمات فرزندآوری که همان ازدواج جوانان است خودداری می‌کنند؟
در پاسخ به این سؤال باید گفت هر چند مردم و مسئولین سیاستگذار، با اصل روزی‌رسانی خداوند آشنا بوده و به آن معتقد هستند؛ اما با قواعد و قوانین روزی‌رسانی او آشنا نیستند. به عبارتی حقیقت اصل روزی‌رسانی خداوند به مردم گفته شده است؛ ولی راه و رسم روزی‌رسانی او، به آنها گفته نشده است. اگر آیات قرآن بر روزی‌رسانی خداوند تأکید کرده، دیگر آیات و روایات اسلامی به حقایقی دیگر به منظور بهره‌مندی درست از روزی توجه داده است. هر یک از دستورات دینی همچون رعایت تقوا، کاروتلاش، قناعت، ارزش و لزوم کسب روزی حلال، پرهیز از گناه و اسراف، زیاده خواهی و تجملگرایی و... در کنار توجه به حقیقت روزی‌رسانی خداوند، نقش مهمی در بهره‌مندی درست از روزی‌هایش دارد.
از این رو برای کاهش نگرانی مردم نسبت به مشکلات اقتصادی و نحوه صحیح مواجهه با آن، باید کار فرهنگی گسترده‌ای در دو سطح خرد و کلان صورت پذیرد. سیاست‌های کلان دولتی در موضوع اقتصاد نیز باید به گونهای باشد که از یکسو، امنیت اقتصادی مردم را تأمین کند و از سویی دیگر، تا جایی که امکان دارد هزینه‌های جدید و غیر ضروری را بر مردم تحمیل نکند. اگر مردم با شیوه روزی‌رسانی خداوند و دستوراتی که او برای بهره‌مندی صحیح، معتدلانه و معقول از امکانات دنیا بیان کرده آشنا شده و شیرینی اجرای همه جانبه آن را در زندگی خانوادگی و اجتماعی خود بچشند، آنگاه می‌پذیرند که نه تنها جایی برای نگرانی نسبت به موضوع معیشت خود و فرزندانشان باقی نمی‌ماند، بلکه حتی به داشتن فرزند بیشتر نیز تمایل پیدا خواهند کرد.
پی‌نوشت:
[1]. وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلَاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِيَّاكُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ كَانَ خِطْئًا كَبِيرً،اسرا:31.
[2]. سایت دفترمقام معظم رهبری، https://zaya.io/jqeeb