موقعیت‌ خوشایند و ناخوشایند زندگی

زندگی حامل اتفاقات خوشایند و ناخوشایند است. واکنش مناسب به این دو موقعیت نقش مهمی در روابط همسران دارند. 

١.شکر، واکنش مناسب به موقعیت خوشایند 
به طور طبیعی موقعیت خوشایند باید روابط مثبت میان همسران به وجود آورد و در مجموع احساس رضامندی و شادمانی آنان را افزایش دهد و احساس دلگرمی و امیدواری را در زندگی ایجاد کند، اما الزاماً این گونه نیست. متاسفانه گاه و شاید در بسیاری از مواقع همسران از زندگی خود ناراضی اند و معمولاً مردان را که مسئول تامین زندگی هستند، مقصر می‌دانند و در نتیجه ناراحتی‌ها و ناسازگاری‌ها شکل می‌گیرد و روابط آنان آسیب می‌بیند و دلسردی و ناامیدی به وجود می‌آید، حتی ممکن است زمینه طلاق عاطفی یا حقیقی به وجود آید.

آنچه که باعث به وجود آمدن این اتفاق می‌شود، غفلت از داشته‌های زندگی و ندیدن نکات مثبت آن و تمرکز بر نداشته‌ها و محرومیت‌هاست. اگر زندگی بر اساس معیارهای واقعی در دوران خوشایند باشد، ولی داشته‌های آن دیده نشود، اثر مورد انتظار آن تحقق نخواهد یافت. این امر موجب خشمگینی همسر و ناسپاسی او می‌ شود، در نتیجه روابط بین همسری به سردی و ناسازگاری پیش می‌رود. به خاطر تاثیر منفی، این نوع واکنش به شدت مورد نهی دین قرار گرفته است. رسول خدا(ص) فرمودند: خداوند به زنی که از شوهرش سپاس گزاری نمی‌کند، با آن که از شوهرش بی‌نیاز نیست، نگاه نمی‌کند.¹ 
جمله "من هیچ خیری از تو ندیدم" چیزی است که معمولاً مورد استفاده خانم‌ها قرار می‌گیرد. امام صادق(ع) به کار بردن این جمله را موجب نابودی عمل می‌دانند و می‌فرمایند: هر زنی که به شوهرش بگوید، من هرگز از روی تو خیری ندیده‌ام، اعمالش بر باد می‌رود.² 
بهترین واکنش به دوران خوشایند، سپاس گزاری از همسر است. اگر تلاش همسر مورد توجه قرار بگیرد و از او تشکر شود، روابط صمیمانه‌تری حاکم می‌شود و محبت و مودت میان همسران تحکیم می‌شود و میزان رضایت از زندگی افزایش می‌یابد.

۲.صبر، واکنش مناسب به موقعیت ناخوشایند
فوری‌ترین و شاید شایع‌ترین واکنش در برابر حوادث ناخوشایند، بی تابی کردن است. طبع اولیه انسان، این است که در برابر ناخوشایندی‌های زندگی، بی تابی کند. بی تابی کردن از موقعیت ناخوشایند و شرایط سخت ممکن است به روابط همسری کشیده شود و از آن جا که مرد معمولاً مسئول تامین زندگی است، ممکن است همسرش او را مقصر بداند و او را مورد خشم و غضب قرار دهد و زبان به شکایت و سرزنش باز کند. همین کار موجب برانگیخته شدن عواطف منفی شده و محبت و صمیمیت را از بین می‌برد. بی تابی کردن کوچک‌ترین تاثیری در بهبود وضعیت نخواهد داشت، واکنش صحیح و درست آن است که شرایط موجود را بهبود بخشید و اوضاع را کنترل کرد. به وسیله بی‌تابی آن چه که از دست رفته باز نمی‌گردد و آن چه به دست نیامده کسب نمی‌شود.

راه کاهش تنیدگی حاصل از سختی ها، صبر کردن است. صبر، نیرویی است که انسان را در برابر ناخوشایندی‌ها توانمند می‌کند. هر مشکل و مصیبتی به تناسب ناخشنودی‌اش روان انسان را در تنگنا قرار می‌دهد و موجب بروز فشار روانی می‌شود. اگر همسران در برابر این مشکلات توانمند و مقاوم نباشند و اختیار و تعادل خود را از دست دهند، دست به رفتارهایی می‌زنند که نه تنها به حل مشکل کمک نمی‌کند، بلکه بر اندازه رنج و درد اضافه می‌کند. اما همسرانی که توان تحمل سختی و مشکلات را دارند بر خود مسلط هستند و هنگام بروز مشکل به خوبی فکر می‌کنند و به موقع اقدام می‌کنند و از تحرکات زیان آورند آور پرهیز می‌کنند. آن ها می‌دانند که چگونه از فشارهای روانی کم کنند و راه مقابله صحیح و منطقی با آن را پیدا کنند. در نهایت تاب آوری و رضامندی در موقعیت‌های ناخوشایند زندگی اولاً، از گسترش بی‌جهت دامنه فشارهای روانی جلوگیری می‌کند. ثانیاً، به روابط همسران آسیب نمی‌زند و ثالثاً، آنان را برای مقابله خردمندانه با مشکل و حل آن آماده می‌کند از این رو صمیمیت و موفقیت خانواده تضمین می شود.

۱.المستدرک علی الصحیحین.ج۴.ص۱۹۳
۲.من لایحضره الفقیه.ج۳.ص۴۴۰