سودان یکی از کشورهایی است که با دنباله روی جاهلانه از سیاست‌های اشتباه، هفت سال پیش، روابط خود را با ایران قطع کرد؛ اما امروز با عیان شدن ضعف اسرائیل و اقتدار ایران در منطقه، مانند بسیاری از کشورهای عربی به دنبال بازگشت آبرومندانه برای از سرگیری رابطه با ایران است.
پس از اینکه عربستان سعودی در سال 2015 روابط خود را پس از حمله به سفارت عربستان در تهران و سرکنسولگری این کشور در مشهد در دی ماه 1394 قطع و تمام کارکنان سفارت ایران در عربستان را اخراج نمود، سودان نیز در حمایت از عربستان، روابط خود را با ایران قطع و رایزنان فرهنگی ایران در سودان را اخراج کرد؛ اما خبر روز دوشنبه 17 مهرماه مبنی بر از سرگیری روابط دیپلماتیک سودان و ایران، نشانگر پشیمانی این کشور از قطع رابطه با ایران است.....
این کشور که چوب سیاست‌های متغیر و آنی خود را می‌خورد، با نگاه به ثروت کشورهای عربی همچون عربستان و بحرین، در سیاست‌های خود دچار خطاهای راهبردی شده و مردم کشورش را از منافع رابطه با کشور با ثبات و مقتدری همچون ایران محروم می‌کند. شواهد نشان می‌دهد که این کشور نیاز شدیدی برای برقراری روابط با ایران دارد؛ ولی خود را در چاه حمایت از سیاست‌های مقطعی و سطحی دیگر کشورها مانند عربستان انداخته و تنها برای خود زحمت بیشتری ایجاد کرده است.
سودان یکی از کشورهای فقیر است که علاوه بر عدم برخورداری از زیرساخت‌های مناسب، درگیر منازعات داخلی و سیاسی است؛ از این رو کمتر کشوری حاضر به سرمایه‌گذاری در این کشور است. به عبارتی، کشور سودان در ابعاد مختلف سیاسی، امنیتی، اقتصادی، فرهنگی و زیربنایی نیازمند توانمندی‌های دیگر کشورها است که ایران در طول سال‌های گذشته و در چارچوب منافع متقابل، خدمات زیادی در تمام این ابعاد به سودان ارائه کرده بود. اکنون نیز قدرت ایران به قدری است که می‌تواند با کمک نیروهای مهندسی خود، زیرساخت‌های زیادی را برای توسعه و پیشرفت سودان ایجاد کند. بر همین اساس می‌توان گفت نیاز سودان به ایران، بیشتر از نیاز ایران به سودان است.
همزمان با قطع روابط سودان با ایران پیش‌بینی می‌شد که این کشور روزی پشیمان شده و منتظر فرصتی برای بازگشت آبرومندانه برای از سرگیری روابط خود با ایران باشد. پس از گذشت هفت سال قطع روابط دیپلماتیک سودان و ایران، این پیش‌بینی درست از آب درآمد. پس از سرگیری روابط ایران و عربستان که در بهار امسال و پس از پنج دور گفت‌وگو در عراق و سه دور گفت‌وگو در عمان و سرانجام در پکن حاصل شد، بسیاری از کشورهای عربی که به دلیل حمایت از عربستان سعودی روابط خود را با ایران قطع کرده بودند، روابط خود را به مسیر اصلی بازگردانده و برای برقراری مجدد تعاملات سیاسی اظهار تمایل و اشتیاق کردند. سودان نیز یکی از کشورهایی است که تلاش کرد تا با استفاده از این فرصت، خطای گذشته خود را به شکلی آبرومندانه جبران کرده و روابطش با ایران را از سربگیرد.[1]
سودان در موضوع برخورد با مسأله فلسطین نیز کورکورانه دنباله رو دیگر کشورهای عربی است. پس از اینکه در تاریخ ۲۵ شهریور ۱۳۹۹، دو کشور عربی امارات و بحرین با دلالی "دونالد ترامپ" رییس پیشین جمهور آمریکا با رژیم صهیونیستی سازش کردند، سودان نیز همراه با مراکش، به این روند پیوستند.[2]
در این روزها و همزمان با حمله نیروهای مقاومت به اسرائیل و آشکار شدن ضعف و ناتوانی این رژیم، کشورهایی همچون عربستان که میل به قمار بر سر اسرائیل داشتند، بر حمایت از مردم فلسطین و گروه‌های مقاومت مصمم شده و از این حمله حمایت کردند. سودان نیز به دنباله‌روی از عربستان، به عدم قابلیت اعتماد به اسرائیل پی برده و در مقابل به توانایی و تأثیرگذاری نیروهای مقاومت و در رأس آن ایران، ایمان بیشتری آورد. از این رو طبیعی است که آنها برای احیای رابطه با ایران، مشتاقانه در صف باشند.
امید می‌رود بازگشت کشورهایی همچون عربستان و سودان برای شروع رابطه با ایران، درس عبرتی برای دیگر کشورهای عربی باشد که همچنان در پیوستن به ایران دچار تردید هستند. شایسته است که آنها با اقدامی دوراندایشانه و قبل از اینکه شاهد زوال رژیم غاصب صهیونیستی و اقتدار بیش از پیش ایران باشند، زمینه گسترش روابط عمیق‌تر و آبرومندانه‌‌ای را با ایران فراهم کنند.
پی‌نوشت:
[1]. فارس، B2n.ir/h49444
[2]. مرکز اطلاع رسانی فلسطین، B2n.ir/t32545.