رهروان ولایت ـ پدر و مادر درکم کنید.
من هم آدم هستم. من هم در این خانواده زندگی میکنم و برای خودم نظری دارم. چرا به نظر من توجه نمیکنید و خواسته مرا نادیده میگیرید؟ اینها سوالاتی است که هرچه سن فرزند شما بالاتر میرود و از کودکی به دوران نوجوانی و اوئل جوانی میرسد برای یک فرزند ممکن است اتفاق بیافتد؛ سوالاتی که گاهی آنها را بروز میدهد و گاهی هم ممکن است فرصت ابراز آن، به هر دلیل برایش فراهم نشود.
تربیت فرزند مسئله بسیار حساسی است؛ خصوصا در دوران نوجوانی که نوجوان خصلتهای ویژهایی پیدا میکند اگر والدین در برخوردهای خود با نوجوانشان رعایت این خصوصیات را نکنند ممکن است آسیبهای اساسی به فرزندشان در این دوره وارد شود.
در این مقاله بیشتر از آنکه بخواهیم روشهایی را به والدین پیشنهاد کنیم تا با فرزند خود، برخورد مناسبی داشته باشند، دنبال این هستیم که راهکارهایی را ارائه دهیم تا یک نوجوان در فضای درونی خانه بتواند بیشترین اعتماد را از طرف والدین خود کسب نماید و تنشهایی که ناشی از اختلاف سلیه و شنیدن نه، از جانب والدین میباشد را به حداقل خود برساند.
درست است که اختلافاتی که بین والدین و فرزندانشان وجود دارد به عوامل مختلفی بستگی دارد و مختص یک طرف نیست و این دو طرف هستند که باید بکوشند تا با رفتارهایی مناسب بیشترین نقش را در حل این مسئله داشته باشند ولی، به عنوان این که یک طرف مسئله به دست خودِ نوجوان است میتوان راهکارهای عملی را پیشنهاد کرد تا لااقل اگر نشود کل مشکل را حل کرد ولی به بخش قابل توجهی از آن سر و سامان داد.
توصیه های بسیار حساس و کاربردی به فرزندان، در بحث حل اختلافات بین والدین با فرزندان:
1. ذهنیتتان را نسبت به والدین خود درست کنید.
پدر و مادر شما هر حرفی هم که بزنند، از سر دلسوزی و خیرخواهیست؛ پس قبل از هر عکس العملی خوب به این مسئله بیاندیشید که کسی که از سر عشق و محبت، نسبت به شما مخالفتی را ابراز میکند با کسی که از سر دشمنی و عناد این مخالفت را ابراز میدارد قطعا خیلی تفاوت دارد.
2. آرامش خود را حفظ کنید چرا که آرامش برای دو طرف اعتمادساز است.
یکی از ذهنیتهایی که والدین نسبت به فرزند خود، خصوصا در دوران نوجوانی دارند این است که ،تصمیمات فرزندانشان را احساسی و فاقد منطق درست میدانند و عدم اعتمادشان ناشی از این مسئله است؛ حال به خاطر همین یک مسئله حساس، سعی کنید در صحبتهایتان هر اتفاقی که افتاد آرامش خود را از دست ندهید که رمز حل مشکلات شما در حفظ آرامش است.
3. برای حرفهایتان استدلال داشته باشید و آن استدلالها را هم در سینه خود نگه ندارید و آن را بازگو کنید.
حرف بزنید و حرف بزنید و حرف بزنید (البته با حفظ همان آرامشی که گفته شد)چرا که به دفات زیاد، همین حرف نزدنها وفضاهای قهرآمیز بین والدین و فرزندان بوده، که نه تنها مشکلی را حل نکرده، بلکه به مشکلات هم افزوده است. والدین در تصمیماتی که فرزندشان در زندگی میگیرد به دلیل همان علقههای شدیدی که بین آنها و فرزندشان وجود دارد، دوست دارند ورود فرزندشان در هر کاری با پختگی کامل همراه باشد و حرف زدن شما علاوه بر این که فضا را شفاف میکند برای والدینتان نسبت به شما، حس اعتماد و پختگی را به وجود میآورد.
4. استفاده از واسطههایی که والدین قبولشان دارند.
گاهی اوقات خود فرد علیرغم درست بودن تصمیماتش توانای این را ندارد که برای والدین خود استدلال محکم و قانع کنندهایی بیاورد؛ در اینجاست که از افراد موجه، که در نزد پدر و مادر هم مورد قبول و احترام هستند، برای پیشبرد هدفتان کمک بگیرید .این کار هم به نوعی به درست کردن اعتماد در ذهن پدر و مادر نسب به فرزند خود، کمک بسیاری میکند.
5. تا پدر و مادر را راضی نکردهاید دست به کار نشوید.
رضایت پدر و مادر خیر و برکت زندگی فرزندان میباشد و نبودش هم بالطبع خیر و برکت را از زندگی دنیوی و اخروی فرزند میبرد؛ چه بسیار روایاتی که ما را به جلب رضایت والدین دعوت کرده است که از جمله این روایات روایت نبی مکرم اسلام صلیاللهعلیهوآلهو سلم میباشد که فرمودند:"دعاءُ الوالدِ لولدِهِ کدُعاءِ النَّبِی لاُمَّتِهِ.دعایی که پدر برای فرزند میکند، همانند دعایی است که پیامبری برای امّت خود مینماید."[1] گاهی یک دعای خیر پدر و مادر کافیاست که فرزند یک شبه راه صدساله را بپیماید و این چیزی است غیر قابل انکار و در اینباره داستانهای زیادی داریم که قصد طولانی کردن کلام را ندارم.
6. تا میتوانید در رعایت حقوق والدین و احترام به آنها کوشا باشید.
این توصیه قطعی، در جای جای قرآنکریم با تعبیر "احسان به والدین" آمده است که میفرماید:«...وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا .و به پدر و مادر خود نیکی کنید»[2] و با پشتوانه همین احترام و رعایت حقوق والدین است که فرزند میتواند اعتماد پدر و مادر خویش را به دست بیاورد و آنها را در تصمیماتی که برای آینده خود میخواهد بگیرد با خود همراه سازد.
------------------------------------------
پینوشتها:
[1.] نهج الفصاحه، ح 1565
[2.] بقره،83 و نساء،63 و انعام،151 و اسراء،23 و...