رهروان ولایت ـ مادرشوهر بنده، خیلی از گذشته و اذیت و آزارهایی که در گذشته از مادرشوهرش دیده بود، تعریف می‌کند. این صحبتها تاثیر زیادی روی همسر من گذاشته است؛ به طوری که او به من می‌گوید: «ماشین لباسشویی لازم نیست؛ چون مامان من با دست لباس می‌شوره» یا «تنها بیرون نرو؛ چون مامان من اجازه نداشته تنها بیرون بره!!!» و...
از طرفی همسر من، شرایط کودکی خوبی نداشته و در یک محیط پر از جنگ و جدال بزرگ شده و به این خاطر، خیلی عصبی است. کافی است که پدر و مادرش باهم بحث کنند، آن وقت دیگر نمی‌توان او را کنترل کرد. من هم با خانواده‌اش خیلی صحبت کردم، تا استرس به همسرم وارد نکنند، امّا اصلا به حرف من اهمیت نمی‌دهند. مادرشوهرم مدام به همسرم می‌گوید: «من بخاطر تو این زندگی را تحمل کردم و گرنه طلاق می‌گرفتم» و این جملات باعث می‌شود که همسرم دچار عذاب وجدان شود و دست به محبت‌های افراطی در رابطه با مادرش بزند و همیشه کارها و رفتارهای مرا با مادرش مقایسه می‌کند.
این رفتارها و صحبتها باعث شده، روابط ما بسیار سرد شود. من نزدیک 2 سال است که تلاش کردم تا این مسائل را حل کنم، ولی ...
پاسخ سوال:
با سلام، ابتدا از اینکه ما را به عنوان راهنمای خود انتخاب کرده‌اید، تشکر می‌کنم و امیدوارم هر چه زودتر مشکل شما حل شود.
این حس عاطفی مادرشوهرتان نسبت به همسرتان تاحد زیادی، ناشی از محبت و علاقه‌ای است که مادرشوهرتان نسبت به فرزندشان دارند و از طرفی؛ وقتی حس عاطفی بین دو نفر بیشتر شود، ناخواسته رفتار و کردارهای همدیگر را (حتی اگر نادرست باشد) تایید می‌کنند. همچنین اگر تنشی در زندگی یکی از این طرفین به وجود بیاید باز هم ناخواسته زندگی طرف دیگر را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.
پس باید توجّه داشته باشید که این رابطه‌ای که بین همسرشما و مادرایشان وجود دارد، صرفا یک رابطه عاطفی است که هر گونه مقابله در مورد این رابطه، از جانب شما، وضع را خرابتر خواهد کرد و جایگاه خود را در نزد همسر و خانواده ایشان متزلزل خواهید کرد و به نتیجه دلخواه خود که همان صمیمیت و گرمی بین خود و همسرتان است، نخواهید رسید.
لذا به جای اینکه ذهن خودتان را درگیر رابطه همسرتان با مادرشان کنید، خودتان را معطوف این مسأله کنید که چگونه می‌توانید رابطه خود را با همسرتان بهبود دهید به طوریکه از هر دو از زندگی زناشویی لذت ببرید.
برای این منظور، باید یک سیاست رفتاری خاصی را بکار گیرید؛ توجّه داشته باشید که حضور و وجود مادرشوهرتان می‌تواند یک فرصت مناسبی برای بهبود روابط شما با همسرتان باشد.(مطمئنا هر چقدر رابطه شما با مادرهمسرتان توأم با احترام باشد و همچون مادر خود به ایشان احترام بگذارید، رابطه شما و همسرتان نیز بهتر خواهد شد.) پس با دوری از هر گونه تنش با خانواده همسرتان، سعی کنید رابطه احترام آمیز خود را با آنها حفظ کنید و چه بسا گسترش دهید. البته باید به اندازه‌ای باشد که مورد سوءاستفاده نیز قرار نگیرید.
بنابراین با آگاهی از این حس عاطفی، سعی کنید رابطه خود با مادرشوهرتان را به تدریج بهتر کنید. مطمئنا نوع روابط شما با مادرشوهرتان در زندگی زناشویی شما با همسرتان تاثیرگذار خواهد بود. از این رو می‌توانید در مناسبتهای خاص، با یک هدیه دادن به مادرشوهرتان، رابطه‌تان را بهبود دهید.
البته همانطور که بعضی از دوستان هم اشاره کرده‌اند، همیشه محبت کردن، نتیجه نمی‌دهد؛ برای همین باید بهبودی روابط شما با مادرشوهرتان یک روند تدریجی و گام به گام باشد؛ به طوریکه ادامه این روند باعث شود که هر دو طرف به یک رابطه خوب برسند و گرنه اگر روند محبت کردن و احترام، تنها یک طرفه باشد، دراینصورت امکان به نتیجه رسیدن کمی سخت خواهد شد؛ زیرا برای تغییر نگرش و رفتار طرف مقابل، صبر و تحمل بیشتری نیاز است.
ولی با این وجود، فرد باید مراقب باشد که مورد سوءاستفاده قرار نگیرد. بنابراین نیاز به یک سیاست رفتاری خاصی است که لازمه‌اش صبر و تحمل و تدبیر است و نباید با عجله واکنش نشان داد. حتی اگر طرف مقابل توهین کرد، فرد از این نکته غافل نشود که هدف اولیه‌اش، بهبودی روابطش با همسرش می‌باشد، چه بسا همسر با دیدن رفتارهای متناقض و مغرضانه خانواده خود پی به اشتباه بودن رفتارهای خانواده خود ببرد و در نهایت منجر به تغییر نگرش او نسبت به زندگی‌اش بشود.
هرگاه روابط شما با خانواده همسرتان بهبود پیدا کند، مسلما خانواده همسرتان هم بیشتر به حرفهای شما اهمیت خواهند داد و در نتیجه با بیان کردن شرایط روحی و روانی همسرتان به خانواده ایشان، باعث می‌شود که آنها شرایط همسرتان را در نظر بگیرند و موقعیت او درک کنند.
امّا راهکارهایی برای بهتر شدن روابط شما با همسرتان:
- سعی کنید در زمانی که همسرتان به نوعی حال مساعدی دارد پیش او بروید و با او درد دل کنید و به او احترام بگذارید و تا می‌توانید روابطتان را میان همدیگر بهبود دهید هرچند که ممکن است گاهی همسرتان باب میل شما رفتار نکند، ولی شما سعی کنید به خاطر زندگیتان و برای حفظ آن و برای بهتر شدن، صبر و تحمل خود را بالا ببرید و از هیچ کوششی برای بهتر شدن روابطتان دریغ نکنید.
- هیچگاه نسبت به خانواده همسرتان نزد ایشان و دیگران بدگویی نکنید که به شدت روابط شما را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
- اگر گاهی همسرتان، شما را با مادرش مقایسه می‌کند، شما حساسیتی نشان ندهید و سعی کنید رضایت او را بدست بیاورید؛ زیرا حساسیت ایجاد کردن شما باعث می‌شود که او نیز نسبت به رفتارهای شما حساستر شود و بیشتر شما را با مادرش مقایسه کند، ولی واکنش منفی نشان ندادن از جانب شما باعث می‌شود که به تدریج کمتر این رفتار را انجام دهد.
- سعی کنید با ایجاد فضای آرام در خانه، با همسرتان درد دل کنید و در مورد مشکلات بوجود آمده با همسرتان گفتگو کنید. مسلما گفتگو و کمک خواستن از همسرتان بهترین راهکار برای دلسردی شما نسبت به همسرتان است.
- از انتقاد كردن زياد به او اجتناب كنيد و اجازه دهيد خودش به اشتباهاتش پى ببرد، خيلى از كارها به مرور زمان حل مى‌شود.
- برای تغییر نگرش همسرتان نسبت به زندگی، باید اول خودتان را تغییر بدهید و از هر لحاظی که می‌توانید؛ چه از جهت کلامی، عاطفی، جنسی، لمسی، شنوایی به همسرتان اهمیت بدهید. مطمئنا هرچقدر که به همسرتان اهمیت بدهید باعث می‌شود که او هم به شما اهمیت بدهد.
- گاهی در خلوت خود با همسرتان، احساسات او را برانگیزانید و به او اظهار محبت کنید و به او قدرت بدهید؛ مثلا به او بگویید که خوشحالم که تو را دارم، به تو افتخار می‌کنم و ... هرچقدر که به او قدرت بدهید، مسلما به شما احساس علقه بیشتری خواهد کرد.
- سعی کنید در هنگام ارتباط با همسرتان در محیط خانه، از جهات مختلف؛ بصری، سمعی و لمسی از همدیگر لذت ببرید.
- سعی کنید زمانی که همسرتان نزد شماست، میل جنسی و عاطفی همدیگر را ارضا کنید(بد نیست گاهی خود شما پیش قدم شوید و همسرتان را در این رابطه به وجد بیاورید تا او نیز تمایل بیشتری به ارتباط با شما داشته باشد.)
- می‌توانید هر از گاهی به مناسبتی به همسرتان هدیه بدهید. پیغمبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در حدیثی در این باره فرمود: «تَهادَوا تحابُّوا فَانَّ الهَدیَّةَ تَذهَبُ بِالضَّغائِن؛ هدیه دهید و به یکدیگر محبت کنید چرا که هدیه کینه‌ها را از دل می‌برد.»[1]
امّا یک نکته در خصوص انتخاب هدیه عرض کنم؛ برای انتخاب کردن هدیه، باید چند چیز را در نظر بگیریم تا از دادن هدیه به همسرمان نتیجه خوبی[که همان بهبود روابط است] بگیریم. لذا 1. باید روحیات کسی را که قصد داریم به او هدیه بدهیم درنظر بگیریم و ببینیم او از چه چیزی خوشش می‌آید یا به چه چیزی نیازمند است. 2. نسبت به چه زمانی حساس است، برخی نسبت به زمان تولدشان برخی نسبت به زمان روز پدر برخی نسبت به روز عید حساس هستند و یا... که می‌توان گفت همان زمانی که فرد بدان حساس است، زمان مناسبی می‌تواند برای هدیه دادن باشد.
نکته بعدی؛ آنچه که از اهمیت بیشتری برخوردار است نحوه هدیه دادن است، بدین معنی؛ زمانی که هدیه را تهیه کرده‌اید سعی کنید این هدیه را با کلام و عبارت محبت آمیز و دلشین همراه کنید؛ چون تاثیرگذاری آن دوچندان خواهد شد.
خلاصه اینکه هر چند هدیه دادن مهم است؛ ولی زبان هدیه (نحوه دادن هدیه) از زمان آن، بیشتر اهمیت دارد و می‌توان با نوشته‌ای کوتاه یا حرف محبت‌آمیز محبت بین خود و همسرتان را ارتقا دهید.
با آرزوی موفقیت
منبع:
[1]. وسائل الشیعه/ ج7/ ص289
لینک گفتگوی آزاد پست در بخش انجمن: تاثیر مادرشوهرم بر زندگی ما