رهروان ولایت ـ کشاورزی در استان کرمان به عنوان محور توسعه در نظر گرفته شده است جدا از اینکه انتخاب محور توسعه با توجه به خشکسالی در پهناورترین استان کرمان صحیح بوده است یا خیر اما بسیاری از زیر ساختهای اقتصادی استان طی سالهای متوالی برمبنای کشاورزی شکل گرفته و در این میان تولید خرما در کرمان از جایگاه خاصی برخوردار است.
بنا به اعلام جهاد کشاورزی کرمان، این استان نخستین استان از نظر بیشترین میزان سطح زیر کشت نخلستانها و سومین استان از نظر تولید خرما است در این استان ارقام مختلف خرما تولید می شود و این استان به خصوص در بم مهمترین قطب تولید خرمای مضافی محسوب می شود که با کیفیت‌ترین خرمای موجود در خاورمیانه است.
بیشترین میزان نخلستانهای کرمان در شرق و جنوب کرمان قرار گرفته اند اما در شرق استان کرمان اقتصاد شهرستان‌های بم، ریگان، فهرج، بروات و نرماشیر برپایه تولید خرما می‌چرخد در واقع اقتصاد این شهرستانها تک قطبی است و مردم این شهرها عادت کرده اند که در طول سال در نخلستانهای خود کار کنند و در نهایت چرخ زندگی خود را با فروش خرما بچرخانند.
اقتصاد تک بعدی شرق کرمان در معرض خطر جدی قرار دارد
اما به گفته نماینده مردم شرق استان کرمان خشکیدگی خوشه های خرما و بعضا عدم فروش رفتن خرما در این شهرستانها به یکی از مشکلات موجود در این مناطق تبدیل شده است.
حجت الاسلام موسی غضنفرآبادی در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: همه ساله تنها چند روز مانده به برداشت محصول خرمای شرق کرمان بخش قابل توجهی از محصول به یکباره بر روی خوشه های نخلها خشک می شوند و از دست کشاورزان هیچ کاری برنمی‌آید.
وی گفت: تغییرات اقلیمی و گرم شدن ناگهانی هوا بعضا دلیل اصلی بروز این پدیده است که طی سالهای اخیر بروز کرده است.
وی افزود: این مسئله خسارات زیادی را به مردم محروم منطقه تحمیل می کند و با توجه به تک قطبی بودن اقتصاد منطقه اقتصاد خانوارها مورد صدمه قرار می گیرد.
نماینده مردم شرق استان کرمان خواستار توجه مسئولان برای حل این مشکل شد و گفت: از سوی دیگر آفت زنجره خرما و همچنین فروش نرفتن خرما از جمله مشکلاتی است که اقتصاد این منطقه را تهدید می‌کند.
این روزها در حالی به فصل برداشت محصول در شهرستان‌های مختلف استان نزدیک می شویم که عملا برداشت ارقام زودرس آغاز شده است و در همین شرایط اخبار نگران کننده ای به گوش می رسد.
از سویی، مسئولان جهاد کشاورزی جنوب کرمان از نزدیک شدن آفت سوسک سرخرطومی حنایی در جنوب کرمان خبر می‌دهند و از سوی دیگر هواشناسی کرمان از گرم شدن ناگهانی هوا و وزش بادهای داغ در شرق کرمان خبر می‌دهند.
کشاورزان احتیاط کنند
کارشناس کشاورزی مرکز هواشناسی استان کرمان در گفتگو با خبرنگار مهر در این خصوص به کشاورزان هشدار داد و گفت: با بررسی نقشه های هواشناسی در شرق استان کرمان مشخص می شود که طی روزهای آینده شاهد گرم شدن دمای هوا در شرق کرمان خواهیم بود.
مریم سلاجقه افزود: شرایط روزهای آینده امکان خشکیدگی خوشه های خرما را در شرق کرمان افزایش می دهد و از کشاورزان می خواهیم با مشورت با کارشناسان کشاورزی تدابیر لازم برای جلوگیری از نابودی محصول را به کار گیرند.
اقلیم شرق کرمان در سالهای اخیر تغییر کرده است
وی تصریح کرد: طی سالهای اخیر مطالعات گسترده ای در خصوص دلایل خشکیدگی خوشه‌های خرما انجام شده است و شخصا نیز در این خصوص تحقیقاتی را انجام داده ام اما هنوز نمی‌توان دلیل اصلی این پدیده نوظهور را مشخص کرد.
وی گفت: آنچه که مشخص است با بررسی بلند مدت وضعیت دمای هوای شرق استان کرمان اینگونه برداشت می‌شود که شاهد تغییر اقلیم در شرق استان کرمان هستیم در واقع روزهای گرم در طول سال افزایش یافته اند و همچنین میزان دمای هوا نیز افزایش یافته که موجب از دست رفتن رطوبت و خشک شدن ناگهانی خوشه های خرما می شود.
وی افزود: در این پدیده در چند ساعت خوشه های خرما در حالیکه تنها چند روز به برداشت مانده است خشک می شوند و تا کنون نیز راهکار نهایی برای حل این مشکل تشخیص داده نشده است.
سلاجقه افزود: با این وجود راهکارهایی از سوی کارشناسان در نظر گرفته شده است و توصیه می کنیم که این راهکارها دنبال شوند.
بیمه همه خسارتها را پوشش نمی‌دهد
سرپرست فرمانداری ریگان در گفتگو با مهر در این خصوص اظهارداشت: سالانه در ریگان 35 هزار تن محصول خرما برداشت می شود که بخش قابل توجهی از محصول نیز از دست می رود.
منصور حسین‌پور افزود: گرمای بیش از حد هوا و وزش بادهای داغ و گرد و خاک بخش قابل توجهی از محصول را خشک کرده است و شاهد گسترش خسارات هستیم.
وی تصریح کرد: ما از کشاورزان می خواهیم محصولات کشاورزی به ویژه خرما که محصول اصلی ریگان است را بیمه کنند هر چند که بیمه هم کل خسارتها را جبران نمی کند.
سرپرست فرمانداری ریگان ادامه داد: به کشاورزان توصیه می کنیم با توجه به خشکسالی شدید و گرمای هوا و تغییر شرایط آب و هوایی الگوی کشت را تغییر دهند و محصولاتی را کشت کنند که کمترین خسارات و بیشترین سود را داشته باشند.
پدیده خشکیدگی خوشه‌های خرما در حال گسترش است
مدیرجهاد کشاورزی ریگان نیز به خبرنگار مهر اظهارداشت: دمای هوای سال جاری ریگان به صورت بی‌سابقه گرم شده و فصل گرما نیز افزوده شده است و همین امر عارضه خشکیدگی خوشه های خرما را تشدید کرده است.
موسی جلالی افزود: نشانه ها خشکیدگی هم اکنون در نخلستانها دیده می شود و هر روز بر ابعاد این عارضه افزوده می شود و این محصول دیگر حتی قابلیت تبدیل شدن به غذای دام را هم ندارد در صورتیکه این محصول مضافتی است و از با کیفیت‌ترین محصول خرمای کشور به شمار می‌رود.
وی تصریح کرد: خشکیدگی خوشه خرما در حال گسترش است و هر روز گزارشهای جدیدی به دست کارشناسان جهاد کشاورزی می‌رسد.
جلالی گفت: کارشناسان با توجه به تحقیقات مراکز پژوهشی آخرین دستاوردها را برای مبارزه با خشکیدگی خوشه‌های خرما به کشاورزان ارائه می‌دهند اما میزان گرمای هوا بسیار بیشتر از حد تصور است و محصول خسارت جدی دیده است.
وی گفت: کشاورزان خسارت دیده باید به صندوق بیمه محصولات کشاورزی مراجعه و فرم مورد نظر را پر کنند تا کارشناسان در اسرع وقت از نخلستانهای آنها بازدید و خسارت را محاسبه کنند.
این پدیده که از ریگان آغاز شده رفته رفته در نخلستانهای فهرج، بم ، بروات و نرماشیر نیز در حال گسترش یافتن است.
در این میان تهدیدی دیگر نیز نخلستانهای استان کرمان را جنوب استان تهدید می‌کند و آن شیوع آفتی جدید و غیر قابل کنترل به نام سوسک چوبخوار یا همان سوسک سرخرطومی حنایی است طبق آخرین گزارشها این آفت به نزدیکترین فاصله خود به نخلستانهای جنوب کرمان رسیده شده است این خبر را مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی جنوب استان کرمان تائید می کند و به خبرنگار مهر می‌گوید: این آفت خسارات بسیار بالایی به نخلستانها می زند و در حال حاضر در روستاهای هم مرز سیستان و بلوچستان و کرمان دیده شده است و نگران هستیم که به نخلستانهای کرمان برسد.
آفت جدید در راه نخلستانهای کرمان
محمدرضا احمدی به خبرنگار مهر گفت: کشاورزان باید در این خصوص بسیار هوشیار باشند و در صورت مشاهده این آفت بلافاصله کارشناسان را در جریان قرار دهند.
وی چرخه تولید مثل این آفت را 16 نسل در یک دوره بیان کرد و گفت: این آفت روزانه 300 تخم می گذارد و به سرعت شیوع پیدا می کند.
وی ادامه داد: در صورت شیوع این آفت به تهدیدی جدی برای نخلستانهای استان کرمان تبدیل می شود.
این مسئول گفت: اعتبارات ما برای مقابله با این آفت خطرناک بسیار ناچیز است و تاکنون مکاتبات بسیاری را با وزراتخانه در راستای ارائه راهکار مهار این آفت انجام شده است و از استانهای هم جوار هم خواسته ایم تدابیر لازم را برای مهار این آفت انجام دهند زیرا استان کرمان قطب اصلی تولید خرما است و در صورت بروز این آفت شاهد خسارات هنگفتی به اقتصاد منطقه خواهیم بود.
منبع : مهر