چکیده: آمادگی برای ظهور، یکی از امور بسیار مهمی است که در عصر غیبت باید به آن توجه جدی نمود. در این میان تهذیب نفس و کسب فضایل اخلاقی شرط ورود در جمله یاران امام زمان (علیه السلام) معرفی شده است.
ایام میلاد عصارۀ خلقت، ذخیره همه ادیان آسمانی، عالم به همه تعالیم پیامبران خدا، زینت آسمان و زمین، حجة الله، وجه الله، نور الله، منجی بشریت از ظلم و گمراهی، معصوم چهاردهم، امام دوازدهم، اباصالح المهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) فرا می‌رسد و شیعیان و ارادتمندان، به یمین قدوم آن حضرت، غرق در شادی و سرور می‌گردند.
آمادگی برای ظهور، از امور بسیار مهمی است که در عصر غیبت باید به آن توجه جدی نمود، تا در صورت تحقق قیام، بتوان از یاران و اصحاب خاص حضرت بود. گاها سوال می‌شود که چه کنیم تا از زمره یارن و اصحاب امام زمان (علیه السلام) قرار بگیریم؟
پاسخ این سوال را در تهذیب نفس و کسب فضایل اخلاقی می‌توان جستجو نمود که امام صادق (علیه السلام) در این رابطه می فرمایند: «مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْيَنْتَظِرْ وَ لْيَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ فَإِنْ مَاتَ وَ قَامَ الْقَائِمُ بَعْدَهُ كَانَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ أَدْرَكَهُ فَجِدُّوا وَ انْتَظِرُوا هَنِيئاً لَكُمْ أَيَّتُهَا الْعِصَابَةُ الْمَرْحُومَةُ [1] كسى كه دوست دارد از اصحاب (حضرت) قائم (ارواحنا فداه) باشد، بايد منتظر ظهور باشد و به ورع و اخلاق نيكو رفتار كند در حالى كه در صراط انتظار گام برمى دارد، پس در اين حالت اگر مرگ او فرا رسد و (حضرت) قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بعد از او قيام كنند، پاداش او همانند كسى است كه آن بزرگوار را درك مى نمايد. پس كوشش كنيد و منتظر باشيد. گوارا باد بر شما اى گروهى كه مورد رحمت خداوند هستيد».
تهذیب نفس و کسب فضایل اخلاقی یعنی در مسیر رضایت الهی گام برداشتن، مخصوصا جایی که انسان بین دو راهی قرار می گیرد. زیرا هر از چند گاهی حوادث و اتفاقاتی پیش می‌آید که انسان میان رضایت خالق و خلق مردد می‌شود و نهایتا باید یکی را انتخاب نماید. در اینجا منتظر واقعی مسیری را انتخاب می کند که رضايت خدا در آن قرار دارد، حتی وقتي که با این انتخاب، آدمی مورد خشم مردم و دیگران واقع شود، و شکی نیست که رضایت خدا را بر خشم مردم ترجیح دادن، سعادت دنیوی و اخروی انسان را تضمین خواهد نمود. امام حسین (علیه السلام) در این رابطه می‌فرمایند:
«مَنْ طَلَبَ رِضَى اللهِ بِسَخَطِ النّاسِ كَفاهُ الله اُمُورَ النّاسِ، وَ مَنْ طَلَبَ رِضَى النّاسِ بِسَخَطِ اللهِ وَ كَّلَهُ اللهُ إلَى النّاسِ [2] هركس خوشنودى خداوند را ـ در أمور زندگى ـ طلب نمايد گر چه همه افراد از او رنجيده شوند، خداوند مهمّات و مشكلات او را كفايت خواهد نمود و كسى كه رضايت و خوشنودى مردم را طالب گردد گر چه مورد خشم و غضب پروردگار باشد، خداوند امور اين شخص را به مردم واگذار مى كند».
مصداق بارز این بیان شریف را می‌توان در مورد حضرت یوسف (علیه السلام) تطبیق داد که با وجود اصرارهای زلیخا، و دام‌‌هایی که برای او چید، ولی یوسف (علیه السلام) رضایت خالق را بر رضایت مخلوقی چون زلیخا ترجیح داد و هفت سال زندان را به جان خرید ولی کاری که بر خلاف رضایت خالق باشد را مرتکب نشد. خدا هم به مقتضی اسم شریف «الجبار» جبران نمود و او را از سیاه چال زندان بر اریکه قدرت مصر و عزیزی آن رسانید.
یا دیگرانی چون شیخ رجبعلی خیاط، ابن سیرین، شهید برونسی که یوسفی مشرب عمل نمودند و از دام چنین گناهی فرار نمودند و خدا هم جبران نمود و آنان را به مقامات عالیه رساند و جزو اولیای الهی خویش قرار داد.
اما در این میان افراد ضعيف النفسی هستند که برای فرار از مشکلات ناشی از اين امر و در امان ماندن از خشم نامقدس دیگران، و برای جلب نظر مردم، پا روی احکام دین و شریعت می‌گذارند، و بر خلاف وظیفه انسانی و خلاف خواسته خدا عمل می نمایند.
در هر صورت امام صادق (علیه السلام) برای قلب های تپینده ظهور و این که جزو یاران حضرت باشیم، تهذیب نفس و دوری گزیدن از گناهان و اعمال ناشایست، را به عنوان یکی از عوامل این عرصه معرفی می‌نمایند.
برای مطالعه بیشتر
پایگاه اطلاع رسانی ایت الله امامی کاشانی
................................................................
پی‌نوشت:
[1]. ابن أبي زينب، محمد بن ابراهيم، الغيبة (للنعماني)، ص 200، ناشر: نشر صدوق، تهران،1397 ق.
[2]. ابن بابويه، محمد بن على، الأمالي (للصدوق)، ص201، چاپ: تهران،1376 ش.
[3]. مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار (ط- بيروت)، ج44، ص383، ناشر: دار إحياء التراث العربي، چاپ: بيروت،1403 ق.