زبان دَرکش ای مرد بسیار دان ، که فردا قلم نیست بر بی زبان
شما در دادگاه هر حرفی نمی زنید . حساب شده حرف می زنید . چون می بینید افرادی نشسته اند و می نویسند . الان تصویربرداری هم می کنند . این ها برعلیه شما سند می شود و باید آنها را ثابت کنید .
در بنگاه هم که قراردادی می نویسید ، روی کلمه به کلمه اش تامل می کنید . گاهی مشاور میگیرد و با حقوقدان مشورت می کنید . این عالم در نگاه قرآن مثل یک دادگاه است . مثل یک بنگاه معاملاتی است . یعنی کلمه به کلمه ای که ما می گوییم ، می نویسند .
قرآن می گوید : ما می نویسم و نسخه برداری می کنیم . شما حرف نمی زنید مگر اینکه دو نفر آنها را می نویسند . اگر کسی این ها را بفهمد ، سعدی می شود و می گوید : تو که سطح اطلاعات و معلوماتت بالا است ، باید خاموش باشی و کم حرف بزنید .
آنهایی که کم می دانند ، اصلا نباید لب باز کنند . علامه طباطبایی بسیار دان بود و وقتی کنارش می نشستی ، حرف نمی زد . عده ای پیش ایشان رفتند که از صحبت های ایشان استفاده کنند و ایشان سکوت کردند . آنها گفتند ما آمده ایم از صحبت های شما استفاده کنیم . ایشان گفتند : اینکه می گویند حرف حساب دو کلمه است اشتباه است . حرف حساب یک کلمه است و آن را شما به من بزنید .
قرآن هم می گوید : من یک سخن با شما دارم . ما کم دان هستیم و از آن طرف بسیار گو هستیم . طرف در باره موضوع اطلاعات چندانی ندارد ولی ساعتها حرف می زنیم . کسی می تواند یک ساعت حرف بزند که هفتاد ساعت مطالعه بکند .
کیومرث صابری گفته بود که ناصر خسرو چهل سال دنیا را زیر پا گذاشت ، چهل صفحه سفرنامه نوشت . فلانی یک هفته به ینگه دنیا رفته و یکسال است که در روزنامه اطلاعات پاورقی می نویسد . ما یک ساعت مطالعه نمی کنیم و ساعتها صحبت می کنیم و بخاطر همین است که صحبت ها خاصیت ندارد . اگر صحبت ها خاصیت داشت ، الان جامعه باید خیلی متحول میشد . تحول ایجاد نمی شود . چون پشت این ها مطالعه نیست . تحقیق و تامل و تفکر نیست .
یک شیشه عطر از عصاره بسیار زیادی گل درست شده است و وقتی یک قطره می زنید ، اطراف را عطرآگین میکند . ما کی می توانیم اطرافمان را عطرآگین کنیم ؟ وقتی که ساعتها مطالعه کرده باشیم . این صحبت تاثیر گذار است . سعدی هم همین را میگوید . بعضی ها می گویند : ما زیاد حرف می زنیم زیرا اسلام زیاد حرف دارد . این یک نقص است . زیرا اگر یک دکتر به بیمارش دارو زیاد بدهد ، یعنی پزشک ماهری نیست .
بعضی ها برعکس فکر می کنند . دکتر باید بیماری شما را علت یابی کند و دارو بدهد . اسلام طبیب است و دارو زیادی نمی دهد . اسلام طبیب حاذقی است .حرف زیادی ندارد . پس چرا ما را به سکوت دعوت میکنند ؟ چون ما برای گفتن خیلی حرف نداریم .
سعدی میگوید : اگر تو بی زبان باشی ، فردا خیلی با تو کار ندارند . با کسانی کار دارند که زیاد حرف می زنند ، نقل مجلس میشوند و روابط عمومی قوی دارند ، اینها فردا بیچاره هستند . چون اینها حرف زده اند و باید تک تک حرفها را جواب بدهند . ولی کسی که بی زبان است ، مشکلش کمتر است در حالیکه الان او را محکوم می کنند و میگویند : طرف خُل است و روابط عمومی اش ضعیف است و افسرده است . اگر اینها را تحمل بکند و خودش را همرنگ دیگران نکند ، فردا مشکلات او خیلی کمتر است .
منبع: سایت شبکه سه برنامه سمت خدا پاسخگوئی حجةالاسلام والمسلمین رنجبر