ائمه بقیع

این قبرهایی را که ویران خراب است / نه قبر قلب ماست زیر آفتاب است / این خاک،خاک چار مرد آسمان است / چون قبر مادر قبر اینان هم نهان است

باید اینجا حرم درست کنند / چهار تا مثل هم درست کنند / با امام حسن سزاوار است / چند باب الکرم درست کنند / با طلا دور مرقد سجاد / بیتی از محتشم درست کنند / به تولای باقر و صادق / صحن دارالقلم درست کنند

در این مقاله ابتدا به ماجرای تخریب های اول بقیع و  بازسازی بقیع در فاصله دو تخریب و توصیف حرم ائمه مدفون  در بقیع در تعدادی از سفرنامه‌هایی که پیش از تخریب  دوم نگاشته شده است، پرداخته‌ایم و  پس از مرور تخریب دوم  بقیع، واکنش ایران به آن  به ویژه نقش خاندان هویدا در آن را بر اساس اسناد تاریخی، بررسی کرده‌ایم. روش این مقاله نقلی ـ تاریخی و متکی به منابع کتابخانه‌ای است.

وهابیون در راستای زدودن آثار اسلامی برخی آثار تاریخی را، که یادآور حوادث دوره تاریخی خود هستند، مانند کوچه بنی‌هاشم، شعب ابی‌طالب و محل واقعه غدیر غم کاملاً محو کرده‌اند.

شاید صدها تن از بزرگان اهل بیت و فرزندان و نوادگانش در قبرستان بقیع آرمیده باشند. اکنون در این مقاله به معرفی اجمالی حدود پنجاه نفر از علویان مدفون در بقیع در قرن های مختلف، به ترتیب تاریخ وفات، می‌پردازیم. شناخت مدفونان بقیع، راهگشای تحلیل‌های پسینی درباره گونه‌شناسی مدفونان و جایگاه بقیع در باور گرایش‌های مختلف اسلامی در طول تاریخ و آداب و رسوم مرتبط با آنان در زیارت بقیع است.

ائمه بقیع، عنوانی برای چهار تن از امامان شیعه که مزار آنان در قبرستان بقیع در مدینه است. این امامان عبارتند از: امام حسن مجتبی(ع)، امام سجاد(ع)، امام محمد باقر(ع)، و امام جعفر صادق(ع). مزار آنان در گذشته، بارگاه و بقعه‌ای در کنار سایر بقعه‌های بقیع داشته که در ۱۳۴۴ق در جریان تخریب بقیع توسط وهابیان، از بین رفته است.

«نخستین تخریب قبور مطهر ائمه‌ بقیع به دست وهابیون سعودی در سال ۱۲۲۰ هجری یعنی زمان سقوط دولت اول سعودی‌ها توسط حکومت عثمانی روی‌ داد، پس از این واقعه‌ تاریخی - اسلامی با سرمایه‌گذاری مسلمانان شیعه و به‌ کار بردن امکانات ویژه‌ای، مرقدهای تخریب‌ شده به زیباترین شکل بازسازی‌ شد و با ساخت گنبد و مسجد، بقیع به یکی از زیباترین مرقدهای زیارتی و در واقع مکان زیارتی - سیاحتی مسلمانان تبدیل‌ شد.»

مهمترین دفن شدگان بقیع از دیدگاه شیعیان، چهار تن از امامان معصوم هستند که در کنار یکدیگر به خاک سپرده شده‏ اند.

شهر یثرب همزمان با هجرت پیامبر رحمت به مدینه النبی مشهور شد و از آن زمان تا کنون در شمار یکی از مهم‌ترین شهرهای مذهبی جهان قرار گرفته است. قبرستان قدیمی این شهر نیز از همان زمان به شهرت رسید و قبور افراد متعددی از خاندان پیامبر را در خود جای داد.

بقیع بافضیلت‌ترین قبرستان مدینه است. با هجرت پیامبر به مدینه و گسترش این شهر، تعیین قبرستانی برای دفن اموات مسلمانان ضرورت یافت. از این رو، پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بقیع را که در فاصله‌ای‌ اندک از مسجد نبوی و در مسیر باب جبرئیل مسجد قرار داشت برگزید.

بَقیع یا بهشت بقیع (به عربی: جنت‌البقیع)، آرامگاهی در شهر مدینه، عربستان است. عده بسیاری از اهل‌بیت و صحابه پیامبر اسلام(صلوات الله علیه) از جمله چهار تن از امامان شیعه (امام دوم،چهارم،پنجم و ششم)در این مکان مدفون هستند.

آخر یه روز شیعه برات حرم میسازه / حرم برای تو شَه کرم میسازه / آخر برات یه گنبد طلا میسازیم / شبیه گنبد امام رضا میسازیم