انسان مؤمن و متخلق به اخلاق اسلامی؛ علاوه بر معرفت نسبت به امام زمان علیه‌السلام، باید موانع دیدار حضرت را نیز از پیش روی خویش بردارد تا زمینه‌های دیدار حضرت در او ایجاد شود.
امام زمان علیه‌السلام در آموزه‌های دین از جایگاه خاص و بسیار با اهمیت برخوردار است؛ زیرا از ابتدای آفرینش انسان در این کره خاکی، تمام پیامبران و امامان معصوم علیهم‌السلام انتظار آمدنش را داشتند.
در دعای افتتاح و برخی متون دینی از امام زمان به «الْقَائِمُ الْمُؤَمَّل»؛[1] «قیام‌کننده‌ای که همه آرزویش را دارند[و مایه امید همه است] یاد شده است». بی‌شک امام زمان علیه‌السلام امید همگان است؛ امیدی که همه فطرت‌های پاک، انتظار آمدنش را دارند؛ زیرا با ظهورش، عدالت، حمایت و دیدارش نصیب همه آرزومندان خواهد شد.
آرزوهای بدون عمل
هرچند هنگام ظهور دیدار روی ماه حضرت، نصیب همه آرزومندان می‌شود؛ ولی در دوران غیبت نیز این امر برای برخی محقق می‌شود و بی‌تردید دیدار، هنگام تحقق شرایط و برطرف کردن موانع، صورت می‌پذیرد.
امیرالمؤمنین علیه‌السلام فرمود: «الْجَاهِلُ يَعْتَمِدُ عَلَى أَمَلِهِ وَ يُقَصِّرُ مِنْ عَمَلِهِ»؛[2] «نادان بر آرزوى خويش تکیه می‌کند و از عمل خویش می‌کاهد»؛ بنابراین فقط آرزوی دیدار داشتن کفایت نمی‌کند، باید روزبه‌روز بر عمل نیز افزوده شود، پس آرزوی بدون عمل صالح، هرگز راه به جایی نمی‌برد.
موانع دیدار حضرت در دیدار علی بن مهزیار
علی‌بن مهزیار از شیفتگانی بود که همواره آرزوی دیدار امام زمان علیه‌السلام را داشت و برای تحقق این امر، بسیار زحمت کشید، بعد از بیست سال که توفیق زیارت حضرت ولی عصر علیه‌السلام نصیبش شد، حضرت به او فرمود: «... ما شب و روز در انتظار تو بودیم! چه چیزی باعث تأخیر تو در تشرف به سوی ما شد؟» سپس حضرت علت تأخیر دیدار را در سه امر باز گو فرمود.[3]
یک. تجمل‌گرایی و ثروت‌اندوزی
ثروت‌اندوزی نخستین مانعی است که در کلام امام زمان علیه‌السلام مطرح شد: «كَثَّرْتُمُ الْأَمْوَالَ»؛ «اموال فراوانی انباشته‌اید».
هرچند انسان برای راحت زیستن، باید در دنیا تلاش کند؛ ولی تجمل‌گرایی و ثروت‌اندوزی در نگاه اسلام مذموم است.
دو. فشار بر ضعیفان جامعه
حضرت در ادامه فرمود: «وَ تَجَبَّرْتُمْ عَلَى ضُعَفَاءِ الْمُؤْمِنِينَ»؛ «ضعفای مؤمنین را به زحمت افکندید». در برخی نسخه‌ها «تَحَيَّرتُم»؛ «متحیر و سرگردان» آمده است؛ یعنی کاری کرده‌اید که ضعیفان جامعه، متحیر و سرگردان شده‌اند و گویا تشخیص راه صحیح برایشان مشکل شده است.
بی‌شک نتیجه زورگویی و ستم برخی، فشار بر ضعیفان جامعه خواهد بود، حال اگر این گروه کسانی باشند که به ظاهر مورد اعتماد اقشار مختلف جامعه هستند، نتیجه‌اش علاوه بر زحمت برای اقشار مختلف، مایه حیرت و سرگردانی آنان در امر دین خواهد شد.
سه. قطع صله رحم
امام زمان قطع رحم را سومین عامل تأخیر دیدار و مشاهده دانست: «وَ قَطَعْتُمُ الرَّحِمَ الَّذِي بَيْنَكُمْ»؛ «و پیوند رحمی که در میان خود داشتید، قطع کردید».
هرچند امروزه عصر ارتباطات نام گرفته است؛ ولی صله رحم بین انسان‌ها، بسیار کم‌رنگ شده است، تاآنجاکه با کوچک‌ترین بهانه‌ای از دوستان و خویشاوندان فاصله می‌گیرند.
استغفار برای همدیگر، دفع‌کننده بلاها
حضرت در پایان فرمود: «لَوْ لَا اسْتِغْفَارُ بَعْضِكُمْ لِبَعْضٍ لَهَلَكَ مَنْ عَلَيْهَا»؛ «اگر طلب آمرزش بعضی از شما برای بعضی دیگر نبود، هرکسی در زمین بود هلاک می‌شد».
بنابراین برای تحقق دیدار؛ علاوه بر عمل، باید موانع را کنار زد.
پی‌نوشت:
[1]. قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، دعای افتتاح.
[2]. آمدی، عبدالواحد، غررالحکم، دارالکتب الاسلامیه، ص109.
[3]. طبری، محمدبن جریر، دلائل الإمامة، بعثت، ص541.