حضرت آیت الله العظمی خامنه ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار شرکت کنندگان در کنفرانس وحدت اسلامی مطالب ارزشمند و بسیار مهمی را بیان فرمودند که گزیده ای از آن ارائه می گردد.
ضرورت اتحاد جوامع اسلامی
اگر اتحاد بین مسلمین به صورت واقعى و به معناى حقیقى تحقق پیدا كند، اكثر مشكلات مسلمین برطرف خواهد شد. و باید همه تلاش كنیم، ما هم باید تلاش كنیم كه ان‌شاءاللَّه دلها به هم نزدیك شود؛ نه فقط زبانها. وقتى دلها به یكدیگر نزدیك شد، دستها و عملها هم به یكدیگر نزدیك خواهد شد.
شناخت شرایط زمان
امروز دنیاى اسلام در یك مقطع تاریخى قرار دارد؛ ما این مقطع را باید بشناسیم، ما از این مقطع نباید غفلت كنیم. در این سى سالِ گذشته - بعد از پیروزى انقلاب اسلامى در ایران - هرگز چنین وضعى در دنیاى اسلام پیش نیامده است. اینكه می گوئیم یك مقطع است، معنایش این نیست كه در طول این سى سال دنیاى اسلام آرام بوده، ساكت بوده، بى‌تفاوت بوده؛ نه. من اعتقادم این است و واقعیت قطعاً همین است؛ در طول سالهاى متمادى، حركت بزرگان، حركت مصلحان، خون فداكاران، تعلیمات اصحاب فكر، و در نهایت انقلاب اسلامى ایران، در دنیاى اسلام تأثیر گذاشته است؛ دلها را منقلب كرده، جهتها را نشان داده و به تدریج انگیزه‌ها متراكم شده و در یك فرصتى حالا این انگیزه‌ها دارد بروز می كند. این مقطع، مقطع مهمى است؛ هم می تواند به حل مشكلات دنیاى اسلام منتهى شود، و هم اگر این مقطع را درست نشناسیم و از آن بهره صحیح را نبریم، ممكن است مشكلات دیگرى را براى ما خلق كند.
تأثیر حضور مردم
آنچه اتفاق افتاده، حركت میلیونى مردم در صحنه است؛ این بى‌نظیر است. در جمهورى اسلامى، این حركت بود كه توانست ایران را نجات دهد. اگر به جاى میلیونها مردم، احزاب، گروه‌ها، شخصیتها و اینها وارد میدان می شدند، این تأثیر اتفاق نمى‌افتاد. اثرى در حضور میلیونى مردم هست كه در هیچ چیز دیگر آن اثر نیست. البته حضور میلیونى مردم جز با ایمان قلبى امكان‌پذیر نیست. اولاً بیایند، ثانیاً تا حصول نتیجه در صحنه بمانند، ثالثاً آن نتیجه را حفظ كنند؛ اینها ایمان اسلامى، ایمان مذهبى لازم دارد.
تقویت حرکت اسلامی
امروز مردم توى صحنه‌اند؛ در مصر، در تونس و در بعضى از نقاط دیگر؛ این باید هدایت شود. دشمنان سعى می كنند این حركت را غیر اسلامى نشان دهند؛ این خطاست؛ قطعاً اسلامى است؛ گذشتۀ مصر این را نشان می دهد؛ حركت امروز مصر هم این را نشان می دهد؛ شعارهاى مردم، حضورشان در نمازجمعه، اینها را نشان می دهد. بنابراین قطعاً اسلامى است؛ اگرچه دشمنان سعى می كنند نگذارند كه این اسلامى بودن در مصر یا در جاهاى دیگر تثبیت شود. این حركت را باید تقویت كرد.
آمریکا، مشکل اساسی دنیای اسلام
اساس مشكل در دنیاى اسلام، آمریكاست. حضور مستكبرین و مستعمرین در دنیاى اسلام، همیشه بیش ترین و بزرگ ترین ضربه را به هویت اسلامى و مردمى ملتها زده. از شرق دنیاى اسلام بگیرید، از اندونزى و مالزى و هند، تا برسید به آفریقا؛ همه جا حضور مستعمران بوده است كه ملتها را ضعیف كرده، خون آنها را گرفته، اراده‌هایشان را تضعیف كرده. امروز آن مستكبر و مستعمر، آمریكاست؛ بقیه در حاشیه‌اند. حضور آمریكا بزرگترین مشكل است. گفت: «وُجُودَكَ ذَنبٌ لایقَاسُ بِهَا ذَنبٌ». (1) از همۀ بدبختیهاى دنیاى اسلام بزرگ تر، امروز حضور آمریكاست؛ این را باید علاج كرد. باید آمریكا را از عرصه دور كرد، او را تضعیف كرد. خوشبختانه ضعیف هم شده‌اند. آمریكاى امروز، آمریكاى بیست سال قبل و سى سال قبل نیست. آمریكا امروز بشدت ضعیف شده است. این را باید نگه داشت. نباید ناامید بود.
مقابلۀ با دشمن و دیدگاههای مختلف
* ملاحظه كنید؛ دو جور آدم در مقابلۀ با دشمن وجود دارد: «وَ إِذْ یقُولُ الْمُنافِقُونَ وَ الَّذینَ فی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ مَا وَعَدَنَا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ إِلاَّ غُرُوراً وَ إِذْ قالَتْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ یا أَهْلَ یثْرِبَ لا مُقامَ لَكُمْ فَارْجِعُوا»؛ (2) این یك نگاه است، یك دید است در مقابلۀ با این حوادث؛ یك دید دیگر این است كه می گوید: «وَ لَمَّا رَأَ الْمُؤْمِنُونَ الْأَحْزابَ قالُوا هَذا مَا وَعَدَنَا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ صَدَقَ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ ما زادَهُمْ إِلاَّ إیماناً وَ تَسْلیماً» (3) این هم یك دید است. هر دو مال یك حادثه است. هر دو مال حادثه احزاب است. یك عده وقتى احزاب را مى‌بینند، می گویند: «مَا وَعَدَنَا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ إِلاَّ غُرُوراً». عده‌اى دیگر وقتى احزاب را مى‌بینند، می گویند: «هَذا مَا وَعَدَنَا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ صَدَقَ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ ما زادَهُمْ إِلاَّ إیماناً وَ تَسْلیماً». این مهم است. این دارد وضع فعلى ما را به ما نشان می دهد.
* ما دو جور انسان داریم: یك عده هستند كه وقتى هیمنۀ آمریكا را مى‌بینند، قدرت نظامى او را مى‌بینند، قدرت دیپلماسى او را مى‌بینند، قدرت تبلیغاتى او را مى‌بینند، پول فراوان او را مى‌بینند، مرعوب می شوند؛ می گویند ما كه نمی توانیم كارى بكنیم، چرا بیخودى نیروهایمان را هدر بدهیم؟ این جور افراد الان هستند، در زمان انقلاب ما هم بودند. ما مواجه بودیم با افرادى از این قبیل كه می گفتند آقا بیخود چرا خودتان را زحمت می دهید؛ به یك حداقلى قانع شوید و قضیه را تمام كنید. یك عده این جور بودند.
یك عده دیگر هستند كه نه، قدرت دشمن را با قدرت خداى متعال مقایسه می كنند، عظمت دشمن را در مقابل عظمت پروردگار قرار می دهند؛ آن وقت مى‌بینند كه اینها حقیر محضند، اینها چیزى نیستند. وعدۀ الهى را هم راست می شمرند، حسن ظن به وعده الهى دارند؛ این مهم است. خداى متعال به ما وعده كرده است: «وَ لَینْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ ینْصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِی عَزیزٌ» (4) این وعده قطعى است، وعده مؤكد است. اگر چنانچه ما به وعده الهى حسن‌ظن داشته باشیم، یك جور عمل می كنیم، اگر به وعده الهى سوءظن داشته باشیم، جور دیگرى عمل می كنیم. خداى متعال افرادى را كه سوءظن دارند، مشخص كرده است: «وَ یعَذِّبَ الْمُنافِقینَ وَ الْمُنافِقاتِ وَ الْمُشْرِكینَ وَ الْمُشْرِكاتِ الظَّانِّینَ بِاللَّهِ ظَنَّ السَّوْءِ عَلَیهِمْ دائِرَةُ السَّوْءِ وَ غَضِبَ اللَّهُ عَلَیهِمْ وَ لَعَنَهُمْ وَ أَعَدَّ لَهُمْ جَهَنَّمَ وَ ساءَتْ مَصیراً» (5) این «الظَّانّینَ بِاللَّهِ ظَنَّ السُّوءِ». امروز هم هستند. چند آیه بعد می گوید: «بَلْ ظَنَنْتُمْ أَنْ لَنْ ینْقَلِبَ الرَّسُولُ وَ الْمُؤْمِنُونَ إِلى أَهْلیهِمْ أَبَداً وَ زُینَ ذلِكَ فی قُلُوبِكُمْ وَ ظَنَنْتُمْ ظَنَّ السَّوْءِ وَ كُنْتُمْ قَوْماً بُوراً» (6) سوءظن به خدا موجب می شود كه انسان بنشیند و از حركت و از كار و تلاش باز بماند. اگر حسن‌ظن به خدا داشتیم، آن وقت می توانیم پیش برویم.
ما حسن‌ظن به خدا داریم، و خداى متعال با ما طبق حسن‌ظنمان عمل كرده است. در طول این سى و چند سال، خداى متعال طبق همان حسن‌ظنى كه به او داشتیم، با ما عمل كرده. ما مشكلات فراوانى داشتیم. از همۀ این مشكلات پیروز بیرون آمدیم. محاصرۀ اقتصادى چیز كوچكى نبوده و نیست. ما محاصره را زیر پا گذاشتیم. در همین اواخر به ما گفتند كه بنزین به شما نمی فروشیم. ما یك كشورى هستیم تولیدكنندۀ نفت، اما واردكنندۀ بنزین؛ گفتند به شما بنزین نمی فروشیم. این یك نمونۀ خیلى كوچكى است؛ صدها نمونه از این قبیل هست. نیروهاى ما با امید به خدا تلاش كردند و ما در ظرف كمتر از یك سال خود را از واردات بنزین بى‌نیاز كردیم. هشت سال بر ما جنگ تحمیل كردند. ما را در مقابل دشمنِ عنودِ بدِ بسیار خبیثى مثل صدام حسین قرار دادند و با همۀ نیروها هم از او دفاع و حمایت كردند. ما الحمدللَّه توانستیم بر این حادثه فائق بیائیم.
وحدت اسلامی
* بین ملتها باید تفاوت نباشد. وحدت اسلامى اولین اثرش باید این باشد كه ملتها با هم احساس همدردى كنند؛ كه وقتى یك ملتى خوشحال است، بقیه خوشحال باشند؛ وقتى غمگین است، بقیه غمگین بشوند؛ وقتى گرفتار است، بقیه در آن گرفتارى خود را سهیم بدانند؛ وقتى استنصار می كند، بقیه به نصرت او بشتابند و به سراغ او بروند. این، وظیفۀ ماست. و این پیش خواهد رفت. این وعدۀ الهى را ما قبول داریم، یقین داریم؛ معتقدیم كه «وَ الَّذینَ جاهَدُوا فینا لَنَهْدِینَّهُمْ سُبُلَنا» (7) و خداى متعال بلاشك به مردم مؤمن كمك خواهد كرد.
* همۀ ما باید قدر این جلسات را بدانیم. این نزدیكى دلها خیلى باارزش است. مسئلۀ سنى و شیعه و دعواهاى سنى و شیعه چیزهایى است كه امروز دشمنان اسلام می خواهند روى آنها تكیه كنند. آن كسانى كه راجع به تشیع، راجع به تسنن، دلسوزى اینها از یكدیگر حرف می زنند، نه سنى را قبول دارند، نه شیعه را قبول دارند، نه بزرگان اسلام را قبول دارند، نه علماى امروز را قبول دارند؛ آنها اهداف دیگرى دارند. بایستى بر همۀ اینها فائق آمد و وحدت را تأمین كرد و ان‌شاءاللَّه وحدت پشتوانۀ پیروزى دنیاى اسلام خواهد شد.
والسّلام علیكم و رحمةاللَّه و بركاته
پی‌نوشـــــــــــــت‌ها:
(1). منهاج النجاح فی ترجمۀ مفتاح الفلاح، علی بن طیفور بسطامی، انتشارات حکمت، تهران، 1384ش، ص63.
(2). احزاب /12 و 13؛ «و [نیز] به خاطر آورید زمانى را كه منافقان و بیماردلان مى گفتند: «خدا و پیامبرش جز وعده هاى دروغین به ما نداده اند!» و [نیز] به خاطر آورید زمانى را كه گروهى از آنها گفتند: «اى اهل یثرب [اى مردم مدینه]! اینجا جاى توقف شما نیست؛ به خانه هاى خود بازگردید!»
(3). احزاب/24؛ «[امّا] مؤمنان وقتى لشكر احزاب را دیدند گفتند: «این همان است كه خدا و رسولش به ما وعده داده، و خدا و رسولش راست گفته اند!» و این موضوع جز بر ایمان و تسلیم آنان نیفزود.»
(4). حج /40؛ «و خداوند كسانى را كه یارى او كنند [و از آیینش دفاع نمایند] یارى مى كند؛ خداوند قوى و شكست ناپذیر است.»
(5). فتح/6؛ «و [نیز] مردان و زنان منافق و مردان و زنان مشرك را كه به خدا گمان بد مى برند مجازات كند؛ [آرى] حوادث ناگوارى [كه براى مؤمنان انتظار مى كشند] تنها بر خودشان نازل مى شود! خداوند بر آنان غضب كرده و از رحمت خود دورشان ساخته و جهنم را براى آنان آماده كرده؛ و چه بد سرانجامى است.»
(6). فتح /12؛ «ولى شما گمان كردید پیامبر و مؤمنان هرگز به خانواده هاى خود بازنخواهند گشت؛ و این [پندار غلط] در دلهاى شما زینت یافته بود و گمان بد كردید؛ و سرانجام [در دام شیطان افتادید و] هلاك شدید.»
(7). عنکبوت /69؛ «و آنها كه در راه ما [با خلوص نیت] جهاد كنند، قطعاً به راه هاى خود، هدایتشان خواهیم كرد.»