سه عمل زیبا در ماه رمضان

یکی از زیباترین و با ارزش‌ترین خطبه‌هایی که منابع روایی از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) نقل کرده‌اند خطبه‌ی شعبانیه است. در این خطبه‌ی ارزشمند پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) به معارف و آموزه‌های زیبایی در خصوص ماه مبارک رمضان اشاره می‌فرمایند که رعایت آن نکات نه تنها در ماه رمضان، بلکه در تمام عمر می‌تواند برکات فراوانی برای انسان به دنبال داشته باشد. در فرازهایی از این خطبه ارزشمند حضرت می‌فرمایند: «وَ وَقِّرُوا کبَارَکمْ وَ ارْحَمُوا صِغَارَکمْ وَ صِلُوا أَرْحَامَکمْ؛ سالمندان را احترام کنید، بر خُردسالان رحم کنید و صله ارحام کنید.»(الأمالي(للصدوق)، ص93) تکریم این سه دسته افراد همواره مورد تأکید منابع اسلامی بوده است.

1-احترام به سالمندان: در روایتی از امام علی(علیه السلام) نقل شده است: «وَقِّروا کِبارَکُم یُوَقِّرکُم صِغارُکُم؛ پیرانتان را حرمت نهید تا کودکانتان شما را حرمت نهند.»(تصنيف غرر الحكم و درر الكلم، ص 482)
2-احترام به کودکان: در روایت آمده: «وَ حَقُّ الصَّغِيرِ رَحْمَتُهُ فِي تَعْلِيمِهِ وَ الْعَفْوُ عَنْه‏؛ و حق كوچكتر آنست كه در آموزش با او راه مهر و رحمت پيش‏گيرى، و از او بگذرى.»‏(مكارم الأخلاق، ص423)
3-صله ارحام: توجه به ارحام از جمله وظایف مهم دینی است که در قرآن و روایات، بسیار مورد سفاش فراوان بوده است. برای نمونه خدای متعال در قرآن کریم می‌فرماید: «وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذي تَسائَلُونَ بِهِ وَ الْأَرْحامَ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلَيْكُمْ رَقيباً؛[نساء/1]و از خدايى كه به[نامِ‏] او از همديگر درخواست مى‏‌كنيد پروا کنید؛ و زنهار از خويشاوندان مَبُريد، كه خدا همواره بر شما نگهبان است‏.» در روایتی نیز نقل شده است: «ثواب صله رحم سريع تر از هر كار خيرى به صاحبش مى‌رسد.»(كافى ج2، ص152)

پی نوشت:
مكارم الأخلاق، طبرسى، حسن بن فضل، 1جلد، شريف رضى - قم، چاپ: چهارم، 1412 ق / 1370 ش.
الأمالي ، ابن بابويه، محمد بن على 1جلد، كتابچى - تهران، چاپ: ششم، 1376ش.
تصنيف غرر الحكم و درر الكلم، تميمى آمدى، عبد الواحد بن محمد، 1جلد، دفتر تبليغات - ايران ؛ قم، چاپ: اول، 1366ش.
الكافي، كلينى، محمد بن يعقوب بن اسحاق، 8جلد، دار الكتب الإسلامية - تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق.