-اگر کار گروهی و تشکیلاتی شود، اثر آن ضریب پیدا می‌کند.
برای انجام بسیاری کارها تا جمع و اجتماعی به پانخیزند کار به سرانجام نمی‌رسد. کارهای فردی در بسیاری از مواقع اگر متصل به کارهای گروهی نشود و در اجتماع منجر به ایجاد حرکت نشود، بی‌ثمر و بی‌نتیجه خواهد بود؛ اما اگر همین کار فردی تبدیل به یک کار گروهی و تشکیلاتی شود، اثر آن ضریب پیدا می‌کند و نتیجه‌ای تصاعدی به همراه خواهد داشت. فرد فرد انسان‌ها وقتی کنار هم قرار می‌گیرند، اثر کارشان بسیار وسیع‌تر از آن زمانی است که هر کدام جدا جدا این فعالیت را دنبال می‌کردند. پذیرش این واقعیت عقلانی که در عمل نیز بسیاری از ما آن را تجربه کرده‌ایم، امری بسیار حیاتی است
حرکت‌های فردی در ابعاد ساخت درونیِ خودِ فرد، لازم و ضروری است اما اگر بخواهد همین حرکت فردی تبدیل به یک موج فراگیر شود باید برای آن برنامه‌ریزی‌های کلان‌تری انجام داد و حرکت را در ابعاد اجتماعی دنبال نمود. خداوند تبارک و تعالی در قرآن کریم می‌فرمایند: «قُلْ إِنَّمَا أَعِظُكُمْ بِوَاحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَى وَ فُرَادَى؛[1] بگو: «شما را تنها به یک چیز اندرز می‌دهم، و آن اینکه: دو نفر دو نفر یا یک نفر یک نفر برای خدا قیام کنید.» با توجه دقیق به این آیه‌ی شریفه یک مطلب مهم به دست می‌آید و آن مطلب این است که «در این حرکت و قیام خدایی، حرکت انفرادی انسان منشأ تکامل وی نخواهد بود، بلکه این تکاپو هنگامی به برتری نفسانی وی منتهی می‌شود که با حفظ هویت فردی خویش، خود را با دیگران و هم فکر و دل سوز آنان بداند. از همین روی است که در ادامه می‌گوید: "مَثنی وَ فُرادی".»[2]
توجه به کار گروهی در مسیر حق، آثار و برکات فراوانی دارد که یکی از این آثار و برکات هلاک نشدن تک تک افرد جامعه است چرا که انسانی که تک‌روی می‌کند حتی به ظاهر اگر در مسیر درست گام بردارد چون تنهاست در معرض هلاکت قرار می‌گیرد؛ حضرت امیر (علیه السلام) می‌فرمایند: «خَيْرُ النَّاسِ فِيَّ حَالًا النَّمَطُ الْأَوْسَطُ، فَالْزَمُوهُ، وَ الْزَمُوا السَّوَادَ الْأَعْظَمَ، فَإِنَّ يَدَ اللَّهِ [عَلَى] مَعَ الْجَمَاعَةِ، وَ إِيَّاكُمْ وَ الْفُرْقَةَ، فَإِنَّ الشَّاذَّ مِنَ النَّاسِ لِلشَّيْطَانِ كَمَا أَنَّ الشَّاذَّ مِنَ الْغَنَمِ لِلذِّئْبِ؛[3] بهترين مردم كسانى هستند كه راه ميانه را برگزيدند، پس همراه آنان باشيد، همراه جماعت بزرگتر. زيرا دست خدا با جماعت است و از تفرقه حذر كنيد، زيرا كسانى كه از جماعت كناره مى‌گيرند طعمه شيطانند مانند گوسفندى كه از گله جدا مى‌افتد و گرگ او را مى‌درد.»
برای نجات خود و جامعه لازم است که با حرکت‌های دسته‌جمعی و گروهی پا به عرصه‌ی خدمات اجتماعی گذاشت. آن زمانی خوب بودن تک تک ما می‌تواند خیر و برکاتی را به همراه داشته باشد که این خوب بودن تکثیر پیدا کند و تکثیر آن به جز با کار گروهی ممکن نیست.
توجه به فعالیت‌های اجتماعی آن‌قدر پر اهمیت است و ثمرات عظیمی دارد که نمی‌توان از آن دست کشید و اسلام در این زمینه دستورات بسیار مهمی دارد که نشان‌دهنده عظمتِ توجه به فعالیت‌های اجتماعی است. اوج عظمت این مطلب را می‌توان در این حدیث شریف حضرت علی (علیه السلام) مشاهده نمود آنجا که می‌فرمایند: «جَعَلَ اَللَّهُ سُبْحَانَهُ حُقُوقَ عِبَادِهِ مُقَدِّمَةً لِحُقُوقِهِ فَمَنْ قَامَ بِحُقُوقِ عِبَادِ اَللَّهِ كَانَ ذَلِكَ مُؤَدِّياً إِلَى اَلْقِيَامِ بِحُقُوقِ اَللَّهِ؛[4] خداوند رعایت حقوق بندگانش را مقدمه‌ای بر رعایت حقوق خود قرار داده است. پس هرکه به ادای حقوق بندگان خدا قیام کند، این امر سبب قیام به ادای حقوق خداوند خواهد شد.»
وقتی خداوند متعال توجه به حقوق بندگانش را مقدمه‌ی ادای حق خود قرار می‌دهد یعنی فعالیت‌های اجتماعی و کار برای دیگر هم‌نوعان، از اهمیت بالایی برخوردار است. این بیان نورانی امیر مؤمنان علی (علیه السلام) به صراحت بر اجتماعی بودن دین مبین اسلام تأکید دارد و در سمت مقابل عزلت‌نشینی و انزوای از اجتماع را رد می‌نماید.
اگر بخواهیم یک نمونه‌ی عینی را در این ایام مثال بزنیم حق این است که از این رزمایش‌های همدلی، مواسات و کمک‌های مؤمنانه سخن به میان اوریم که به زیبایی هر چه تمام‌تر با پیشنهاد رهبر معظم انقلاب حرکت خود را آغاز کرد و در این روزهای سخت بیماری کرونا به داد بسیاری از ضعفای ایران اسلامی رسید آنهایی که یا شغل‌شان در این ایام تعطیل شده و آسیب دیده و آنهایی که به سبب گرانی‌های اخیر توان پرداخت هزینه‌ی ضروری‌ترین نیازهای خود را ندارند.
فعالیت‌های گروهی در ابعاد وسیع اجتماعی یک آرمان مهدوی است که ما را به آن جامعه نزدیک می‌کند. در بیانات رهبری معظم انقلاب برای آغاز رزمایش همدلی این نکته‌ی بسیار مهم به چشم می‌خورد آنجا که بیان می‌فرمایند: « چه خوب است که یک رزمایش گسترده‌ای در کشور به وجود بیاید برای مواسات و همدلی و کمک مؤمنانه به نیازمندان و فقرا که این اگر اتّفاق بیفتد، خاطره‌ی خوشی را از امسال، در ذهن‌ها خواهد گذاشت. ما برای اینکه ارادتمان به امام زمان ثابت بشود، بایستی صحنه‌ها و جلوه‌هایی از جامعه‌ی مهدوی را خودمان به وجود بیاوریم که عرض کردیم، جامعه‌ی مهدوی، جامعه‌ی قسط و عدل است و جامعه‌ی عزّت است، جامعه‌ی علم است، جامعه‌ی مواسات و برادری است؛ این‌ها را بایستی ما در زندگی خودمان تحقّق ببخشیم، به قدر امکان خودمان؛ این ما را نزدیک می‌کند.»[5]
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. آیه 46 سوره سبأ.
2. مقاله: « یک آیه و چند نکته قیام برای خدا»، مجله بشارت، بهمن و اسفند 1378، شماره 15.
3. نهج البلاغه (صبحی صالح)، گردآورنده محمد بن حسین شریف الرضی، ص184(خطبه127)، انتشارات موسسه دار الهجره، قم، 1414ه‌ق.
4. غرر الحکم و درر الکلم، عبدالواحد بن محمد آمدی، ص340، انتشارات دار الکتاب الاسلامی، قم، 1410ه‌ق.
5. سخنرانی تلویزیونی به مناسبت ولادت حضرت امام زمان(عج)، 21/1/1399.
برای نجات خود و جامعه لازم است که با حرکت‌های دسته‌جمعی و گروهی پا به عرصه‌ی خدمات اجتماعی گذاشت. آن زمانی خوب بودن تک تک ما می‌تواند خیر و برکاتی را به همراه داشته باشد که این خوب بودن تکثیر پیدا کند و تکثیر آن به جز با کار گروهی ممکن نیست.