علت بخشیده شدن برادران یوسف

چرا بخشش خداوند نصیب حال برادران حضرت یوسف(ع) گردید، با توجه به آن‌که ایشان پس از آزار و ضرب و شتم آن‌حضرت قصد کشتن ایشان را هم داشتند؟

پاسخ:

رحمت خدای متعال بسیار گسترده است،[1] و بسیاری از گناهان را می‌بخشد؛ از این‌رو در مورد پرسش با توجه به این‌که صاحبان حق نسبت به ستمی که بر آنان رفته بود، گذشت را پیشه ساختند، بخشیدن خدایی که ارحم الراحمین است، عجیب نخواهد بود.

حضرت یوسف(ع) که بیشترین ستم به او روا شده بود، از خودگذشتگی نشان داده و برادرانش را بخشید.

در این‌باره قرآن کریم به نقل از یوسف می‌فرماید: «او گفت: امروز ملامت و توبیخى بر شما نیست! خداوند شما را می‌بخشد و او مهربان‌ترین مهربانان است».[2]

بر اساس این آیه، یوسف(ع) حاضر نبود شرمندگى برادرانش ادامه یابد، و یا این‌که احتمالاً این معنا به ذهنشان خطور کند که ممکن است یوسف در صدد انتقام از آنان باشد و با این عبارات به آنان امنیت و آرامش خاطر داد. سپس براى این‌که خاطرنشان کند که نه تنها حق او بخشوده شده است، بلکه حق الهى نیز در این زمینه با این ندامت و پشیمانى قابل بخشش است، فرمود: خداوند غفور و بخشنده است، و حتى براى اثبات این ادعا، به این واقعیت استدلال کرد که پروردگار «ارحم الراحمین» است.[3]

قراین نشان می‌دهد که پدرشان نیز از آنان گذشت کرده بود، پس حق الناسی بر گردن آنان نبود و استحقاق بخشیده شدن از طرف خدا را نیز داشتند.
آنان به گناه خود اعتراف کردند و از پدر خواستند تا براى ایشان آمرزش طلب کند. گفتند: «پدر! از خدا آمرزش گناهان ما را بخواه، که ما خطاکار بودیم»، [یعقوب(ع)] گفت: «بزودى براى شما از پروردگارم آمرزش می‌طلبم، که او آمرزنده و مهربان است».[4]
 
پی نوشت:
[1]. بقره، 115.
[2]. یوسف، 92.
[3]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ‏10، ص 63 – 64، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374ش.
[4]. یوسف، 97 – 98.

منبع: اسلام کوئست