علی بن مهزیار اهوازی (دورقی اهوازی)، (سده سوم هـ. ق)، از فقها، محدثان و دانشمندان معروف شیعه و از اصحاب علی بن موسی الرضا، محمد بن علی التقی، علی بن محمد النقی، و حسن بن علی العسکری بوده و احکام دینی را نزد آنها فراگرفته و در برخی از مناطق، بهویژه در اهواز به عنوان نماینده او بودهاست.
علی بن مهزیار در شعر سلام فرمانده
مشخصات علمی «علی بن مهزیار» در شعر «سلام فرمانده»
نماهنگ سلام فرمانده مدتی است که در میان ده نودی ها مورد توجه قرار گرفته است. به گزارش شفقنا در شعر سلام فرمانده از نام برخی از بزرگان نام برده شده است از جمله نام های حاج قاسم، بهجت، علی بن مهزیاردر این شعر استفاده شده است. با جستجوی نام علی بن مهزیار در ویکی شیعی وی اینگونه معرفی شده است:
علی بن مهزیار اهوازی (دورقی اهوازی)، (سده سوم هـ. ق)، از فقها، محدثان و دانشمندان معروف شیعه و از اصحاب علی بن موسی الرضا، محمد بن علی التقی، علی بن محمد النقی، و حسن بن علی العسکری بوده و احکام دینی را نزد آنها فراگرفته و در برخی از مناطق، بهویژه در اهواز به عنوان نماینده او بودهاست.
شیخ طوسی در رجال او را از یاران علی بن موسی الرضا میداند و میگوید: دانشمندی موثق و دارای اعتقادی درست بودو از یاران پیشوای نهم و دهم شیعیان نیز محسوب میشود.
«علی بن مهزیار اهوازی رحمتالله علیه دانشمندی جلیل القدر، دارای روایات فراوان و ثقه است. اوراست سی و سه کتاب، مانند کتب حسین بن سعید با زیادت کتاب حروف القرآن، کتاب الانبیاء، کتاب البشارات.
علی علم فقه و شناخت احکام دینی را آموخت، و از علی بن موسی الرضا و محمد بن علی التقی روایت کردهاست و از اصحاب خاص محمد بن علی التقی بشمار میرفت، و از جانب حضرت وکالت داشت. بدین گونه در نزد آن حضرت مقامی بس بزرگ یافت، و نیز از اصحاب علی بن محمد النقی هم بود، و در بعضی از نواحی وکیل علی بن محمد النقی بود.
راجع به او توقیعاتی مشتمل بر خوبیهای وی از جانب محمد بن علی التقی و علی بن محمد النقی خطاب به شیعیان صادر شدهاست. او در نقل روایاتش موثق بود. هیچ دانشمندی از وی نکوهش نکردهاست. اعتقادی درست داشت، و کتابهای مشهوری تصنیف نمودهاست.
براساس برخی روایات وی در زمان حسن بن علی العسکری درگذشته است. بنابر روایات تاریخی هنگامی که مأمون خلیفه عباسی دستور داد تا علی بن موسی الرضا به عنوان ولیعهد او از مدینه عازم خراسان شود علی بن موسی الرضا در مسیر حرکت خود در روز شانزدهم صفر سال ۲۰۱ هـ. ق وارد اهواز شد و چند روزی در این شهر توقف نمود. بعداً در محل اقامت امام مسجدی به نام مسجدالرضا بنا گردید که علیابن مهزیار وصیت کرد پس از مرگ او را در مسجد مذکور دفن کنند. در قسمت غربی بقعه وی و پیوسته به مقبره سالنی وجود دارد که احتمالاً همان مسجدی است که به آن اشاره شد.
او از سوی علی بن موسی الرضا جانشین «عبدالله بن جندب»، وکیل امام جعفر بن محمد الصادق و امام موسی بن جعفر الکاظم شد و توقیعاتی از جانب امام محمد بن علی التقی و امام علی بن محمد النقی به او رسید.