ماه مبارک رمضان بافضیلت ترین ماه نزد خدای متعال است که؛ آثار و منافع مادی و معنوی فراوانی را در خود جای داده است، برای هر یک از روزها و شبهای ماه رمضان ادعیه، اذکار و اعمال عبادی مخصوصی ذکر شده است، یکی از اعمال عبادی واجب در ماه رمضان روزه داری می باشد که از فجر صادق شروع و تا اذان مغرب به طول می انجامد و مومنین بعد از اذان مغرب می توانند افطار نمایند، برای افطار، از لحاظ زمانی و کیفیت آن، آدابی ذکر شده است که در نوشتار حاضر به آن اشاره می گردد.
بسم الله الرحمن الرحیم
آداب افطار در ماه مبارک رمضان
ماه مبارک رمضان بافضیلت ترین ماه نزد خدای متعال است که؛ آثار و منافع مادی و معنوی فراوانی را در خود جای داده است، برای هر یک از روزها و شبهای ماه رمضان ادعیه، اذکار و اعمال عبادی مخصوصی ذکر شده است، یکی از اعمال عبادی واجب در ماه رمضان روزه داری می باشد که از فجر صادق شروع و تا اذان مغرب به طول می انجامد و مومنین بعد از اذان مغرب می توانند افطار نمایند، برای افطار، از لحاظ زمانی و کیفیت آن، آدابی ذکر شده است که در نوشتار حاضر به آن اشاره می گردد.
مستحبّ است پس از نماز شام افطار کند مگر آنکه ضعف بر او چیره شده باشد، یا جمعی جهت افطار منتظر او باشند، دوّم: با غذایی پاکیزه از حرام و شبهه افطار کند، و بهتر است با خرمای حلال روزه خود را بگشاید، تا ثواب نمازش چهار صد برابر گردد، و به خرما، آب، رطب شیر، حلوا، نبات، آب گرم، به هر کدام که افطار کند خوب است.
سوّم: در وقت افطار دعاهای ویژه آن را بخواند، از جمله بگوید:
اللَّهُمَّ لَکَ صُمْتُ وَ عَلَی رِزْقِکَ أَفْطَرْتُ وَ عَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ
تا خدا ثواب هرکسی را که در این روز روزه داشته به او عطا کند و اگر دعای «اللَّهُمّ ربَّ النّور العظیمِ» را که سیّد و کفعمی روایت کرده اند بخواند فضیلت بسیار یابد، و روایت شده که امیر المؤمنین علیه السّلام هرگاه می‌خواست افطار
کند می‌گفت:
بِسْمِ اللَّهِ اللَّهُمَّ لَکَ صُمْنَا وَ عَلَی رِزْقِکَ أَفْطَرْنَا فَتَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّکَ أَنْتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ
چهارم: در هنگام خوردن لقمه اول بگوید
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ یَا وَاسِعَ الْمَغْفِرَةِ اغْفِرْ لِی
تا خدا او را بیامرزد.
در روایت آمده که در پایان هر روز از روزهای ماه رمضان، خدا هزار هزار نفر را از آتش دوزخ آزاد کند، پس از حضرتش بخواه که تو را یکی از آنان قرار دهد.
پنجم: در وقت افطار سوره «قدر» را بخواند.
ششم: به هنگام افطار صدقه داده، و به روزه داران افطار دهد، هرچند به قدر چند دانه خرما یا جرعه ای آب باشد.
از رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله روایت شده: هرکه روزه داری را افطار دهد همچون اجر آن روزه دار برایش خواهد بود، بی آنکه از پاداش آن روزه دار چیزی کاسته شود.
و همچنین برای او خواهد بود همانند آن عمل خوبی که آن افطار کننده به نیروی آن طعام بجا آورد، آیة اللّه علاّمه حلی در رساله «سعدیه» از امام صادق علیه السّلام روایت کرده: هر مؤمنی در ماه رمضان مؤمن دیگری را به
لقمه ای اطعام کند، حق تعالی برای او بنویسد اجر کسی را که سی بنده مؤمن آزاد کرده، و نزد خدا یک دعایش مستجاب شود.(۱).
منابع
۱.قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، ص۴۴۸_۴۴۹.