چکیده: حجاب دارای مراتبی است که علی رغم اینکه رعایت آن میتواند بر کمال فرد بیافزاید ولی در عین حال باید همراه با ظرفیتسازی باشد تا فرد خدای ناکرده در دامنه افراط نیفتد.البته باید توجه داشت که مرتبه آغازین آن که همان مرتبه واجب آن میباشد، افراط و تفریط بردار نیست.
آثار و برکات رعایت حجاب خصوصا برای بانوان، از جمله مسائلی است که بر هیچ فرد مسلمانی پوشیده نیست. کتب فراوانی درباره حجاب سخن به میان آوردهاند که سرآغاز آن، از کتاب شریف قرآنکریم آغاز میشود ولی باز سخن گفتن از حجاب به دلیل اهمیت و جایگاه ویژه آن، از ارزش بالایی برخوردار است.
وقتی میبینیم که این همه تاکیدات از جانب دین مبین اسلام برای حجاب وارد شده است و از طرف دیگر دشمنان این دین و آیین از نماد شدن حجاب، هراسان هستند و پایان استعمار حقیقی خود را آنگاهی میبینند که این نماد در سراسر دنیا نشر داده شود و زنان به واقعیت حجاب پیببرند، این حقیقت بر ما آشکار میشود که هر چه درباره این مسئله مهم سخن رانده شود، باز هم کم است.
حجاب در واقع مرز جدایی ما از دنیای غرب و تفکر غربی است همان تفکری که حجاب را از سر دختران ما برمیدارد میخواهد این را به عنوان زمینهایی قرار دهد تا زنان و دختران ما را در مسیر دلخواه خود به حرکت درآورد و به قول معروف بسان یک دزد دانا اول چراغ خانه را خاموش کند و بعد از تاریکی به وجود آمده بقیه خسارتها را بی آن که کسی متوجه آن باشد وارد سازد.
مسئله حجاب دارای ابعاد گوناگونی است که یکی از این ابعاد، شناختن این مسئله است که حجاب به عنوان یک حقیقت غیر قابل انکار، برای خودش مراتبی دارد و هر مرتبه اگر با ظرفیت و شناخت متناسب با آن مرتبه همراه شود، آثار متفاوتی را میتواند بر جای گذارد. هر چه حجاب کاملتر باشد طبیعتا آثار مثبت آن هم نمود بیشتری در فرد و اجتماع پیدا خواهد کرد.
اولین مرتبه از حجاب، همان حد واجب آن میباشد که بر هر زن مسلمانی رعایت آن واجب است و هیچ عذری از جانب فرد برای عدم رعایت آن به طور معمول، پذیرفته نیست و در آن دنیا حتما باید نسبت به کوتاهی در مرتبه اول که همان حد واجب باشد پاسخگو باشد. حد واجب حجاب همان حدی است که در رسالههای مراجع[1] به استناد آیات قرآن و روایات ائمه معصومین علیهمالسلام، به آن اشاره شده است[2] و عدم محافظت بر آن عذاب الهی را به همراه دارد که در اینباره به حدیثی ازامیرالمومنین علی علیهالسلام اشاره میکنیم که ایشان میفرماید:« روزی با فاطمه سلاماللهعلیها محضر پیامبر خدا صلیاللهعلیهوآله رسیدیم دیدیم حضرت به شدت گریه میکند؛گفتم: پدر و مادرم به فدایت یا رسول الله! چرا گریه میکنی؟فرمود:یا علی! آن شب که مرا به معراج بردند٬گروهی از زنان امت خود را در عذاب سختی دیدم و از شدت عذابشان گریستم .(و اکنون گریهام برای ایشان است.) زنی را دیدم که از موی سر آویزان است و مغز سرش از شدت حرارت میجوشد.... رسول خدا (ص) فرمود :دخترم ! زنی که از موی سرش آویخته شده بود موی سر خود را از نامحرم نمیپوشاند».[3]
مراحل کاملتری برای حجاب وجود دارد که با وجود اینکه رعایتش فراتر از مرز وجوب میباشد ولی دین مبین اسلام به رعایتش توصیه کرده است که متاسفانه در جامعه ما به عنوان افراط در حجاب و نامرسوم بودن [4] این نوع پوشش در جامعه تلقی میشود و این درحالی است که وقتی به سیره حضرت صدیقه طاهره سلاماللهعلیها و روایات مراجعه میکنیم پوشش بیشتر از حد واجب را به عنوان فضل و امتیاز ویژه برای زنان میدانند و خود در این زمینه پیشرو میباشند که در اینباره به دو حدیث اشاره میکنیم و توضیح مختصری درباره آن میدهیم.
1.امام علی علیهالسلام میفرمایند:«اسْتَأْذَنَ أَعْمَى عَلَى فَاطِمَةَ ع فَحَجَبَتْهُ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لَهَا لِمَ حَجَبْتِيهِ وَ هُوَ لَا يَرَاكِ فَقَالَتْ ع إِنْ لَمْ يَكُنْ يَرَانِي فَإِنِّي أَرَاهُ وَ هُوَ يَشَمُّ الرِّيحَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص أَشْهَدُ أَنَّكِ بَضْعَةٌ مِنِّي.[5]نابینایی در خانه حضرت زهرا علیهاسلام وارد شد حضرت خود را پشت پرده یا دیوار پوشاند. پیامبر صلیاللهعلیهوآله فرمودند: چرا با این که نابینا تو را نمیبیند از وی حجاب میگیری؟ عرض کرد: اگر او مرا نمیبیند، من که او را میبینم و او نیز بوی مرا استشمام میکند. پیامبر صلیاللهعلیهوآله (در تایید رفتار حضرت زهرا سلاماللهعلیها) فرمود: گواهی میدهم که تو حقا پاره تن من هستی.»
قطعا این میزان رعایت حجاب، بیشتر از حد واجب بوده است چرا که اگر رعایت این میزان واجب بود دیگر دلیلی وجود نداشت که نبی مکرم اسلام صلیاللهعلیهوآله سوال بفرمایند چرا خودت را میپوشانی؟ پس پیداست که این میزان از پوشیدگی فراتر از حد واجب است و پیامبر صلیاللهعلیهوآله در آخر فرمایششان به عنوان تایید بر پسندیده بودن این عمل دخترگرامیشان، آن جمله پر معنا را در وصف حضرت زهراء بیان میفرمایند.
2.امام علی علیهالسلام میفرمایند: «سَأَلَ رَسُولُ اللَّهِ صلیاللهعلیهوآله أَصْحَابَهُ عَنِ الْمَرْأَةِ مَا هِيَ؟ قَالُوا عَوْرَةٌ قَالَ فَمَتَى تَكُونُ أَدْنَى مِنْ رَبِّهَا فَلَمْ يَدْرُوا فَلَمَّا سَمِعَتْ فَاطِمَةُ علیهاسلام ذَلِكَ قَالَتْ أَدْنَى مَا تَكُونُ مِنْ رَبِّهَا أَنْ تَلْزَمَ قَعْرَ بَيْتِهَا فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلیاللهعلیهوآله "إِنَّ فَاطِمَةَ بَضْعَةٌ مِنِّي"[6] پیامبر صلیاللهعلیهوآله از اصحابش پرسيد:زن چيست؟(در نظر شما چگونه است؟)گفتند: زن «عورت»(چیزی که از نگاه نامحرمان باید به دور باشد) است.پيامبر سؤال فرمود: در چه هنگامى زن به خداوند نزديکتر است؟ولى اصحاب پيامبر نتوانستند به اين سؤال وى پاسخ بگويند؛ هنگامى كه اين سؤال به فاطمه علیها السلام عرضه شد، گفتند: هنگامى زن به خداوند نزديکتر است كه در كنج خانهاش قرار داشته و از اختلاط با نامحرمان به دور باشد.چون اين پاسخ به گوش رسول خدا رسيد فرمود: همانا فاطمه پارهاى از وجود من است.»
حال سخن اینجاست که به صرف اینکه دختری حجابش را فراتر از حد واجب رعایت فرماید نمیتوان گفت که حجاب او افراطی است بلکه در این مسئله توجه به چند نکته از اهمیت ویژهایی برخوردار است:
1.رعایت حجاب در محدوده واجب آن بر هر زن مسلمانی واجب است و کسی برای رعایت کردن این میزان هیچگاه متهم به افراط در حجاب نمیشود.
2.دایره افراط و تفریط فقط در جایی مطرح است که مسئله مربوط به انجام واجبی نباشد و یا توجه به یک واجب شما را از واجب مهمتر باز دارد.
3.برای فردی که میخواهد به تاسی از حضرت زهراء علیهاسلام حجاب کاملتری داشته باشد باید به این نکته توجه کند که مرحله مستحبی حجاب اگر بخواهد در دامان افراط نغلتد باید با ظرفیتسازی و تقویت اعتقاد همراه باشد.
4.وقتی به این باور رسیدید که باید حجاب کاملتری داشته باشید و حقیقتا آن را برای خودتان بسان یک سکوی پرش تصور کردید در حفظ آن کوشا باشید و از سخنان بی پایه و اساس دیگران هراسی به دل راه ندهید.
5.برای اینکه ظرفیت خود را در این مسیر بالا ببرید این کارتان را تاسی به حضرت زهراء علیهاسلام و مجاهده در مقابل کسانی بدانید که با از بین بردن این نماد قصد ضربه زدن به دین حقه اسلام را دارند.
----------------------------------------------------
پینوشت:
[1]. از نظر شرع اسلام زن باید بدن و موی خود را از مرد نامحرم بپوشاند؛ ولی پوشاندن صورت و دست ها از مچ به پایین واجب نیست.[ توضیح المسائل مراجع، ج 2، ص 417، مسئله 2435]
[2]. سوره نور، آیات 30، 31، 33 و 60; 2. سوره احزاب،، آیات 35، 53، 55، و 59.
[3]. داستانهای بحارالانوار ٬ج5، ص 69، نویسنده:محمود ناصری و زبده القصص، ص202 و بحار الانوار، ج 18، ص351، انتشارات اسلامیه
[4]. برای مطالعه نظرات کارابران درباره افراطی خواندن پوشش همسر و دختر این روحانی محترم اینجا را کلیک کنید.
[5]. بحار الأنوار ج43، باب4، ص91، انتشارات اسلامیه
[6]. بحار الأنوار ج43، باب4، ص92، انتشارات اسلامیه، و زندگانى حضرت زهرا عليها السلام(روحانى) 399 ترجمه: ..... ص : 398
نظرات
با سلام مطلب شما در کانال مرکز نشر معارف حجاب و عفاف قرار گرفت
https://telegram.me/joinchat/C3Kzdj8gckTjth2WugBX6Q
با سلام مطلب شما در کانال مرکز نشر معارف حجاب و عفاف قرار گرفت
https://telegram.me/joinchat/C3Kzdj8gckTjth2WugBX6Q