اگر ابوسفيان اسلام ظاهري نمي آورد، باز پيامبر(ص) او را مي بخشيد؟ با توجه به اينكه ابوسفيان، ظاهراً ايمان آورد (براي حفظ جانش) آيا نوعي فريب براي حفظ جان خود نيست؟
بعد از فتح مكه پيامبر اسلام(ص) دستور عفو عمومي را (جز براي چند نفر) صادر نمود.(1)
ابوسفيان از كساني نبود كه پيامبر(ص) حكم قتل او را صادر كرده باشد و يا از افرادي باشد كه مورد عفو پيامبر قرار نگرفته باشد. بر اين اساس نمي توان گفت: اگر ابوسفيان اسلام نمي آورد، پيامبر او را عفو نمي كرد؛ زيرا عفو و عدم عفو پيامبر(ص) مبني بر مسلمان بودن و نبودن افراد نبود.(2) پيامبر(ص) در عفو عمومي خود همه قريشيان (جز چند نفر) را بخشيد و قرشيان مسلمان نبودند. بر اين اساس، بر فرض اين كه ابوسفيان اسلامي نمي آورد، باز پيامبر او را عفو مي كرد و عفو پيامبر(ص) مبتني بر مسلمان بودن ابوسفيان نبود. البته ابوسفيان از ابتدا از دشمنان پيامبر و اسلام بود.(3) و در جنگ احد نقش عمده داشت.(4) سرانجام پس از دشمني و پيكارهاي متعدد در سال 8 به هنگام فتح مكه و وساطت عباس بن عبدالمطلب، نزد پيامبر اكرم(ص) آمد و اسلام آورد(5) و پيامبر خانه او را پناهگاه امن اعلام كرد(6). پس از آن ابوسفيان و خانواده اش در شمار مسلمانان در آمدند و بنا به نقلي پيامبر(ص) او را به امارت بحران نصب نمود.(7) برخي مورخان عقيده دارند كه او در جنگ طائف يك چشمش را از دست داد.(8) و در جنگ جنين فرماندهي گروهي از جنگجويان را بر عهده داشت و پيامبر(ص) بعد از جنگ، غنايم بيشتري به او و فرزندانش داد.(9) در خصوص فريب كاري ابوسفيان بايد گفت: در آموزه هاي اسلامي معيار و ملاك، گفتن شهادتين و وضعيت فعلي انسان مي باشد. هرگاه شخصي به ظاهر اسلام را پذيرفت، در زمره مسلمانان قرار مي گيرد و احكام اسلامي شامل او مي گردد؛ از اين رو پيامبر(ص) و ائمه(ع) مأمور بودند طبق ظواهر عمل نمايند و در فعاليت هاي انسان ها از علم غيب بهره نگيرند. پيامبر(ص) و ائمه در جنگ ها و روش حكومت داري و اجراي احكام الهي طبق ظواهر عمل كرده و مأمور به بررسي باطن و ماهيت انسان ها نبودند.
پي نوشت ها:
1. الكامل في التاريخ، ج 2، ص 249؛ تاريخ طبري، ج 2، ص 333.
2. سيره ابن اسحاق، ص 333.
3. انساب الاشراف، ج 1، ص 327.
4. اسير ابن اسحاق، ص 333؛ سيرة‌ابن هشام، ج 3،ص 99؛انساب الاشراف، ج 1، ص 327.
5. مغازي واقدي، ج 2، ص 817.
6. همان؛ سيرة ابن هشام، ج 4، ص 46.
7. دايره المعارف بزرگ اسلامي ج 5، ص 557.
8. انساب الاشراف، ج1، ص 327.
9. دايره المعارف بزرگ اسلامي، ج 5، ص 557.
منبع: نرم افزار پرس و جو